خانه سالمندان باید این شکلی باشه
دکتر فرشاد شریفی، اپیدمیولوژیست و دبیر مرکز تحقیقات سالمندان، عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران: منزل جای امن و مکان آسایش است. سالمندان بزرگ ترین گروهی از جمعیت در همه نقاط دنیا هستند که زمان زیادی از وقت خود را در منزل می گذرانند و متاسفانه خیلی از اتفاق ها هم در همین محیط به دلیل رعایت نکردن نکته هایی هرچند ساده برای سالمند اتفاق می افتد.
پس باید کاری کرد تا کمتر شاهد اتفاق های ناگوار برای این عزیزان باشیم. نکته های مهمی که در منزل سالمند رعایت نمی شود و باعث صدمه دیدن او می شود، متعددند. در ادامه، با این نکات و معیارهایی که باید در خانه های ایده آل سالمندان درنظر گرفته شود، آشنا خواهیدشد.
نور در اتاق خواب
نور خانه اهمیت زیادی در حفظ روحیه افراد دارد، به خصوص در سالمندانی که ساعت های زیادی را در خانه می گذرانند. به همین دلیل سالمندان باید در خانه هایی زندگی کنند که به پنجره های بزرگ و نور طبیعی و کافی مجهز است. حتی هنگام خواب نیز نباید اتاق خواب یا اتاق های دیگر را در تاریکی مطلق فرو برد. همه اتاق ها باید روشنایی کمی داشته باشند. تخت نیز بهتر است نزدیک کلید چراغ باشد تا به راحتی بتوانند چراغ را روشن کنند زیرا اغلب سالمندان شب ها چند بار نیاز به دستشویی دارند و در صورتی که نور کافی برای دید وجود نداشته باشد، ممکن است زمین بخورند.
خانه مناسب سالمندان این شکلیه
پله ها برای سالمندان به خصوص افرادی که دچار آرتروز زانو هستند، دردسر سازند. بهتر است منزل مسکونی سالمندان در طبقه اول بدون پله یا با حداقل پله واقع شده باشد و ترجیحا دارای آسانسور باشد. ساکن بودن سالمند در طبقات همکف حسن دیگری هم دارد؛ اینکه دوستان و همسالانشان راحت تر می توانند به منزل آنها بیایند زیرا ارتباط سالمندان با دوستانشان باید حفظ شود و این کار از ابتلای سالمند به افسردگی پیشگیری می کند.
پوشش مناسب کف اتاق
بعضی از سالمندان به دلیل ضعف فیزیکی، بیماری مزمن، اشکال در دید یا درد پاها نمی توانند راحت راه بروند و ممکن است در اثر گیرکردن پا به لبه موکت یا فرش زمین بخورند اما کف خانه به هیچ وجه نباید بدون پوشش باشد چون در این صورت زمین خوردن سالمند آسیب زیادی به بدن او می زند. زمین بهتر است مفروش باشد اما باید دقت کرد که لبه های فرش یا موکت کاملا در کناره های اتاق قرار گیرد تا احتمال گیرکردن پای سالمند به لبه موکت یا فرش به حداقل برسد.
خانه مناسب سالمندان این شکلیه
همچنین زیر موکت یا فرش باید چسبی های مخصوصی قرار داد تا احتمال سرخوردن فرش از بین برود. خیلی از شکستگی های ناشی از زمین خوردن در خانه در اثر سرخوردن روی قالی یا فرش است. حتی کف آشپزخانه نیز باید مفروش باشد. خیس شدن زمین بدون موکت یا فرش نیز عاملی برای لیزخوردن سالمند است.
نصب دستگاه هشداردهنده دود در خانه
در منزل همه سالمندان باید دستگاه هشداردهنده دود نصب شده باشد به خصوص سالمندانی که تنها زندگی می کنند. ممکن است آنها متوجه دود ناشی از آتش سوزی نشوند و خطرهایی برایشان به وجود آید.
تنظیم دمای آب
فرزندان یا اطرافیان سالمند باید دمای آب را حداکثر روی 40 تا 50 درجه تنظیم کنند. خیلی از سوختگی های سالمندان در اثر سوختن با آب داغ است چون توانایی سریع تنظیم درجه حرارت آب را ندارند.
