ممات رسانهها

اخبار بازار ایران؛ دکترمحسن ایلچی – اول: تحقیقات تاریخی در علم اقتصاد نشان میدهد، نرخ بالای تورم، بسیاری از کشورهای صاحب تمدن را به زانو درآورده و باعث فروپاشی درونزا آنها میشود. افزایش پیچشی و مستمر قیمتها، مانعی برای گسترش مردمسالاری و تعالی جامعه شده و درنهایت، منجر به سقوط تدریجی یک واحد سیاسی به طبقات تحتانی «هرم مازلو» میشود.
دوم: افزایش بیامان هزینههای تولیدکننده در بخش واقعی و مالی، روی کمیت و کیفیت فرآوری تمامی محصولات ازجمله رسانهها و زیستبوم آنها بهشدت اثر منفی داشته است همچنین تشکیل سرمایه و رشد ارزشافزوده در این بخش را با ریسکهای غیر سیستماتیک و سیستماتیک همراه کرده است.
سوم: رهبر معظم انقلاب در دو بیانات اخیر برای مردم استانهای قم و آذربایجان شرقی، در تبیین واقعیتهای جهان امروز بر نقش و کارکرد عملیات رسانهای تأکید داشتهاند و حتی در فرازی،«فشار اقتصادی» و «عملیات رسانهای» را دو ابزار اصلی استکبار برای جدا کردن مردم از نظام و دستکاری در فکر آنها معرفی فرمودند.
چهارم: نقش رسانهها در بهبود همبستگی داخلی در فضای حکمرانی کشور همچنین، اثر منطقهای و بسط و بهبود وجه ملی بر هیچکسی پوشیده نیست. اما آیا سیاستگذار این حوزه، یعنی دولت(ها)، برنامه و الگوی مدونی و عینی برای توسعه(نه حمایت یارانهای) فعالیت رسانهها دارند؟
پنجم: هماینک رسانهها هم به تأسی از حوزه سیاستگذاری؛ الگوی معنادار و منسجمی برای توسعه فعالیت و تأثیرگذاری در محیط ملی ندارند. غالباً از منظر اقتصادی، مدار فعالیتشان روی تحصیل منابع متصل به شرایط و موقعیت انحصاری(رانت ممتازه) بنا شده است، در حالی گسترش شبکههای اجتماعی و تغییرات وسیع در الگوهای «اقتصاد توجه» و منابع آن؛ حدود فعالیت آنها بهشدت محدود کرده است.
ششم: سیاستگذار حوزه رسانه بهمنظور افزایش نقش راهبردی رسانهها در سطح ملی- منطقهای باید برنامه استراتژیک خویش را طراحی و بیان کند. تدوین و اجرای یک برنامه کلان راهبردی برای رسانهها نیازمند «دولت اعتقاد به اثر رسانهها و روابط عمومی» است. پیشبرد آن، نیازمند عملگرائی در محیط لابی و لابیرنتهای دستگاههای اجرائی است. این برنامه میتواند شامل اجزای مختلفی باشد که به دور دادار دودور یا مدل نمایش- توجه اجرا شود. مواردی نظیر استانداردهای لازم برای رسانه مؤثر از ابعاد مختلف، توانمندسازی رسانهها در قالب رویکرد عارضه شناسی و کلینیکی، ایجاد ادوات تولید ازجمله راهاندازی شهرکهای رسانهای، تأسیس تأمین مالی در قالب صندوق سرمایهگذاری در بازار سرمایه، برقراری معافیتهای مالیاتی ویژه رسانههای مؤثر، معافیت در پرداخت حق بیمه تأمین اجتماعی کارفرمایان(نیازمند نظارت برای اصابت به گروه هدف)، اعطای وامهای با نرخ سود اندک(نظارت برهزینهکرد لازم است)، استفاده از دارائیهای غیر مولد دولتی در بخش رسانه، عقد قراردادهای بلندمدت تبلیغاتی با رسانههای مؤثر(پایان رانت و فساد در این حوزه)، مشاوره و آموزش جدی به رسانهها برای ایجاد پلتفرمهای رسانهای و فاصله گرفتن از محصولات کاغذی، تبلیغ و ترویج رسانههای مؤثر در رادیو و تلویزیون، ترغیب آموزش پرورش به گنجاندن جایگاه رسانهها در کتابهای درسی در تمامی سطوح، آموزش همگانی سواد رسانهای برای جلوگیری از آسیبهای جاری ساخت ذهنیت غیرواقعی در شبکههای اجتماعی، تقویت ارتباطات وزارت فرهنگ با دانشکدهها و مراکز آموزش روزنامهنگاری جهت آموزش مهارتهای نوین در این عرضه و طراحی رشتههای تخصصی در این حوزه، ضرورت ارتقای شغلی فعالان عرصه رسانه(نردبان شغلی سازمانی) با تأکید بر آموزشهای ضمن کار و …
هفتم: سروری و آقائی در منطقه پرتنش خاورمیانه نیازمند سرمایهگذاری و هزینه در این بخش است. باوجود اینکه سهم رسانه ملی از بودجه سنواتی کشور طی سالهای اخیر افزایش یافته است، تجربه کافی نشان داده همهچیز را نمیتوان بار رسانه ملی کرد و از این «سازمان» خواست. بنابراین بازنگری در سیاستهای سرمایهگذاری رسانهای امری بدیهی شده است.
در کل، متأسفانه با وجود انباشت تجربه و آگاهی «دولت»(ها) از حرکت در مسیر نادرست؛ ارادهای بر تغییر ملاحظه نمیشود و جایگاه رسانههای بومی به رسانههای خارجی و شبکههای اجتماعی وا سپرده شده است.