مقابله با قوانين تجاري ضد ايراني
حسن تویسرکانی: همانگونه كه بر اساس فصل 203 متن لایحه بودجه سال 2016 آمریکا که اکنون قانون شده است، شهروندان 38 کشوری که تاکنون میتوانستند برای تجارت یا گردشگری، مدت 90 روز بدون اخذ روادید در خاک ایالات متحده آمريكا اقامت كنند، اگر در 5 سال گذشته به سوریه، عراق، سودان و ایران سفر كرده باشند، دیگر «نمیتوانند» مانند قبل بدون روادید وارد آمریکا شوند. اين قانون بسياري از حلقههاي اقتصادي كه سرمايهگذاران خارجي ميتوانستند در كشور ايجاد كنند را به خطر انداخت كه بسياري از كارشناسان آن را نوعي مقابله با ايران ميدانند. روزنامه قانون در گفتوگو با دكتر محمد رضا گودرزي بروجردي، استاد دانشگاه و وكيل دادگستري به راهكارهاي عملي براي مبارزه با اين قانون ظالمانه و تحقق عدالت اقتصادي پرداخته است.
اتاقها ي بازرگاني نقش عمدهاي در تجارت بينالمللي دارند
گودرزي بروجردي گفت: طرحي را كه كنگره آمريكا به تحريك جمهوريخواهان، اروپاييان افراطي داخل آمريكا و لابيهاي عمدتاضد ايراني مثل لابيهاي اسرائيل و لابيهاي عربستان سعودي تصويب كرده است با هدف لطمه زدن به آينده روابط تجاري ايران با كشورهاي به ويژه اروپايي تهيه شده است كه ميتوان گفت طرحي هوشمندانه عليه ايران است. وي افزود: كشور آمريكا اين طرح را با هدف مبارزه با تروريسم نام گذاري كرده و در آن آمده است كشورهاي ايران، عراق، سوريه و سودان اهداف اصلي آن هستند و افرادي كه به اين كشورها مسافرت كنند يا مسافرت كردهاند از سال 2010 در صورتي كه كشورشان شامل معاهده لغو رواديد با آمريكاست بايد براي ورود مجدد به آمريكا درخواست ويزا كنند.
اين حقوقدان تصريح كرد: با تصويب اين طرح خواستهاند تا ورود به ايران را به ويژه براي سرمايهگذاري و توريسم و جهانگردي ناامن جلوه دهند يعني آن جهانگردان يا سرمايهگذاراني كه قرار است با كشورهاي ديگر كه معاهده لغو رواديد دارند به ايران مسافرت كنند مجبور ميشوند بين ايران و آمريكا يكي را انتخاب كنند و ورودشان به آمريكا سخت ميشود.
وي اضافه كرد: بايد گفت آمريكا هدفش مبارزه با تروريسم نيست و اين ادعاي كاذبي است. در حالي كه 99درصد حملههاي تروريستي در داخل منطقه و حتي اروپا و آمريكا زاييده تروريسم افراطي است كه منشأ و مادر همه آنها عربستان و قطر وهابي بوده و اين كشورها پشتوانه فكري گروه هاي جهادي تندرو و افراطي هستند.
اين وكيل دادگستري بيان داشت: از طالبان در افغانستان و پاكستان تا داعش در عراق و سوريه تا گروههاي تروريستي كه در صحراي سينا و مصر فعال هستند تا القاعده در يمن و الشباب در سومالي تا بوكوحرام در نيجريه و گروههاي معارض مسلح در ليبي و گروههايي كه در شمال آفريقا به نام دولت اسلامي يا خلافت اسلامي فعاليت ميكنند همه از عربستان تغذيه پولي و مالي ميشوند و حمايت فكري و ايدئولوژيكي آنها وهابيت است.
وي اظهار داشت: اگر آمريكا صداقت و صراحت داشت بايد تروريسم وهابيت را در ليست كشورهاي ناامن و حامي ترور قرار ميداد و كمك ميكرد افراد اتباع آمريكا و اروپا به اين كشورهاي عرب حوزه خليجفارس و به خصوص عربستان مسافرت نكنند و مجازات سختگيرانهاي را براي آنها در نظر ميگرفت.
