هوش مصنوعی و بازاریابی نوین؛ از تحلیل داده تا شخصی‌سازی تجربه مشتری

پنل تخصصی «خلق برند در عصر هوش مصنوعی» با حضور جمعی از صاحبان برندهای مبتنی بر هوش مصنوعی و کارشناسان برندینگ، بازاریابی و فناوری در حاشیه اجلاس ملی هوش مصنوعی برگزار شد.

در این پنل که در محل سالن همایش‌های صداوسیما و با استقبال گسترده فعالان بازاریابی، فناوری و برندینگ همراه بود، نقش هوش مصنوعی در ایجاد، توسعه و مدیریت برندها و تأثیر فناوری‌های نوین در بازتعریف ارتباط با مخاطبان و خلق ارزش‌های جدید مورد بحث و بررسی قرار گرفت.

سخنرانان همچنین با ارائه دیدگاه‌های تخصصی، چالش‌ها و فرصت‌های پیش‌روی کسب‌وکارها در عصر هوش مصنوعی را بررسی کرده و راهکارهایی برای تقویت هویت برندها از طریق این فناوری ارائه دادند.
مجید تجن جاری، بنیانگذار آکادمی آیولرن، حسین مستخدمین حسینی مدیر برنامه‌ریزی و توسعه انجمن اینترنت اشیاء و عضو کمیسیون هوش مصنوعی سازمان نظام صنفی رایانه استان تهران، مهدی اسماعیلی استاد علوم داده در دانشگاه و مولف دهها کتاب در حوزه هوش مصنوعی و احسان امیریان مدیر پروژه بلاکچین ملی ، بیزینس کوچینک و کارشناس حوزه برندینگ و هوش مصنوعی، سخنرانان این پنل بودند.

لزوم چابک‌سازی آموزش هوش مصنوعی

مجید تجن جاری، بنیان‌گذار و مدیر آکادمی هوش مصنوعی آیولرن، طی سخنانی در این پنل، ترند شدن هوش مصنوعی را کمکی به کسب‌وکارها خواند و گفت: این ترند شدن باعث شده که هر برندی بتواند با اضافه کردن یک AI به کسب و کار خود، اعتماد مشتریان را بیشتر جلب کند.

وی گام اول در شناخت هوش مصنوعی را آموزش دانست و با اشاره به جذب ۲۵۰ هزار کاربر در عرض ۲ سال در آکادمی آیولرن، خاطرنشان کرد: این عدد بسیار بالا و عجیب‌وغریب است و یکی از دلایل اصلی این استقبال، نحوه آموزشی است که ما در آیولرن ارائه می‌دهیم. سرفصل‌های آموزشی آکادمی ما به‌روز و مبتنی بر نیازهای جامعه، صنعت، کارخانه‌ها و مشاغل است. این در حالی است که سیلابس‌های (سرفصل‌های) دانشگاه‌های ما در بهترین حالت مربوط به یک دهه پیش است.

این کارشناس حوزه آموزش هوش مصنوعی و برنامه نویسی، با تأکید بر ضرورت چابک بودن آموزش هوش مصنوعی و بیان خاطره‌ای تصریح کرد: من در سال ۲۰۱۷ در چین در شرکت هوآوی کار می‌کردم. آنجا اتفاق جالبی افتاد که مسیر زندگی کاری من را تحت تأثیر قرار داد. آن هم این بود که این دانشگاه نبود که به شرکت‌ها و صنعت می‌گفت چه باید بکنند، بلکه این صنایع بودند که به دانشگاه اعلام می‌کردند چه موضوعاتی باید آموزش داده شود. ما نیز همین مسیر را در آیولرن حاکم کردیم و علاوه بر به‌روز بودن سیلابس‌ها و دوره‌هایمان، دانش و تجربه خود را در اختیار صنایع قرار دادیم و با کمک الگوریتم‌های پیشرفته هوش مصنوعی، پروژه‌های هوشمندسازی و اتوماسیون سطح سه را در بیش از 40 صنعت مختلف به اجرا گذاشتیم.

