سیل نقدینگی پشت سد بورس

اخبار بازار؛ کیمیا نجفی – شاخص کل بورس روز دوشنبه با رسیدن به قله یک میلیون و ۷۳۰ هزار و ۸۲۸ واحدی و رشد ۷۵ هزار و ۳۹۸ واحدی توانست رکورد جدیدی را به ثبت برساند. ثبت رکوردهای جدید توسط بازار سرمایه دیگر جای تعجب ندارد، چراکه مدت‌هاست رشد شاخص بورس تیتر خبری رسانه‌ها را به خود اختصاص داده است. از زمان صعودی شدن شاخص و ثبت رکوردهای جدید تحلیلگران بازار پیش‌بینی‌های متفاوتی را در‫خصوص آینده بازار مطرح می‌کردند. از همان ابتدای تغییرات در بازار سرمایه و رشد شاخص برخی از کارشناسان نسبت به شرایط به وجود آمده هشدار می‌دادند و رشد همراه با شتاب شاخص را غیرعادی می‌دانستند. این در حالی است که عده‌ای دیگر بر این باور بودند که بعد از سدشکنی شاخص بورس از کانال ١.۵ میلیونی، پیش‌بینی می‌شود که شاخص آماده حرکت به سمت کانال دو میلیون واحدی است. به گفته آنها بازار با قرار گرفتن در مسیر نزولی و ریزش‌های اندک دست به اصلاح زد و اکنون آماده حرکت به سمت جلو است. از سوی دیگر هستند فعالان اقتصادی که معتقدند اگر نقدینگی جذب بازار سرمایه نمی‌شد بازارهای موازی اکنون در شرایط متفاوتی به سر می‌بردند و ما شاهد افزایش‌ قیمت‌های لجام‌گسیخته می‌بودیم. حال این پرسش مطرح می‌شود که آیا واقعا جذب نقدینگی در بازار سرمایه مانع از انفجار قیمتی در بازارهای موازی از جمله ارز و یا طلا شده است؟ در این راستا غلامرضا سلامی، کارشناس بازار سرمایه با تاکید بر اینکه بازارهای اقتصاد خواسته و ناخواسته مسیر حرکتی خود را ادامه می‫دهند‌ و متمرکز شدن نقدینگی در بورس تنها وسیله‌ای برای کنترل موقتی جریانات است به «ابتکار» گفت: برخی‌ها عقیده دارند که اگر نقدینگی وارد بازار بورس نمی‌شد ما اکنون دلار 30 هزار تومانی داشتیم. این افراد باید توجه داشته باشند که اگر دلار بخواهد به کانال 30 هزار تومان وارد شود به راحتی و با توجه به مولفه‌های موثر در اقتصاد به مسیر خود ادامه خواهد داد، البته این جریان ممکن است دیر و زود داشته باشد اما در‫نهایت بازار تصمیم خود را برای ادامه مسیر خواهد گرفت. به عبارتی دیگر ممکن است رشد تصنعی بازار سرمایه این اتفاق را به تاخیر بیندازد اما مانع از این اتفاق نمی‌شود.
وی با اشاره به روند بازار سرمایه ادامه داد: روند بازار سرمایه به این شکل شده است که یک رانت بزرگ به عده‌ای می‌رسد و در پایین ضرر هنگفتی به سهام‌داران خرد وارد می‌شود. به علاوه پس از اینکه بورس سقوط کند جهش قیمتی در بازارهای موازی به مراتب بیشتر و شدیدتر خواهد بود. چراکه نقدنگی مکانی برای ماندن در بازار سرمایه را نخواهد داشت و طبیعتا بازارهای موازی را نشانه می‌گیرد و قطعا تبعات سنگینی را به همراه خواهد داشت.

