مقایسه حاشیه سود محصولات فولادی در ایران و جهان
نوسانهای بازار آهن در نیمه ابتدایی سال ۱۴۰۱، تأثیر بسزایی بر روند فعالیت کارخانههای مختلف داشت؛ این تغییرات به بازار ایران محدود نمیشد و حتی تولیدکنندگان محصولات فولادی در کشورهای دیگر از جمله چین را نیز تحت تأثیر قرار داد. در ماههای اخیر مقاطع تخت و طویل آهنی با قیمتی نزدیک به کف در بازار خرید و فروش شدند و حاشیه سود تولیدکنندگان به پایینترین سطح خود رسید. بههمیندلیل، بسیاری از کارخانهها، میزان تولید خود را کاهش دادند و بخشی از خطوط تولیدشان را متوقف کردند. در این گزارش معیارهای تعیین حاشیه سود کالاهای فولادی را توضیح میدهیم و سپس به مقایسه آن در کارخانههای ایران و سایر کشورهای جهان میپردازیم.
معیارهای تعیین حاشیه سود مقاطع فولادی و آهنی
حاشیه سود، باتوجه به قیمت میلگرد امروز، تیرآهن و سایر محصولات تعیین میشود؛ درواقع حاشیه سود، مقداری است که پس از کم کردن هزینهها از درآمد نهایی حاصل از فروش باقی میماند.
طبق نظر کارشناسان گرفت:
“باتوجه به گسترش طرحهای مقاومسازی سازهها و استفاده از میلگرد در پروژههای مختلف، کیفیت و قیمت میلگرداز اهمیت ویژهای برخوردار شد. اطلاع کامل از قیمت روز میلگرد و زمان درست برای خرید آن، نقش پررنگی در کاهش هزینههای ساخت هر سازهای خواهد داشت. تغییرات قیمت میلگرد امروز، به نوسان قیمت شمش آهن، نرخ ارز و حملونقل وابسته است. از پرکاربردترین میلگردهای تولیدی، میتوان به میلگردهای سایز 14، 16 و 18 اشاره کرد که بهطور گسترده در ساختمانسازی مورد استفاده قرار میگیرند.”
هرچقدر میزان تقاضا در بازار بیشتر باشد، تولیدکنندگان میتوانند کالاهایشان را با نرخ بالاتری به فروش برسانند؛ در نتیجه درآمد خالصشان (پس از کسر هزینهها) بیشتر خواهد بود.
نوسانهای بازار و میزان تقاضا، اصلیترین عامل در تعیین سود کارخانههاست؛ اگر تولیدکننده برای محصولات خود قیمتی بیشتر از سطح بازار در نظر بگیرد، به احتمال زیاد، تقاضایی برای آن وجود نخواهد داشت. این موضوع کارخانه را وادار میکند تا مقاطع فولادی خود را با قیمتی در سطح بازار به فروش برساند تا مشتری داشته باشد.
عواملی چون: بهای دلار، تصمیمات سیاسی، ارزش جهانی فولاد و قیمت نفت؛ نرخ آهنآلات را تحت تأثیر قرار میدهند و میزان تقاضا در بازار را مشخص میکنند؛ در نتیجه روی حاشیه سود هم تأثیر میگذارند.
سود تولید مقاطع آهنی در ایران نسبت به سایر کشورهای جهان چگونه است؟
همانطورکه پیش از این هم اشاره کردیم، در ماههای اخیر رکود جهانی در بازار فولاد ایجاد شده است و تمام تولیدکنندگان فولاد در کشورهایی چون ایران، چین و ویتنام هم با مسائلی در روند عرضه و کسب درآمد مواجه شدهاند.
تولیدکنندگان ایرانی در سالهای قبل میتوانستند محصولاتشان را به کشورهای اروپایی با حاشیه سود مناسب صادر کنند؛ اما بعد از مدتی کارخانههای چینی و ویتنامی به بازار جهانی وارد شدند و مقاطع فولادی خود را با قیمت کمتر عرضه کردند، در نتیجه، مشتریان به سراغ استفاده از محصولات این کشورها رفتند.
