سراب ثبت نامِ اینترنتی فروش خودرو
اخبار بازار؛ رضا بردستانی – می گوید:« موفقیت در ثبت نام اینترنتی خودرو از دایره ی احتمال و چند در چند میلیون خارج است برای فهم میزان خوش شانسی؛ فقط قیاس کنید با فردی که همه ی 365 روز سال، روزی یک جایزه از قرعه کشی بانک برنده شده باشد!» می گوید:« ما به سه جزیره طرف هستیم؛ یکی تولید، دیگری مجموعه ی ایران خودرو و سوم، فروش! فروش دورافتاده ترین جزیره در بین این مجمع الجزایر است.»
* نمایندگیها هیچ کاره اند!
رفته بودم تا واسطه شوم که یکی از دوستان، خودرویی برای یک نفر که می دانستم به شدت به آن نیاز داشت و بلد نبود وارد سایت شود و مراحل را بگذراند به اصطلاح کارسازی کند؛ با صدای بلند می خندد و می گوید:«شما که خبرنگار هستید چرا باور کرده اید؟»
پای صحبتهای او می نشینم، صحبتهایی که اگر نیمی از آن درست باشد باید با تامل بیشتری به سیستم تولید و فروش اتومبیل در ایران نگریست. می گوید:« در تمام دنیا، کارخانههای خودروسازی برای حذف دلال و غلبه بر سیستم دلال بازی، فروش را به نمایندگیهای مجاز واگذار کرده اند.» او معتقد است:« نمایندگیهای مجاز یعنی مواجه شدن با مشتری و مصرف کننده بدون هیچ واسطه ای و اما داستان برای نمایندگیهای ایران خودرو اندکی متفاوت است گویی به ما نمایندگی داده اند تا پنجری ماشینها را ترمیم کنیم!»
* یک سیستم فروش یا چند سیستم فروش!؟
به موضوع خوبی اشاره می کند؛ او می گوید:« اساساً نمی توان به سیستم اینترنتی فروش خودرو ایرادی وارد آورد اما شما چند گمانه زنی کنار دست خود داشته باشید.» توضیحات او همراهِ یک سوال با تایید من همراه می شود که می پرسد:« شنیده اید برخی با دریافت مبالغی از 3 تا 10 میلیون تومان؛ به آسانی آب خوردن، خودرو ثبتِ نام می کنند، پس معلوم می شود یک زمین گسترده به نام پیش فروش وجود دارد با مراجعانی بی اندازه زیاد و تعداد خودرویی بسیار اندک و در کنار این زمین گسترده و پر از سردرگمی، زمینی دیگر وجود دارد با بی نهایت ماشین و چند مراجعه کننده ی محدود و اما می ماند انتقال اتومبیل از مسیری غیر قانونی به مسیری قانونی؛ این همان 3 تا 10 میلیونی است که می گویند و شنیده ایم و شنیده اند که از خریداران اخذ می شود.» او می گوید: « پیشترها نمایندگیها با «کدهای خاص» می توانستند بدون دردسر خودرو ثبت و خریداری کنند؛ تاکید می کنم پیشترها! حالا فرض کنید یک عده با در دست داشتن «کدهای خیلی خاص» بدون آن که «کد ملی» نیاز داشته باشند یا «فاقد خودرو بودن» را اثبات کنند یا حتی «ساعتها در صف انتظار نشستن» را تجربه کنند با چند «کلیکِ ساده» دهها و شاید صدها خودرو ثبت نام کنند بعد واسطههایی را به میان خیلِ عظیمِ خریداران گسیل کنند و درآمدهای چند صد میلیونی را بی هیچ دردسری مال خود کنند.» بازهم فرض کنید همه ی اینها در همان شبه جزیره ی اندکی دور از کارخانه و سیستم مدیریتی در حال انجام است؛« فرض محال که محال نیست، هست؟!»
* افکار عمومی قانع نشد اما بازار واکنش نشان داد!
