کلاهبرداری بزرگ با تغییر راهبرد

اخبار بازار؛ هادی مؤمنی – و حتی در برخی از مجامع بین‌المللی، برای نشان دادن اوضاع عادی و متعادل اقتصاد در کشور، رشدهای تاریخی بورس را نمونه روشنی از رونق اقتصاد در ایران نام برده است.

دعوت همگانی به سرمایه‌گذاری در بورس

در کنار آن رئیس‌جمهور با دعوت مردم به سرمایه‌گذاری در بازار سهام و فاصله گرفتن از بازارهای موازی و پرنوسان ارز، طلا و سکه با صدای رسا عنوان می‌کرد نقدینگی باید به سمت بورس بیاید تا توسعه اقتصادی سریع‌تر رخ دهد و سرمایه‌های خرد مردم با به جریان افتادن در بازار سرمایه به صورت هدفمند به شکوفایی صنعت، تولید و خدمات منجر شود. در همین حال فرهاد دژپسند وزیر اقتصاد نیز از هر فرصتی برای تبلیغ سرمایه‌گذاری در بورس استفاده می‌کرد تا مردم این پیام را به روشنی درک کنند که بورس بازار مطمئن، کم نوسان، شفاف و پرسود است و دولت هم اطمینان بخش بودن آن را تائید کرده است اما همه دعوت‌ها و ثبت رکوردها در بورس به اینجا ختم نمی‌شود!

صعود شاخص از 100 هزار واحد به 550 هزار واحد

بعد از دعوت همگانی و همیشگی دولت از مردم برای سرمایه‌گذاری در بورس، این پالس‌ها باعث شد تا حجم زیادی از نقدینگی از سوی مردم در دست‌کم 2 سال اخیر وارد بازار سرمایه و به‌خصوص بورس شود و رسیدن شاخص کل بازار سهام از 100 هزار واحد به 550 هزار واحد به‌خوبی این انتقال بزرگ نقدینگی را ثابت می‌کند. مردم اعتماد کردند و به‌جای خرید ارز، سکه، طلا و … به بازار سرمایه پناه آوردند.

انتقال 70 درصد نقدینگی به بازار سرمایه

همه‌چیز تا چند ماه قبل خوب پیش می‌رفت تا این‌که آرام‌آرام زمزمه‌هایی مبنی بر این‌که چرا بورس این‌قدر پربازده شده از گوشه و کنار شنیده می‌شد تا این‌که دست‌های نامرئی دست به کار شدند تا ترمز این بازار را هم بکشند در حالی که با وجود ورود بخش عمده‌ای از نقدینگی‌ها به بورس عملاً بازار ارز، سکه و طلا مثل گذشته نوسانی و پرسود نبود و اساساً بر همین بستر رئیس‌کل بانک مرکزی نیز آرام شدن بازار ارز را بخاطر سیاست‌های این نهاد نام می‌برد که در اصل به این خاطر بود که بیش از 70 درصد نقدینگی به بازار سرمایه منتقل شده بود و دیگر پول‌های سرگردانی جود نداشت که با ورود به بازار ارز آن را متلاطم کند.

به قانون خود هم احترام نمی‌گذارند!

حال سازمان بورس و اوراق بهادار ایران برای چندمین بار در چند مدت اخیر باز هم قواعد معاملاتی بازار سرمایه را دستکاری کرد تا نشان دهد برای رسیدن به اهداف مبهم و پشت پرده خود که شاید از خارج از بازار سرمایه به آن تحمیل می‌شود، حاضر است دست به هر کاری بزند تا علاوه بر القای بی‌اعتمادی، سرمایه‌گذاران و سهامداران را سردرگم کند، در عین حال پاسخگو هم نباشد و تأسف‌برانگیزتر آن که اعمال تغییرات و آیین‌نامه‌های معاملاتی را شبانه اعلام می کندو اطلاع‌رسانی آن بر اساس قوانینی که خودش آن‌ها را وضع کرده را بدون اطلاع قبلی اجرایی می‌کند درحالی‌که نهاد ناظر باید برای برخی از تغییر ضوابط معاملاتی، مثل تغییر دامنه نوسان از 3 روز کاری قبل از اجرا برای سهامداران اعلام عمومی شود تا شائبه برانگیز نشود.

