سایه گرانی بر سفرههای افطار
اخبار بازار؛ کیمیا نجفی – ماه رمضان در سال جاری تفاوتهای بسیاری با سالهای گذشته دارد که نمیتواند آنها را نادیده گرفت. شیوع ویروس کرونا در سراسر جهان علاوه بر اینکه سلامت جسم و روان مردم را نشانه گرفته، آسیبهای جدی اقتصادی نیز برای اقشار گوناگون جامعه به دنبال داشته است. بسیاری از کسبوکارها را به تعطیلی کشاند و درآمد خانوارها بیش از پیش کاهش داد، به همین دلیل افزایش قیمتها نسبت به سال گذشته یکی از مواردی است که این روزها بیش از هرچیز دیگری به چشم خانوارها میآید و در این میان پر کردن سفره افطار دغدغه این روزهای مردم شده است. با فرا رسیدن ماه مبارک رمضان سبد غذایی ویژه این ماه، جزو دغدغه خانوارهای ایرانی در شرایط تورم اقتصادی محسوب میشود. از گذشته تا کنون در ماه رمضان نسبت به ماههای دیگر مردم با اشتیاق بیشتر و فلسفهای پربارتر در کنار یکدیگر جمع میشوند، به همین دلیل است که هر نوع واکنش بازار در این ماه از حساسیت بالاتری برخوردار میشود و نظرها را به خود جلب میکند. البته در شرایطی که کرونا سفرهها را بیش از پیش کوچک کرده است دولت راهکارهای حمایتی را برای خانوارها در نظر گرفته است. رئیس جمهوری اخیرا تاکید کرده بود که همه تلاش دولت بر این است تا چند روز مانده به آغاز ماه مبارک رمضان، وام یک میلیون تومانی به حساب تمام یارانهبگیران واریز شود. این در حالی است که دولت بستههای حمایتی را در جریان شیوع ویروس کرونا برای حمایت از اقشار آسیبپذیر جامعه در نظر گرفته بود. این بسته مبلغی بین ۲۰۰ تا ۶۰۰ هزار تومان به تناسب اعضای خانوار است که قرار بود طی چهار مرحله پرداخت شود و اولین مرحله آن در اسفندماه و دومین مرحله در ۳۰ فروردین واریز شد. حال در کنار این بستههای حمایتی دولت بسته دیگری را برای ماه رمضان در نظر گرفته است. در این بسته مبلغی بین ۲۰۰ تا ۶۰۰ هزار تومان متناسب با اعضای خانوار به حساب آنها واریز شود؛ این مبلغ در خانوار تک نفره ۲۰۰ هزار تومان، دو نفره ۳۰۰ هزار تومان، سه نفره ۴۰۰ هزار تومان، چهار نفره ۵۰۰ هزار و پنج نفره و بالاتر ۶۰۰ هزار تومان است. این حمایتها در حالی انجام میشود که بسیاری از صاحبنظران و تحلیلگران آن را موثر در جبران کاهش قدرت خرید شهروندان نمیدانند. این کارشناسان بستههای حمایتی دولت را جوابگوی زیان کرونا و حمایت از سفرههای افطار ندانسته و معتقدند مبالغ اعلام شده دردی را دوا نخواهد کرد. به گفته آنها کاهش درآمدهای خانوارها در روزهایی که اقتصاد با کرونا دستبه گریبان است آنقدر چشمگیر بوده که مبالغ اینچنینی نمیتواند دلگرمی را در آستانه ماه رمضان برای آنها ایجاد کند. در این راستا هوشیار رستمی، تحلیلگر مسائل اقتصادی در پاسخ به این پرسش که بستههای حمایتی دولت تا چه اندازه میتواند کاهش قدرت خرید خانوارها در آستانه ماه رمضان را جبران کند به «ابتکار» گفت: حمایتهای دولت به خصوص بستههایی را که برای ماه رمضان درنظر گرفتهاند قطعا نمیتواند پاسخگوی هزینههای سبد خانوارها باشد، این مسئله را تمام اعضای جامعه میدانند چراکه گرانی را به خوبی لمس کردهاند.
وی در ادامه افزود: دولت تا کنون برای جبران قدرت خرید خانوارها چندین بحث را مطرح کرده که یکی از آنها بسته 200 تا 600 هزار تومانی است، اما مهمترین پرسش این است که مشخصا چه افرادی این بسته را دریافت میکنند؟ میگویند این بسته به 3 میلیون نفر داده میشود، مگر گفتن عدد و رقم میتواند دردی را دوا کند؟ آنطور که گفته میشود خانوارها برای دریافت این بسته باید مشخصاتی را دارا باشند، به عنوان نمونه هیچ فردی در خانواده سابقه بیمه، دارایی و گردش حساب بانکی از یک عدد ناچیزی بالاتر نداشته نباشد.
این تحلیلگر مسائل اقتصادی ادامه داد: یعنی درواقع خانواری را در نظر بگیرید که هیچ کدام از اعضای آن بیمه ندارند، به معنای اینکه یا بیکار هستند و یا به صورت فصلی بدون بیمه کار کردهاند که ما در اقتصاد به آن کار سیاه میگوییم. حال با 200 تا 600 هزار تومان میشود برای این خانواده کاری کرد؟ خیر نخواهد شد.
رستمی در بخش دیگر از صحبتهایش به هزینه سبد دو هفتهای یک خانوار اشاره کرد و دراینباره گفت: یک سبد دو هفتهای با حداقلها بدون هیچ نوع گوشتی حدود 400 هزار تومان برای یک خانوار خواهد شد، بنابراین این اعداد کمکی به افراد جامعه نخواهد کرد. البته از هیچ چیز بهتر است اما نمیتواند تبعات فقر شدیدی که اخیرا گریبان خانوارها را گرفته جبران کند.
وی همچنین به بیشتر شدن مشکلات به دلیل شیوع ویروس کرونا اشاره کرد و گفت: متاسفانه مشکلات پس از شیوع ویروس کرونا دوچندان شد و اقتصاد تورمی ما در این شرایط قطعا کوچکتر میشود. البته باید اشاره کنم که در یک اقتصاد رکودی قشر ضعیف جامعه بیشتر متضرر خواهند شد و قطعا زمینه برای غنیتر شدن ثروتمندانی که با رانت سرمایه ذخیره کردهاند فراهم میشود.
این تحلیلگر اقتصادی اظهار کرد: دولت الان با محدودیت روبهرو بوده و نمیتواند حمایتهای گستردهتری را انجام دهد. اما باید بدانیم برخی از نهادها میتوانند سهامهای خود را در سازمان بورس عرضه کنند و دولت با فروش آن به حمایت از افراد جامعه بپردازد.
منبع: ابتکار