دستگیره به تعداد کافی
در منزل مسکونی سالمند مانند راه پله ها، دستشویی، حمام و همه مکان هایی که بیشتر در آنجا تردد دارد باید دستگیره هایی نصب شود. دستگیره ها باعث می شوند هنگام نشست و برخاست در دستشویی یا حمام و… بهتر بتواند تعادل خود را حفظ کند.
توالت فرنگی
در بسیاری از خانه های قدیمی توالت فرنگی وجود ندارد و سالمند درحالی که استفاده از سرویس های بهداشتی قدیمی و چمباتمه نشستن به مدت هرچند کوتاه به زانوها آسیب می زند. مخصوصا بیماران مبتلا به آرتروز نباید زانوها را زیاد خم کنند چون این کار باعث تشدید درد خواهدشد. همچنین چاقی در سالمندان زیاد دیده می شود. افراد چاق نیز هنگام نشست و برخاست فشار زیادی را متحمل می شوند.
کاشی مناسب کف حمام
حمام سالمند باید کاشی های عاج دار داشته باشد تا مانع لیز خوردن سالمند شود. همچنین باید برای سالمندان دمپایی مخصوص حمام یا دمپایی مکش دار تهیه کرد تا زمین نخورند.
آشپزخانه استاندارد
در آشپزخانه سالمندان، در کشورهای توسعه یافته که خدمات بیشتری به سالمندان ارائه می دهند، کابینت و ظرفشویی را طوری می سازند که می توان آن را با قد یا توانایی سالمند تنظیم کرد. اجاق گازهایشان هم مجهز به ترموکوبل است تا در صورت فراموشی و خاموشی خودبخود خاموش شود و گاز خارج شده باعث آتش سوزی نشود.
تخت استاندارد
تخت سالمند نباید بلند باشد. تخت استاندارد تختی است که موقع نشستن سالمند روی آن کف پاها کاملا به زمین بچسبد؛ یعنی ارتفاع ساق پا باید بیشتر از ارتفاع تخت باشد. همچنین پهنای تخت هم باید مناسب باشد. رعایت نکردن این دو اصل ممکن است باعث افتادن سالمند از روی تخت و شکستن دست و پای او شود.
چیدمان مناسب خانه
از گذاشتن وسایل اضافی در گوشه کنار یا وسط خانه و مبله کردن شلوغ در خانه مسکونی سالمند باید اجتناب کرد. همچنین سیم تلویزیون و یخچال و… حتما باید در گوشه خانه باشد تا به پای سالمند برخورد نکند. مسیر کاملا باید باز باشد.
پاپوش
سالمندانی که به دیابت مبتلا هستند، باید حتما در خانه پاپوش بپوشند، چون ضربه به پا و خراش جزئی در یک بیمار مبتلا به دیابت ممکن است دردسرساز باشد. پوشیدن جوراب یا دمپایی راحتی بسیار کمک کننده است.
تلفن های ضروری
تلفن های اضطراری باید روی گوشی ثبت شده باشد همچنین باید به سالمند آموزش داد تا در صورت ایجاد مشکل چگونه با شخص خاص یا مرکز مربوط تماس بگیرد.
آپارتمان به جای ویلا
سالمندان در کشور ما اغلب در خانه های بزرگ و ویلایی زندگی کرده اند به همین دلیل ممکن است انتقال آنها به آپارتمان برایشان آزاردهنده باشد اما زندگی یک یا دو سالمند در یک خانه بزرگ از نظر ایمنی و امنیتی چندان درست نیست. به نظر می رسد یک آپارتمان مجهز به آسانسور برای سالمندان خیلی بهتر باشد.
دسترسی به نانوایی و بقالی
مکان زندگی سالمند باید به نانوایی، بقالی و به طور کلی محل فروش مواد خوراکی نزدیک باشد. دیده شده سالمندانی که مراقب همیشگی مانند فرزندان ندارند و دسترسی به مواد غذایی به دلیل دوری اغذیه فروشی ها برایشان مشکل است، دچار سوءتغذیه می شوند. بنابراین اگر ممکن است منزلی نزدیک به نانوایی یا مغازه های فروش مواد خوراکی برای آنها تهیه کنید تا با طی مسافت کوتاهی بتوانند مواد غذایی تهیه کنند.