اهداف مشکوک پشت پرده

بر اساس این گزارش، سازمان بورس در حالی که چندی پیش دامنه نوسان معاملات سهام را به صورت خلق‌الساعه بعد از ترور قاسم سلیمانی فرمانده سپاه قدس به بهانه جلوگیری از ریزش‌های شدید بورس برای چند روز از 5 به 3 درصد رسانده بود، در هفته گذشته نیز در ادامه تصمیم سازی‌های مبهم و سؤال‌برانگیز ابتدا صدور کدهای تازه معاملاتی را محدود و مشروط کرد و در ادامه نیز حجم مبنا را برای دادوستدها در بورس و فرابورس تغییر داد تا ثابت کند هر زمان تشخیص دهد دست به هر اقدام غیرشفاف و یکطرفه ای در جهت نیل به اهداف پشت پرده و مشکوک خواهد زد و در این میان اعتماد و آینده سرمایه‌گذاران و سهامداران خرد حقیقی ذره‌ای ارزش ندارد تا بتوانند با آگاهی از تغییر قوانین نسبت به آینده سرمایه‌گذاری‌های خود تصمیم بگیرند.

تصمیم‌گیری شبانه و خلاف جهت قانون

حال در یک اقدام و تصمیم شائبه برانگیز دیگر سازمان بورس در تصمیمی شبانه که در چهارشنبه هفته گذشته بعد از آخرین روز معاملاتی اتخاذ شد، دامنه نوسان معاملات را برای حداقل 3 ماه آینده از 5 درصد به 2 درصد کاهش داد حتی بدون این‌که طبق قانون صریحی که خود آن را وضع کرده 3 روز کاری قبل از اجرا آن را اطلاع‌رسانی کند تا سهامداران بتوانند قبل از اجرا تصمیم‌های مناسب را اتخاذ کنند.

تکذیب ادعای مدیرعامل بورس از سوی سازمان مالیات

جالب‌تر آن‌که مدیرعامل بورس تهران در ادعایی که با حقیقت منافات داشت در پاسخ به این سؤال که چرا این تصمیم گرفته شد، اعلام کرد که سازمان امور مالیاتی قرار بود از خرید و فرو سهام مالیات دریافت کند و ما برای این‌که این تصمیم اجرایی نشود دامنه نوسان را کاهش دادیم که البته معاون سازمان امور مالیاتی بلافاصله در گفت‌وگوی رسمی با خبرگزاری‌ها این اظهارنظر را تکذیب کرد و گفت: حداقل تا 3 سال آینده این سازمان برنامه‌ای برای دریافت مالیات از سهام را ندارد و تغییر قوانین معاملاتی بورس ربطی به این سازمان ندارد.

کارمزدهای میلیاردی در جیب سازمان بورس و ارکان

این تصمیم از آن جایی شگفت‌انگیزتر است که از با اجرای دامنه نوسان با شیوه جدید هرچند شاید برای ریزش‌های احتمالی جلوی ضرر و زیان سهامداران را بگیرد اما از طرفی دیگر بازده سهام برای سرمایه‌گذاران بیش از 50 درصد کاهش پیدا می‌کند که با افت جذابیت بورس برای مردم و خرج آن‌ها از این بازار منجر می‌شود و این در حالی است که سازمان بورس و اوراق بهاردار حاضر نیست یک ریال از کارمزد 1.5 درصدی از هر معامله در بورس که به جیب خود و ارکان مرتبط می‌رود را کاهش دهد و همه ضرر و زیان‌ها باید از جیب سهامداران خارج شود و سازمان بورس و ارکان همانند همیشه باید کارمزدهای میلیاردی معاملات را دریافت کنند.

تغییر سیاست تأمین مالی دولت از بورس به ارز

به هر حال در حالی که شاپور محمدی رئیس سازمان بورس طبق معمول روزهایی که باید پاسخگو باشد سکوت کرده و اظهارات مدیرعامل بورس تهران از سوی سازمان امور مالیاتی تکذیب می‌شود، باید نگاه‌ها را به سمت فرای بازار سرمایه هدایت کرد و به برنامه‌های همیشگی دولت در ماه آخر سال هم فکر کرد آنهم در شرایطی که ایران بیشترین فشار اقتصادی تحریم‌ها در چند سال اخیر را در سال جاری تجربه می‌کند و در کنار آن با شیوع کرونا در کشورمان، نیاز دولت به نقدینگی آسان، سریع و بی‌دردسر احساس می‌شود.

می‌توان به راحتی حدس زد که با اجرای این تصمیم از امروز شاهد خروج بخشی از نقدینگی‌ها از بورس به سمت بازار ارز و طلا خواهیم بود و قیمت‌ها با شیب و سرعت بالا به سمت ثبت رکوردهای تازه هدایت می‌شوند تا دولت هم از این بستر کسری نقدینگی خود را براحتی و بدون دردسرهای موجود در بازار سرمایه تأمین کند و در این میان آینده سرمایه‌گذاران و سهامداران دیگر همانند چند مدت اخیر برای دولت اهمیتی نخواهد داشت و همه چیز مثل همیشه در ایران با توجیهات ساده و عوام فریبانه حل‌وفصل می‌شود. سهامدار وارد چالش این روزها شو و لبخند بزن!