فی الواقع از لحظه ی صدور فرمان عزل وزیر صمت تا ساعتها بعد، آن چه در فضای عمومی کشور ـ متاثر از کنشها و واکنشها در فضاهای مجازی ـ دست به دست می شد بوی اقناع ناشدگی می داد! اقناع نشدن نه از این که دال بر کارایی و مظلومیت وزیر باشد، اقناع ناشدگی از این جهت که ربط این دو مسئله را متوجه نشده بودند که قصه ی گرانی خود رو را باید در جایی دیگر جست و جو کرد ناکارآمدی وزیر را در مجموعه رخدادهایی دیگر! اگرچه افکار عمومی قانع نشد اما بازار واکنشی نرم و اندک نشان داد؛ سقوط قیمتها از چند میلیون تا چندده میلیون حکایت از آن دارد که برخی حیاط خلوتها و محیطهای امنِ حتی«سایبری» در لاک احتیاط و دست بر عصا شدگی فرو خواهند رفت پس قیمتها دستخوش کاهشهای آنی خواهد شد اما آگاهان بازارخودرو معتقدند افتِ قیمتی که معاملات را به صفر برساند یعنی تلاش برای ایجادِ خلا در اذهان و افکار عمومی!
* سرکار گذاشتن مردم حتی در عزلِ وزیر!
فروشنده ای که گفته بود: « سرکاری ترین اتفاق دنیا همین ثبت نامِ اینترنتی فروش خودرو از طریق سایت است!» این را نیز می گوید که:«گرانی مقوله ای تعزیراتی و قضایی است یعنی وقتی کالایی در جامعه به طرز باور نکردنی در مسیر گرانی گام بر می دارد یعنی احتمالاً مجموعه ای از تخلفات سازمان یافته در آن دخالت دارد حال وقتی می خواهیم با یک آسیب نهادینه شده و به«رویه» تبدیل شده این گونه برخورد کنیم که «عزل وزیر» چاره ساز است یعنی سرکار گذاشتن مردم! این فروشنده مثال جالبی می زند: « در تمام دنیا، خودرو کالایی مصرفی است در ایران اما سرمایه ای! این تفاوت از چه ناشی می شود؟» و خودش پاسخ می دهد:«سیستم عرضه ی خودرو وقتی دچار انحصار و رانت می شود دیگر مردم با خودرو به عنوان یک کالای سرمایه ای طرف هستند زیرا بین قیمت تمام شده و نیاز بازار و قیمتی که روی خودرو گذاشته می شود حفره ای عمیق وجود دارد که این حفره حتی برخی را مجاب می کند زمین و خانه بفروشند و اتومبیل ثبت نام کنند پس وقتی تبدیل زمین و مسکن به خودروهای ثبت نامی امری عادی تلقی می شود یعنی سودهایی در این حوزه وجود دارد که بسیار بیشتر از زمین و مسکن است و این یعنی در این حوزه ماشین خرید و فروش نمی شود بلکه گردش سرمایههایی هنگفت است که جولان می دهد!»
* دعوای وزارت بازرگانی چه ربطی به خودرو دارد؟!
فقط چند ساعت کافی بود تا یک دعوای «درون کابینه ای» به نُقل محافل تبدیل شود:«دولت می خواسته وزارت بازرگانی تشکیل دهد و گروهی لابد به تحریک وزیر در مجلس با این مسئله مخالفت می کرده اند»
درست و نادرستِ آن چندان مهم نیست مهم زاویه ای است که بین وزیر و رئیس وزرا وجود داشته است واگرنه وزیری که بداند تا چند ساعت دیگر عزل خواهد شد تشکیل جلسه نخواهد داد! این یک بخش ماجرا است که افکار عمومی به روش خود با آن برخورد کرد بخشِ دیگر ماجرا اما گرانی لجام گسیخته ی خودرو در بازار مصرفی ایران است گرانی بی حد و حصری که مردم را با ترس و ناامیدی رو در رو کرده است حالا مردم با یک سوال ساده و تازه مواجه هستند که گرانی خودرو چه ربطی به تشکیل و عدم تشکیل وزارت بازرگانی دارد؟ این جا چند نوع نگاه به وجود خواهد آمد یکی این که:« دعواهای پشت پرده به قدری زیاد است که تشعشعی از آن پراید را تا مرز 100 میلیون تومان هُل داده است!»
* ویدئویی که همه ی گفتهها را تایید می کند!