سه راهکار کلیدی هوش مصنوعی برای برندها

تجن جاری، سؤال اصلی صاحبان کسب‌وکار در حوزه هوش مصنوعی را این پرسش دانست که «هوش مصنوعی چگونه به بیزینس و برند آنها کمک می‌کند؟» و در پاسخ، به تشریح سه محور اصلی پرداخت.

وی در ادامه افزود: اولین موضوع، پشتیبانی مشتریان است. کسب‌وکارها می‌توانند از مدل‌های زبانی بزرگ LLM )) استفاده کنند و با کمک چت‌بات‌های شخصی‌سازی‌شده، به‌صورت ۲۴ ساعته و آنلاین به پرسش‌های مشتریان پاسخ دهند. همین حالا در آیولرن این اتفاق افتاده و چت‌بات شرکت به‌صورت شبانه‌روزی به پرسش‌های دانشجویان و علاقه‌مندان پاسخ می‌دهد. بنابراین برندها باید چت‌بات‌ها را جدی بگیرند، چراکه موجب افزایش رضایت کاربران می‌شود.

این استاد هوش مصنوعی، دومین موضوع مهم برای صاحبان برندها را دیتا ساینس دانست و یادآور شد: بر اساس داده‌هایی که از مشتریان و دیگر بخش‌ها همچون واحد تولید یا مالی جمع‌آوری کرده‌اید، می‌توانید به تحلیل داده‌ها، پیش‌بینی روندها و در نتیجه افزایش بهره‌وری بپردازید. ما همین کار را در مؤسسه خودمان انجام دادیم و با پیاده‌سازی مدل‌های هوش مصنوعی و تحلیل داده‌ها طی بازه زمانی شش‌ماهه، موفق به افزایش ۷۰ درصدی فروش شدیم. افزایش ۷۰ درصدی فروش در یک مؤسسه آموزشی بسیار چشمگیر است و این دستاورد، از طریق هوش مصنوعی امکان‌پذیر شد. برندها می‌توانند با جمع‌آوری و مدل‌سازی داده‌ها، به تحلیل‌های دقیق‌تری برسند که نهایتاً پیش‌بینی و افزایش فروش را به همراه خواهد داشت.

تجن جاری، سومین موضوع را شخصی‌سازی ارتباط با مشتری دانست و گفت: شما باید رابطه‌تان را با مشتری شخصی‌سازی کنید. اگر بخواهم از تجربه شرکت خودم بگویم، من می‌دانم کدام مشتری چه ساعتی می‌خوابد و بیدار می‌شود و پیامک‌های من چه ساعتی باید برای او ارسال شود. در واقع، با کمک هوش مصنوعی امکان ارسال تبلیغات و پیام‌های هدفمند بر اساس رفتار، سلیقه و زمان‌بندی مناسب هر مشتری فراهم شده است. این رویکرد، تأثیر چشمگیری در جذب و حفظ مخاطبان دارد.

وی با انتقاد از استفاده شایع از ابزارهای غیر کاربردی از سوی اصناف و اشاره به اینکه هوش مصنوعی صرفاً چت‌جی‌بی‌تی نیست، اضافه کرد: مهم‌ترین کاری که شما می‌توانید انجام دهید، جمع‌آوری داده، ساختار دیجیتال و مدیریت هوشمند داده‌هاست. این امر پایه‌های اصلی موفقیت برندها در عصر حاضر را تشکیل می‌دهد و به افزایش فروش، رضایت‌مندی مشتری، کاهش هزینه‌ها و افزایش درآمدها کمک شایانی می‌کند.

درک عمیق و تسلط بر فرآیندهای نوین بازاریابی

در ادامه این پنل احسان امیریان، کارشناس برندینگ و فناوری خاطرنشان کرد: در فضای کسب‌وکار امروز، تحلیل استراتژیک و تصمیم‌گیری مبتنی بر داده‌ها بیش از هر زمان دیگری اهمیت یافته است. در این میان، شناخت عمیق از روندهای نوین، بهره‌گیری از فناوری‌های نوظهور و درک صحیح از ماهیت برندها، نقشی اساسی در موفقیت سازمان‌ها ایفا می‌کند.