اين استاد دانشگاه در خصوص اين قانون ضد ايراني ادامه داد: اين طرح در واقع متناقض با اصول برجام است و وزارت امورخارجه بايد محكم نسبت به اين قانون واكنش نشان دهد.
وي افزود: اين قانون كاملاضد ايران است و آمريكا نميتواند بگويد ما از يكسو تحريمها را بر ميداريم و از يكسو با اين بهانه تحريمها را مجدد عليه ايران حفظ ميكنيم و نكته ديگري كه ايران ميتواند در اين مسئله پيگير شود بخش تجاري، اقتصادي و بخش خصوصي ايران است كه اتاقهاي بازرگاني نقش عمدهاي در آن بازي ميكنند.
صدور برگه خروج راهكار مناسبي براي بياثر كردن مصوبه آمريكاست
اين وكيل دادگستري گفت: اتاقهاي بازرگاني ما كه با اتاقهاي اروپايي در تعامل هستند بايد از طرفهاي خود بخواهند كه به كشورهاي متبوع خود فشار آورند و جلوي كنگره آمريكا و اين قانون ضد ايراني و ضداروپايي را بگيرند تا منافع مشترك ايران و اروپا كه در دوره پسا تحريم قابل تصور است دچار مخاطره نشود.
وي در خصوص راهكارهاي مبارزه با اين قانون ضدايراني ادامه داد: دولت ايران ميتواند اين اقدام را خنثي كند و به مسافران، توريستها، جهانگردان و سرمايهگذاران اروپايي و ساير كشورهايي كه با ايران معاهده لغو رواديد دارند اعلام كند كه ما در هنگام ورود شما به ايران در پاسپورت مهر ورود و خروج نميزنيم، مانند برخي كشورهاي ديگر برگه مشخصي را ثبت كرده و هنگام ورود و خروج آن برگه را مهر ورود و خروج ميزنيم.
اين حقوقدان تاكيد كرد: با اين راهكار در پاسپورت آنها ورود و خروج به ايران ثبت نميشود.بايد به آنها تضمين دهيم اگر به ايران بيايند ما در صدد آن نخواهيم بود كه آمريكا براي آنها مشكل درست كند و ميتوانند براي ورود به آمريكا يا صدور ويزا يا هر كار ديگري كه ميخواهند انجام دهند اقدام كنند.
وي درباره نمونه عملي در كشورهاي ديگر ادامه داد: بعضي كشورها اين كار را انجام دادهاند، براي مثال در كشور روسيه و بلاروس برگهاي را در پاسپورتشان قرار ميدهند و اعلام ميكنند اين برگه را محفوظ داريد و اين برگه را مهر ميكنند.
گودرزي تصريح كرد: با اين كار سيستم داخلي آنها ورود افراد به كشور ثبت ميشود ولي در پاسپورت مهري زده نميشود و اگر پاسپورت جايي احراز شود شما نميتوانيد بگوييد كه به ايران آمدهايد. اين راهكار سبب ميشود تا جلوي اين طرح ضد ايراني گرفته شده و سرمايهگذاران و گردشگران راحتتر به كشور سفر كنند. وي در خصوص لزوم برقراري امنيت اقتصادي در كشور نيز افزود: امنيت اقتصادي مقوله بسيار مهم و گستردهاي است و مورد نياز و مورد توجه همه دولتهاست و كشور ما هم به ايجاد بستر مناسب براي امنيت اقتصادي كه مقدمه رشد كشور است نياز دارد.
بهبود فضاي جامعه باعث افزايش سرمايهگذاري ميشود
اين حقوقدان اقتصادي اضافه كرد: مهمترين قوانيني كه ميتواند امنيت اقتصادي را به جلو برد در واقع تصويب قوانيني است كه بسترهاي سرمايهگذاري و به ويژه سرمايهگذاري خارجي و تضمين بازگشت سود سرمايهگذار را در نظر ميگيرد كه مهمترين آنها قوانين مدني و جزايي و تجارت و آيين دادرسي مدني و قوانين مالي و مالياتي است.