خبرگزاری فارس ویدئویی کوتاه منتشر کرده که نشان می دهد، ثبت نام خودرو از طریق سایت عملاً غیر ممکن است، حتی نشان داده می شود که فرد موفق به ثبت نام شده با پیامک عودت داده شدن وجه مواجه می شود در همین ویدئوی کوتاه موضوع دلالهای ثبتِ نام نیز گفته شده است و این یعنی مردم حالا به بسیاری از مسائل پی برده اند!
* کرونا هم عده ای را مهربان نکرد!
کرونا چندماهی است در ایران و جهان جولان می دهد، سیلی از نوع دوستی و همکاری و همراهی، جامعه را فراگرفته است از حضور داوطلبانه در بیمارستانها، پرستاران که گاه 40 روز مداوم سر شیفت هستند، پزشکانی که در خاکریز نخست انجام وظیفه می کنند و خیرانی که برای خرید همه ی نیازها و احتیاجات پای کار ایستاده اند گویی همه مهربان شده اند یعنی کرونا به همه فهمانده، مشکل امروز بشر مهربانی است اما آشفته بازار خودرو حکایت از آن دارد که عده ای نامهربان بودن را حتی در ایام کرونایی ترجیح می دهند.
* مثلث وزیر، دولت و مجلس و یک حکایت کهنه!
چند ماه قبل دو نماینده ی مجلس خبرساز می شوند، بازداشتی چندین ساعته و وثیقه ای گران و حرف و حدیثهایی فراوان! چند هفته بعد؛ نمایندهای که دلار و ارز از خانه اش به سرقت برده بودند و حاضر نبود عدد آن را اعلام کند و بازهم حرف و حدیثهایی فراوان! چندین و چند سال استیضاح و تحقیق و تفحصهای بی نتیجه و بازهم حرف و حدیثهایی فراوان! می دانید وجه مشترک همه ی اینها چیست؟!
خودرو.حالا و در این گران بازارِ خودرو بازهم وزیری عزل می شود، حرفهای ناگفته مکتوب می شود و در نهایت حرف و حدیثهایی فراوان که بازهم پای خودرو در میان است و در این موقع است که باید گفت خودرو و گرانی آن فراتر از یک دولت و یک وزارت خانه و یک مجلس است بحث بر سر هزاران میلیارد رانت بی دردسر و سود بادآورده است که در کلام عامیانه باید گفت بر سر تصاحب آن چه بسا«آدم بکشند»
کله پا کردن یک وزیر و یک دولت و یک مجلس که موضوع خاصی نیست!
* آقای رئیس جمهور! ریشه ی گرانی خودرو کجا است؟
سخن آخر این که؛ آقای حسن روحانی! اختلال در ثبتنام خودروهای پیشفروش؛ خبری که سالها است کهنه نمی شود! عزل وزرا تازگی ندارد همانطور که استیضاح و استعفا برای مردم عادی است؛ اینها چاره کار نیست بگردید دنبال سرنخ ماجرا، بگردید دنبال سوراخ اصلیِ دعا! عزل وزیر شد یک حاشیه چون توام شد با مسئله ای دیگر اما وقتی یک عده بتوانند بستههای صدتایی خودرو ثبت نام کنند اما شهروندان عادی از ثبت نام یک خودرو نیز عاجز باشند یعنی عزلِ وزیر چاره ی کار نبوده است به قول ما رسانه ایها «مسئله فراتر از این حرفها است»! مردم حالا با تردید بیشتری به این عزل می نگرند آن هم وقتی دولت در شُرُف افتادن از حدنصاب قانونی است یعنی مردم ِ کوچه و بازار می گویند وقتی رئیس دولت می داند مجلسِ بعدی عزم جزم کرده است برای تقابل با دولت چه دلیلی دارد خودزنی کنیم!؟ البته با این قیدِ موکد که برکناری رضا رحمانی درست ترین کار ممکن بود که به زعم عده ای حتی فاصله مردم و دولت را نیز کمتر از همیشه کرد اما مسئله ی مردم گرانی خودرو است نه عزل وزیر آن هم وزیری که اساساً نباید به وزارت گمارده می شد! حالا مردم لبریز از سوال و ابهام شده اند حرف هم یک جمله نیست و آن این که ریشه ی گرانی خودرو کجا است؟ دقیقا کجا؟!
منبع: آفتاب یزد