افراد به فکر حفظ ارزش سرمایه‌های‌شان هستند

سلامی در بخش دیگری از صحبت‌هایش به تمایل افراد برای فعالیت در بازارهای اقتصاد اشاره کرد و گفت: اکنون شرایط کشور به‌گونه‌ای است که افراد سعی دارند به هر وسیله‌ای که شده دارایی خود را حفظ کنند، سپرده در بانک دیگر مانند گذشته ارزش سرمایه افراد را حفظ نمی‌کند و برعکس نگهداری سرمایه در سپرده‌های بانکی یعنی از بین رفتن بخشی از سرمایه‌ و در این شرایط سرمایه‌گذاران ترجیح می‌دهند نقدینگی در دست‌شان را به سمت بازارهای اقتصادی ببرند تا قدرت خریدشان حفظ شود.
وی ادامه داد: این در حالی است که در بازارهایی همچون طلا و یا مسکن ما با کالایی روبه‌رو هستیم که دارای ارزش ذاتی است. اما در بازار سرمایه ماجرا کمی متفاوت می‌شود، سرمایه‌گذاران در این بازار با سهم-هایی مواجه می‌شوند که ارزش ذاتی پایین‌تری به نسبت قیمت‫شان دارند. اکنون افراد توجهی به قیمت ذاتی سهم‌ها نداشته و تنها به فکر سوددهی هستند. این روند همانند یک بازی می‌ماند و سهام‌داران با امید اینکه فرد زیان‌ده نیستند فعالیت می‌کنند.
این کارشناس بازار سرمایه اظهار کرد: خوش‌بینی در بازار سرمایه متعلق به کسانی است که از این حوزه منتفع می‌شوند. هنگامی که اقتصاد رو به افول بوده و رشد اقتصادی منفی داریم یعنی یکی از عوامل ارزش افزوده که سود شرکت‌ها است پایین آمده، پس چطور می‌شود سود شرکت پایین بیاید اما ارزش سهام همان شرکت بالا برود؟ این معما باید حل شود تا از بروز مشکلات جدی در این بخش از اقتصاد جلوگیری کرد.

خروج این حجم از نقدینگی انفجاری خواهد بود؟

وی به سود ناشی از نقدینگی در بازار سرمایه اشاره کرد و در این خصوص گفت: در مسیر ورود نقدینگی به بازار سرمایه ما تنها با حجم نقدینگی روبه‌رو نیستیم، بلکه مسئله مهم‌تر سود ناشی از نقدینگی است که در این مدت وارد بازار شده، اگر بورس در آستانه سقوط قرار بگیرد مطمئنا با توجه به سود آن حجم از نقدینگی ما با تبعات سنگین‌تری روبه‌رو خواهیم شد.
سلامی با اشاره به قدرت انفجاری خروج نقدنگی ادامه داد: اگر این حجم از نقدینگی قبل از ورود به بازار سرمایه تقسیم می‌شد و بخش‫های دیگر را در‫بر می‌گرفت شدت و حدت خروجش از هر بازاری کمتر می‌شد. اکنون نقدینگی در بازار سرمایه متمرکز شده است و اگر این بازار در مسیر سقوط قرار بگیرد با توجه به حجم نقدینگی و سود آن قدرت انفجاری بیشتری خواهد داشت. در آن شرایط، بازارهای موازی نیز به شدت در معرض خطر قرار می‌گیرند، باید بدانیم که اگر قرار باشد که شاخص بورس با سقوط همراه باشد ما انفجاری قیمتی خواهیم داشت.

دولت باید اداره بازار را به دست بخش خصوصی بدهد

سلامی در پایان به راهکاری برای مدیریت بازار اشاره کرد و گفت: اکنون دولت و بسیاری از فعالان اقتصادی تمام سعی و تلاش خود را می‌کنند تا با روش و ترفندهای مختلف این خطر را به عقب بیندازند. اما اینکه تا کجا می‌تواند از بروز این اتفاق جلوگیری کند خود جای سوال دارد. اگر واقعا دولت برای حفظ بازار مصمم است باید یک‌سری بازسازی‌هایی را در ساختار خود انجام دهد و حضور بخش خصوصی در بازار سهام را پررنگ‌تر کند. به عبارتی دیگر اداره شرکت‌ها را به بخش خصوصی بسپارد تا این بازار عمق کافی را پیدا کند تا این فروپاشی به تعویق بی-افتد و شدت آن کاهش یابد. در این شرایط می‌توانیم امید داشته باشیم که بازار و سرمایه سهام‌داران حفظ شود.

 منبع: ابتکار