مقام ایرانی: در صورت بازگشت تحریم‌ها، فعالیت‌های هسته‌ای را از سر می‌گیریم
به گزارش ایسنا ، خبرگزاری آسوشیتد پرس روز جمعه به نقل از یک مقام ایرانی نوشت: ایران روز پنجشنبه با رد هرگونه قوانین بازرسی غیرمتعارف و تهدید به افزایش غنی‌سازی در صورت اعمال مجدد تحریم‌ها توسط ایالات متحده و دیگر کشورها پس از اجرای توافق، موضع سختی در قبال دو خواسته‌ی اصلی قدرت‌های جهانی اتخاذ کرد.
یک مذاکره کننده ارشد ایران در گفت‌وگو با خبرنگاران در وین، جایی که در آن دیپلمات‌ها سعی دارند به یک پیمان هسته‌ای جامع دست یابند، گفت که قوانین متعارف آژانس اتمی سازمان ملل در مورد دسترسی به اطلاعات دولتی، سایت‌ها و دانشمندان مورد نظر می‌بایست کافی باشد تا اثبات شود که برنامه ایران صرفا برای مقاصد صلح‌آمیز است.
او گفت: هر چیزی فراتر از این، غیرعادلانه خواهد بود. ایالات متحده و بعضی دیگر از کشورهای مذاکره کننده از ایران می خواهند که فراتر از این برود.
این مقام ایرانی که با نمایندگان رسانه‌های خبری به شرط ذکر نشدن نام خود صحبت می‌کرد، گفت: ما باید واقع بین باشیم.
وی همچنین مشروعیت درخواست کشورهایی را که خود نظارت آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را نپذیرفته‌اند و خواهان اعمال مطالبات سختگیرانه‌تر از ایران بیش از تعهدات دیگر کشورها هستند، زیر سوال برد.
به گزارش ایسنا، خبرگزاری ریا-نووستی هم گزارش داد که روسیه نیز از موضع ایران در خصوص ضروری نبودن شروط بازرسی‌های اضافه حمایت کرده است.
این خبرگزاری نوشت: این مقام ایرانی اشاره‌ای آشکار به اسراییل داشت؛ کشوری که دارای زرادخانه هسته‌ای اعلام نشده است. اما این اظهارات عاملی برای نگرانی دولت اوباما و برخی از شرکای مذاکره‌کننده آن هستند که امیدوارند به توافقی دست یابند که برنامه هسته‌ای ایران را برای مدت یک دهه به ازای کاهش تحریم‌های فلج کننده، مهار کند.
ایران به اجرای پروتکل الحاقی آژانس در خصوص بازرسی‌ها و نظارت‌ها به عنوان بخشی از یک توافق متعهد شده است. این پروتکل به آژانس دسترسی‌های وسیع به اماکن هسته‌ای اعلام شده و اعلام نشده و همچنین به اطلاعات حساس بیش از 120 دولت می دهد که مفاد آن را پذیرفته اند.
اما این قوانین تضمین نمی‌کنند که بازرسان بتوانند به هر مکانی که می خواهند ورود پیدا کنند و دستورالعمل خاصی نیز برای اماکن نظامی حساس ارایه نمی‌دهد. با توجه به اتهامات دیرینه رفع نشده در مورد انجام برخی فعالیت‌های مربوط به مکانی در نزدیکی تهران، این موضوع در مورد ایران از اهمیت ویژه ای برخوردار است.
در عوض قوانین آژانس به دولت‌ها اجازه می دهد که این درخواست‌ها را به چالش کشیده و پیشنهادهای جایگزین را برای حل نگرانی‌ها از قبیل ارایه اسناد اضافی یا فراهم آوردن دسترسی به اماکن نزدیک بدهند.
به همین علت، مقامات آمریکایی همواره تاکید کرده‌اند که قوانین مربوط به بازرسی‌ها در توافقنامه با ایران باید فراتر از مواردی باشد که آژانس تصریح کرده است و حتی شامل یک “فرآیند حل و فصل اختلاف” به منظور وادار کردن ایران به گشایش تاسیسات خود در صورت لزوم باشد.
