تزریق صحیح نقدینگی به بورس
بازار ایران؛ ندا فتاحی روزبهانی – همه این موارد باعث شده تا توجه سرمایه‌گذاران به بورس بیش از گذشته جلب شود؛ آن هم در حالی‌که سرمایه‌گذاران امید چندانی به بازدهی بازار ارز، مسکن و دلار ندارند. گزارش‌های شرکت‌های کارگزاری بورس نشان می‌دهد همین جذابیت‌ها باعث شده اقبال مردم به سمت بازار سرمایه افزایش یابد و متعاقباً صدور کدهای بورس به‌عنوان اولین گام برای فعالیت در بازار سرمایه افزایش چشم‌گیری یابد. با این مقدمه با محمد ثریانژاد مدیرعامل کارگزاری بانک توسعه صادرات درباره آینده سرمایه‌گذاری در بازار بورس گفت‌و‌گو کرده‌ایم که در ادامه می‌خوانید.
***********
کمی درباره رقبای بورس در سال گذشته و این روزها بگویید؟
با توجه به وضعیت جذاب‌تری که بازارهای موازی بورس در سال گذشته و امروزه به لحاظ سرمایه‌گذاری داشته و دارند، روزهای قابل‌توجهی را نزد سرمایه‌گذاران تجربه کرده‌اند به طوری‌که باید گفت بورس نیاز به تقویتی جدی در تمامی ابعاد دارد. در این میان بازار سکه، طلا، ارز و مسکن رشد زیادی را تجربه کرده اما این رشد در بورس دیده نشده و حرکتی بسیار آهسته داشته است. البته در طی روزها و ایامی در طی فصل تابستان شاهد رشد و حتی ثبت رکوردهای جدید در بازار سرمایه بودیم، اما آنچنان نتوانست اعتماد ذهنی عموم مردم را کسب کند.
یکی از دلایل عمده که حرکت رو به رشد بورس با بازارهای موازی هماهنگ نبوده را در چه می‌بینید؟
بازار سرمایه به لحاظ اینکه نقد شوندگی بالایی دارد؛ نتوانست آن بازدهی که بازارهای موازی داشته‌اند را اخذ کند. به همین دلیل است که فعالان بازار سرمایه متصور هستند بورس باید خود را با شرایط روز تطبیق دهد و هماهنگ شود تا همسو با بازدهی بازارهای موازی حرکت کند، البته این دیدگاه انتظاری بوده و می‌تواند درست و یا حتی اشتباه باشد.
بورس در سال 98 به لحاظ بازدهی، روند خوبی تاکنون داشته و انتظار می‌رود همچنان داشته باشد
چرا بازار سرمایه نمی‌تواند مانند بازارهای موازی ایجاد جذابیت کند و نیاز مخاطبان خود را همچون انتظارشان از بازارهای موازی مرتفع سازد؟
برای این بخش، موضوعات و پیشنهادهای متعددی مطرح شده است، ولی عمده‌ترین آن را می‌توان هماهنگی در بحث ارزش دارایی و کاهش ارزش دارایی دانست که البته موضوع آن هم‌اکنون در شرف بررسی به جهت قانون‌گذاری است. افزایش قیمت سهام نیز در ایجاد جذابیت برای مخاطب بی‌تأثیر نبوده و این مهم می‌تواند بازارهای موازی را هم کنار زده و از آن‌ها عبور کند.
با این تفاسیر، بورس روزهای سختی داشته و نمی‌تواند در مقابل بازارهای موازی عرض‌اندام کند؟
آنچه گفته شد یکی از چهره‌های بازار سرمایه است، ما باید به روی دیگر سکه نیز توجه کنیم. بورس در سال 98 به لحاظ بازدهی، روند خوبی تاکنون داشته و انتظار می‌رود همچنان داشته باشد. به نظر من شاخص، عدد 260 تا 270 هزار را لمس خواهد کرد و این اتفاق در پایان سال و یا حداقل در 3 ماهه آخر سال رخ می‌دهد و بازار به سمت سهامی خواهد رفت که EPS محور هستند، یعنی فروش خوبی داشته و سود را خوب شناسایی کرده‌اند و توانسته‌اند جریان نقدینگی را عاید سهامداران خود کنند.