وي گفت: قوانين مربوط به بودجه و توسعه كه به صورت برنامههاي 5 ساله در كشور ما به اجرا گذاشته ميشود، همچنين سندهايي كه به صورت بالادستي مانند سند چشمانداز توسعه در كشور يا سند چشمانداز20ساله از جمله قوانين در حوزه امنيت اقتصادي است.
گودرزي در خصوص ساير راهكارهاي ايجاد امنيت اقتصادي در كشور تصريح كرد: امنيت سرمايهگذاري را فقط قانون تضمين نميكند و بهبود سرمايهگذاري را جو و فضايي كه دولت در جامعه بهوجود ميآورد ايجاد ميكند. با اين اوصاف قوانين محكم و مؤثر در اين زمينه بهترين پشتوانهاند كه سرمايهگذاران مطمئن شوند اصل سرمايه و سود آنها تضمين ميشود. وي درباره ضمانتهاي اجرايي براي امنيت سرمايهگذاران خارجي در كشور اظهار داشت: براي امنيت سرمايهگذار خارجي ضمانت اجراهاي مختلفي وجود دارد كه اولين آن قول و تعهدي است كه دولت جمهوري اسلامي ايران در راستاي وظايف ذاتي و قوانين عرفي در اختيار سرمايهگذار قرار ميدهد.
اين استاد دانشگاه اضافه كرد: بعد از آن ثبات در قوانين است كه بسيار مهم است. اگر ما قوانين منظم و با ثباتي داشته باشيم و به اين سمت حركت كنيم قطعا امنيت سرمايهگذاران خارجي در كشور ما به خوبي تامين و تضمين خواهد شد كه مهمترين قوانين در حوزه امنيت سرمايهگذار خارجي قوانين مالياتي و قانون آييندادرسي كيفري است. وي در پاسخ به اين سوال كه آيا سرمايهگذار خارجي از امنيت كافي بر اساس قوانين بينالمللي در كشور برخوردار است تاكيد كرد: بله، بر اساس قوانين بينالمللي و هم بر اساس كنوانسيونهاي شناختهشده حقوق تجارت خارجي ميتوانند از اين مزيت تضمين بهرهگيري از سود و سود و بازگشت سرمايه خود مطمئن شوند در عين حال ما قبلا به كنوانسيونهايي كه مؤلف اين معني هستند ملحق شدهايم.
گودرزي بروجردي اضافه كرد: بعضي كنوانسيونهاي ديگر مثل حقوق مالكيت معنوي مطالعه و بررسي شده و كشور ما در حال الحاق به آنهاست. ساير قوانين مربوط به مراكز داوري يا ديوانهاي داوري است كه در صورت بروز اختلاف بتوانند حل مشكل كنند.ديوانهاي داوري اين امكان را به سرمايهگذار خارجي ميدهد تا بهعنوان يك نرجع بيطرف در خارج از كشور مقصد سرمايه، اختلافات حقوقي – اقتصادي را حل و فصل كند.
گودرزي، حقوقدان و استاد دانشگاه در پايان در خصوص وجود قوانين كافي در حوزه امنيت سرمايهگذاري خارجي خاطر نشان كرد: قطعا ما با مطلوبيت خيلي فاصله داريم و بايد گفت رويههاي مالياتي ما شايد خيلي درست نيست و بايد دولت ما از اين مرحله عبور كند و يك دولت مالياتي تشكيل شود و درآمدهاي دولت ناشي از ماليات شود. البته اخذ و گرفتن و ستاندن ماليات نيازمند اين است كه حقوق مالياتي، حقوق جزاي مالياتي، حقوق تشريفاتي مالياتي، دادرسيهاي مالياتي، مقررات ماهوي مالياتي و رويههاي مميزي مالياتي اصلاح و روزآمد شود.
179/