مدیر پروژه بلاکچین ملی، ظهور فناوری‌های نوین را موجب خلق برندهای نوآورانه و ایجاد تمایز در بازار دانست و تصریح کرد: بهره‌برداری مؤثر از هوش مصنوعی نیازمند درک عمیق و تسلط بر فرآیندهای نوین بازاریابی و ارتباطات برند است. در این مسیر، لازم است که سازمان‌ها نه‌تنها به تغییرات محیطی واکنش نشان دهند، از نگاهی راهبردی، برنامه‌ریزی دقیق و بهره‌گیری از دانش بین‌رشته‌ای در حوزه‌های مدیریت، فناوری و بازاریابی برخودار باشند.

روان‌شناسی فناوری و تحلیل روندهای نوین

این استاد دانشگاه، شفافیت و صداقت را از مهم‌ترین معیارهای سنجش برندها عنوان کرد و گفت: سازمان‌ها باید با رویکردی مبتنی بر داده و روان‌شناسی، هویت واقعی خود را به مشتریان عرضه کنند. تنها در این صورت است که می‌توانند جایگاه مستحکمی در بازار رقابتی امروز داشته باشند و اعتماد مصرف‌کنندگان را جلب کنند.

وی اضافه کرد: روان‌شناسی فناوری به‌عنوان یک حوزه‌ی بین‌رشته‌ای، به بررسی تأثیرات فناوری بر رفتار انسان‌ها و تصمیمات آنها می‌پردازد. امروزه، برندها نه‌تنها به دنبال ارائه‌ی محصولات و خدمات باکیفیت هستند، بلکه تلاش می‌کنند تا با بهره‌گیری از روان‌شناسی شناختی و رفتاری، تجربه‌ای منحصربه‌فرد برای مشتریان خود رقم بزنند. این امر مستلزم شناخت دقیق از مفاهیمی همچون هویت برند، اعتماد مشتریان و میزان تعامل آنها با برندهای مختلف است.

توجه به حریم خصوصی در بهره‌گیری از دیتا

مهدی اسماعیلی عضو هیات ملی دانشگاه آزاد اسلامی در زمینه علوم داده و دارای مدرک دکترای هوش مصنوعی دیگر سخنرانی این پنل بود. ایشان در با اشاره به اینکه هوش مصنوعی و تکنولوژی های نوین فرصت ها و چالش های متعددی را ایجاد کردند، یادآور شد: امروزه، بسیاری از شرکت‌ها و سازمان‌ها با هدف بهبود برند خود، به هوش مصنوعی روی آورده‌اند. اما نکته‌ای که در اینجا مهم است، توجه به حریم خصوصی در شخصی‌سازی محتوا و ارتباط با مشتریان است.

این نویسنده کتب حوزه هوش مصنوعی ادامه داد: وقتی درباره تعاملات برندها و مشتریان صحبت می‌کنیم، باید در نظر داشته باشیم که هوش مصنوعی می‌تواند به ما کمک کند تا رفتارها و نیازهای مشتریان را شبیه‌سازی کرده و با دقت بیشتری به آنها پاسخ دهیم. شخصی‌سازی محتوا یکی از ابزارهای قدرتمند برای جذب و نگهداری مشتریان است. استفاده از داده‌های مربوط به مشتریان و تحلیل‌های هوش مصنوعی می‌تواند به ما کمک کند تا تجربه‌ای خاص و منحصر به فرد برای هر مشتری ایجاد کنیم. اما باید به حفظ حریم خصوصی مشتریان و استفاده از داده‌ها به شکل اخلاقی و مطابق با قوانین توجه ویژه ای شود. باید مطمئن باشیم که استفاده از هوش مصنوعی به‌طور مؤثر و با دقت صورت می گیرد.