برای افزایش جذابیت بازار سرمایه پیشنهادی دارید و اتفاق تازه‌ای در راه است؟
بعضی از شرکت‌ها مبحثی را تحت عنوان تجدید ارزیابی دارایی‌ها ملاک قرار داده‌اند و رشد قیمتی را شاهد شدند. باید توجه داشت آنچه برای سهامداران خرد باقی می‌ماند جریان نقدینگی است که عایدشان می‌شود و شرکت‌هایی که از محل تجدید ارزیابی دارایی، افزایش سرمایه داده‌اند، چون پول و نقدینگی وارد شرکت نمی‌شود، نمی‌توانند قدرت عملیاتی و سودآوری شرکت را به صورت مستقیم بالا ببرند؛ ازاین‌رو ممکن است به صورت غیرمستقیم تأثیراتی در شرکت ایجاد شود و زیان انباشته اعلام کنند و از بازار و حتی ماده 141 نیز خارج شوند. بنابراین پیشنهاد می‌شود؛ شرکت‌ها سعی کنند توان اعتباری خود و سهمشان را بالا ببرند تا آنچه برای سهامدار خرد در بلندمدت معنا پیدا می‌کند را در بحث جریانات نقدی شاهد شوند. این‌گونه سهام در بازار کم نیستند و در یک بازه زمانی میان‌مدت، بازار آهسته‌آهسته راه خود را از چنین سهامی جدا خواهد کرد و به این سمت حرکت می‌کند. اگر این تفکر و تفکیک ظرف روزهای آینده انجام شود و بازار روند متعادل رو به رشدی را پیش می‌گیرد.
نقدینگی سرگردان که همچنان در بورس یا بازارهای موازی وجود دارد برای اقتصاد نیز مخرب است و همه نهادهای دولتی وزارتخانه‌ها، بانک مرکزی شبانه‌روز تلاش دارند این نقدینگی را طوری مهار کنند
اخبار، شایعات و فاندامنتال‌های بسیاری رسیده و بسیاری دیگر نیز در راه هستند. آثار آنان را بر بورس امسال چگونه ارزیابی می‌کنید؟
طی ماه‌های گذشته و به ویژه نیمه دوم سال اخبار سیاسی محوریت ویژه‌ای دارند. قطعاً ریسک سیاسی و دیپلماتیک بر بازار بسیار اثرگذار است؛ همچنین فضای سیاسی کشور پر از ابهام است و همین ابهام، نقدشوندگی بازار سرمایه را نسبت به دیگر بازارها منجر می‌شود تا در مقاطعی ریزش‌های تندی را شاهد باشیم که البته اجتناب‌ناپذیر است. پیش‌بینی در این فضا کار بسیار سختی به شمار می‌رود، اما فارغ از خطرهایی همچون اعلام جنگ و… که قبلاً هم شاهد بودیم؛ بازار رشد ملایم خود را ادامه می‌دهد و به نظرم نسبت به سال گذشته رشدی متناسب را در بازار شاهد خواهیم بود.
آنچه از بدنه داخلی به بازار سرمایه ضربه می‌زند چیست؟
متأسفانه برخی قوانین خوب اجرا نشده و بازار سرمایه مانند سایر بازارها تحت تأثیر عوامل ریسک سیستماتیک قرار گرفته که ممکن است خارجی و یا داخلی باشد. یکی از آن ریسک‌ها در مباحث قانون‌گذاری، دستورالعمل‌ها و ابلاغیه‌هایی است که از سوی نهاد ناظر و سازمان بورس و اوراق بهادار به شرکت‌ها صادر می‌شود. این نقدینگی سرگردان که همچنان در بورس یا بازارهای موازی وجود دارد برای اقتصاد نیز مخرب است و همه نهادهای دولتی وزارتخانه‌ها، بانک مرکزی شبانه‌روز تلاش دارند این نقدینگی را طوری مهار کنند که سراسیمه وارد این بازار نشود و بازار تلاطم شدید نبیند. به نظرم یکی از راهکارها این است که به دنبال کار دستوری نباشیم و با یکسری از مشوق‌ها و حمایت‌ها، این حجم از نقدینگی را به‌طور مناسب و صحیح به بورس تزریق کنیم.
چگونگی اثرگذاری این مشوق‌ها را با ذکر مثال تشریح کنید؟
کاهش مالیات فروش در سال گذشته که امسال هم ادامه پیدا می‌کند، نه‌تنها توانست آثار مثبت داشته باشد، بلکه ایجاد انگیزه هم کرد و به ناشران بورسی یاری رساند. به‌طوری که توالی سودآوری آن‌ها و سرمایه‌گذاران را حمایت کرد تا نقدینگی از بازار موازی حرکت کند و نقدینگی از این بورس خارج نشود.