تولیدکنندگان ایرانی، قیمتهای خود را تا حد امکان پایین آوردند و درآمد خود را کاهش دادند، اما بخاطر وجود واسطهها، باز هم نتوانستند کالاهای خود را به اندازه چینیها، ارزان بفروشند. در نتیجه میزان صادرات مقاطع فولادی در ایران کاهش پیدا کرد؛ البته حاشیه سود کنونی بازار جهانی، حتی برای تولیدکنندگان چینی هم ضررده شده است و بسیاری از کارخانههای چین، بخشی از خطوط تولیدشان را متوقف کردهاند.
پیش بینی روند افت و خیز این سودها در کارخانه های فولاد ایران
با ورود به نیمه دوم ۱۴۰۱، شیب نمودار قیمت مقاطع فولادی کمی صعودی شد، اما هنوز نتوانست آنچه در شش ماهه ابتدایی سال گذشت را جبران کند. این شیب صعودی هنوز به اندازهای نیست که مشخص کند آیا تقاضا در بازار به روال سابق برگشته یا همچنان رکود ادامه دارد. درصورتیکه رکود بازار تمام شود و پروژههای ساختوساز و سایر پروژههای مصرفکننده محصولات آهنی فعالیتشان را از سر بگیرند، دوباره تقاضا در بازار زیاد میشود. در نتیجه کارخانهها میتوانند حاشیه سودشان را به حالت معمول برسانند و خطوط تولید را از نو فعال کنند. در مقابل، اگر قیمتها به همین منوال، ثابت یا نزولی باقی بماند، کارخانههای ایران همچنان مجبور هستند حاشیه سود و میزان تولیدشان را در کمترین حالت ممکن نگه دارند.
بازار آهن قابل پیشبینی نیست و کسی نمیداند در ماههای باقیمانده از ۱۴۰۱، کدام یک از احتمالات بالا به وقوع میپیوندد؛ بههمیندلیل، فعالان بازار باید همیشه گوش به زنگ باشند و قیمتها و نمودارها را از یک منبع معتبر بررسی کنند. سایت گرفت منبع معتبر اخبار و آمار بازار فولاد است؛ در این سایت میتوانید قیمت آهن، محصولات مختلف فولادی و مواد پتروشیمی را بهصورت روزانه چک کنید و نمودارهای قیمتی را نیز مورد بررسی قرار دهید.
“قیمت آهن در بازار و کارخانه، همواره نوسانات زیادی را تجربه میکند، ازاینرو بروزرسانی لیست قیمت انواع آهن آلات از جایگاه ویژهای برخوردار است. شما میتوانید با در اختیار داشتن تغییرات قیمت روز آهن فروشندگان معتبر و مقایسه آنها با یکدیگر بدون اتلاف هزینه بیشترین سود را از پروژههای خود داشته باشید.”
سخن پایانی
در ماههای اخیر، حاشیه سود کارخانههای فولاد در ایران و جهان، به کمترین حد خود رسیده است؛ تا جاییکه بعضی از منابع اعلام کردهاند این حجم از نزول در نمودار آهنآلات در ۷ سال اخیر بیسابقه بوده است. رکود و کمبود تقاضا در بازار علت اصلی خرید و فروش در کف قیمت است؛ بسیاری از مجتمعهای فولاد، استراتژی کاهش میزان تولید را در پیش گرفتهاند و بخشی از خطوط تولید را غیرفعال کردهاند. درصورتیکه رکود بازار همچنان ادامه داشته باشد، میزان عرضه هم کمتر میشود تا با تقاضا متناسب باشد؛ این موضوع حتی ممکن است آینده بازار را هم تحت تأثیر قرار دهد؛ زیرا راهاندازی دوباره خطوط تولید به زمان نیاز دارد و اگر تقاضا در بازار بهصورت ناگهانی افزایش پیدا کند، بخاطر عرضه کم، بازار دچار تورم خواهد شد.