حتی زمانی که حضرت آیت‌الله علی خامنه‌ای، رهبر عالی ایران، چنین دسترسی را با قاطعیت رد کرده است، مقامات آمریکایی سعی کرده‌اند تا میان آنچه که مقامات ایران برای افکار داخلی می‌گویند و آنچه که در اتاق مذاکرات قول می‌دهند، تفاوت قائل شوند.
تهران می‌گوید که برنامه هسته‌ای‌اش صرفا برای انرژی صلح آمیز و مقاصد پزشکی و پژوهشی است، اما خواستار توافقی است که کوه تحریم‌ها را که برای اقتصاد آن مشکل ایجاد کرده، هموار کند.
بارک اوباما با امید به آرام کردن مخالفان توافق، که اعتماد ندارند ایران به تعهداتش پایبند خواهد بود، گفته است آمریکا قابلیت بازگشت‌پذیری تحریم‌ها در صورت عدم انجام تعهدات توسط ایران را حفظ خواهد کرد. اما این مقام ایرانی گفت که این قابلیت دو طرفه خواهد بود.
وی گفت: اگر ایران با برقراری مجدد مجازات‌ها مواجه شود و آمریکا و شریکانش تعهدات خود برای کاهش تحریم‌های اقتصادی را رعایت نکنند، ایران این حق را دارد که به صلاحدید خود برنامه هسته‌ای‌اش را از سر بگیرد.
این مقام توضیح بیشتری در این خصوص نداد اما ایران چند گزینه دارد؛ مانند این که سانتریفوژهای جدیدی نصب کند یا اینکه اورانیوم را در سطوح نزدیک به غلظت بیشتر غنی‌سازی کند، در حالی که متعهد شده است این کار را انجام ندهد.
این مقام افزود: با این وجود، اگر توافق خوب باشد جمهوری اسلامی نیازی به بازگشت به توانایی‌های سابق خود را نخواهد داشت.
سرگئی ریابکوف، معاون وزیر خارجه روسیه نیز، گفته که، دولت متبوع او هم مخالف هرگونه اعمال مجدد خودکار تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران است. روسیه و ایالات متحده به همراه بریتانیا، فرانسه، آلمان و چین در حال مذاکره با ایران هستند.
روز پنجشنبه و پس از این که دیپلمات‌ها از ضرب الاجل 30 ژوئن(10 تیر) عبور کرده و مهلت رسیدن به توافق را برای یک هفته دیگر تمدید کردند، نشانه‌های علنی معدودی از پیشرفت وجود داشت. مقامات گفتند که کار هر چند کند، اما پیش می‌رود.
فیلیپ هاموند، وزیر خارجه بریتانیا نیز، در صفحه توئیتر خود نوشت، “هنوز در لحظه موفقیت قرار نداریم.”
هاموند پنجشنبه صبح با جان کری، وزیر خارجه آمریکا که او نیز با دیپلمات‌های ارشد چین، فرانسه، آلمان و اتحادیه اروپا مشاوره کرده بود، ملاقات کرد. اواخر روز پنجشنبه، کری با محمدجواد ظریف وزیر خارجه ایران نیز ملاقات داشت.
فرانک والتر اشتاین‌مایر، وزیر خارجه آلمان هم در سخنانی در سازمان همکاری امنیتی اروپا که مقر آن در وین است، گفت که تمام شرکت‌کنندگان دارای نیت جدی برای نهایی کردن توافق هستند، اما وی به مسایل حل نشده متعددی نیز اشاره کرد.
او به خبرنگاران گفت، “گام های نهایی دشوارترین هستند.”
بنابر این گزارش، مذاکره کنندگان زمان رسیدن به توافق را حداقل تا 7 ژوئیه (16 تیر) تمدید کرده اند.