اسماعیلی همچنین تاکید کرد: بازاریابی مبتنی بر هوش مصنوعی تنها یک ابزار نیست، بلکه یک استراتژی کلیدی برای موفقیت برندها محسوب می‌شود. برندهایی که قادر به تحلیل رفتار مشتریان و تطبیق خدمات خود با نیازهای آن‌ها باشند، می‌توانند در بازار رقابتی امروز به خوبی شناخته شوند و جایگاه خود را تثبیت کنند.

ضرورت توجه به زیرساخت‌های فناوری و تعمیم عدالت دیجیتالی

حسین مستخدمین حسینی، موسس چندین شرکت دانش‌بنیان و عضو کمیسیون هوش مصنوعی سازمان نظام صنفی رایانه‌ای استان تهران، با تأکید بر اهمیت داده‌ها در شکل‌گیری مدل‌های هوش مصنوعی، یادآور شد: حتی محصولاتی که به‌طور مستقیم داده‌محور نیستند، می‌توانند با ایجاد زیرساخت‌های مناسب، به داده‌محور تبدیل شوند و ارزش افزوده ایجاد کنند.

مدیر برنامه‌ریزی و توسعه انجمن اینترنت اشیاء، اما هوش مصنوعی را به تنهایی پیشران توسعه اقتصادی ندانست و با اشاره به اینکه با اقتصاد دیجیتال دسترسی و تبادل خدمات و محصولات در سطح جهانی فراهم می‌شود، نبود زیرساخت‌های لازم را مهم‌ترین چالش پیش‌روی رشد و توسعه هوش مصنوعی خواند.

مستخدمین حسینی در ادامه افزود: در بسیاری از مناطق کشور، به ویژه در شهرک‌های صنعتی، با مشکلاتی همچون قطعی مکرر برق، عدم تخصیص گاز و یا عدم اتصال به شبکه فیبرنوری و اینترنت پرسرعت مواجه هستیم. هوش مصنوعی به دلیل مصرف بالای داده، نیازمند مراکز داده قوی و بزرگ است. این در حالی است که ما در کشور حتی برای امور معمولی نیز با کمبود دیتا سنترها مواجه هستیم. در چنین شرایطی چگونه می‌توان به پیاده‌سازی مدل‌های مبتنی بر داده و هوش مصنوعی امیدوار بود؟

وی همچنین خاطرنشان کرد: در واقع، در زمینه فناوری نیز با بی‌عدالتی مواجه هستیم و عدالت دیجیتالی به درستی حاکم نیست. هنوز در بسیاری از نقاط کشور، فناوری‌های ابتدایی مانند اینترنت به درستی در دسترس مردم نیست. در چنین شرایطی، صحبت از اقتصاد دیجیتال و هوشمندسازی شاید کمی دور از دسترس به نظر برسد. بنابراین، ما باید ابتدا زیرساخت‌های لازم و عدالت اجتماعی را فراهم کنیم و سپس نسبت به دستیابی به اقتصاد دیجیتال موفق و فناوری‌هایی مانند هوش مصنوعی امیدوار باشیم.

عضو کمیسیون هوش مصنوعی سازمان نظام صنفی رایانه‌ای استان تهران در انتها تأکید کرد: باید با رویکردی نوین به ظرفیت‌های کشور نگاه کنیم و در مسیر ارتقای آن‌ها گام برداریم. با وجود چالش‌های پیش رو، من نسبت به آینده بسیار خوش‌بین هستم و باور دارم که با تلاش و هم‌افزایی، می‌توانیم به نتایج مثبت و مؤثری دست پیدا کنیم.

گفتنی است در بخشی از این پنل، یکی از کارشناسان امنیت شبکه، مقاله‌ای در خصوص امنیت در دوران هوش مصنوعی ارائه داد. این پنل در نهایت پس از نزدیک به دو ساعت بحث و گفت‌وگو به کار خود پایان داد.