ارزيابي «امروز» براي فرداي مطبوعات
اخبار بازار ایران؛ * مجيد رضاييان، استاد دانشگاه و پژوهشگر ژورناليسم – يكم)روزنامه امروز به باور من مهمترین ویژگی اش در طول همه این سال ها “صراحت” توام با نگاه کارشناسی بوده است.
رسانه ها، گاهی اوقات از موضع صراحت نسبت به سوژه وارد می شوند؛ ولی از “وزن” كافي برخوردار نيستند؛ گرچه وزن لازم و متوسط یا کمتر را دارند. اما برخی اگر صراحت را دارند و وزن بیشتری بر روی سوژه ها میتوانیم ببنیم -مثل روزنامه امروز -بخاطر وزن “کارشناسی” آن است.
روزنامه امروز کوشیده است در طول همه این سالها وارد سوژه هایي که می شود، صراحت لازم را با نگاه کارشناسی بیاميزد، به دلیل اینکه بی طرفی را رعایت کند انصاف را رعایت کند و این یکی از ویژگی های روزنامه امروز است.
دوم) روزنامه امروز با نگاه کارشناسی سوژه ها را فلوآپ نیوز يا “تعقیب خبری” مي كند و سوژه را رها نمي كند. این پیگیری و تعقیب سوژه به طوری که تا چندین شماره این را دنبال کرده تا به نتیجه لازم رسیده است، حتی در پیگیری ها “جریان سازی” كرده و سبب واکنش کانون های تصمیم گیر و تصمیم ساز شده است. یعنی اینکه آنها را وادار به “پاسخ گویی” کرده است و این در کار رسانه ای امروز از زمانی که وب يك و وب ۲ آمده است، برای مطبوعات یک امتيازاست که بتوانند سوژه ها را پیگیری کنند.
مي دانيم اگر مطبوعات صرفا ژانر روزنامه نگاری خبری را دنبال كنند،جایگاهی نخواهند داشت.در اين ميان روزنامه امروز هوشمندانه توجه داشته است که علاوه بر وجه کارشناسی فلوآپ نیوز و تعقیب خبری نیز ،داشته باشد
سوم) به باور من روزنامه امروز به ژانر روزنامه نگاری تحلیلی بیشتر می توانست پایبند باشد؛ گرچه ما دیدیم در همه این شماره ها از میان ژانرهای روزنامه نگاری اگر بخواهیم روزنامه امروز را تطبیق بدهیم و ارزیابی کنیم به ژانر روزنامه نگاری تحلیلی بیشتر توجه کرده است و این موضوع به نظر من هنوز جا دارد که در روزنامه تقویت شود.
چهارم) وجه “گرافیکی و صفحه آرایی” روزنامه امروز از نظر من می تواند از آنچه که تاکنون بوده بهتر باشد.
ما باید بدانیم که جهان “عکس محوری”- حتی پيش از وب يك- در مطبوعات برند ِکشورهای توسعه یافته، جایگاه بیشتری پیدا کرد. اما در عین حال معنایش این نیست که صرفا عکس محور باشد . به هر حال روزنامه فونت، رنگ، ترکیب تیترها باهم نیز هست. اما طوری که صفحه هر آنچه نرم تر باشد، شایسته تر خواهد بود.
پنجم) نکته دیگر در رابطه با ترکیب صفحات و پیگیری آنها و نظم و ترتیبی که بین آنها وجود دارد. روزنامه امروز شاید وجه اقتصادی را بیش تر از سیاسی دیده است، وجه اجتماعی را نیز بیش از وجه سیاسی دیده است که از نظر من، این حسن است. چرا؟ به دلیل اینکه روزنامه امروز “وجه روزنامه نگاری تخصصی “را بیش تر از “روزنامه نگاری عمومی” ديده است.
توصیه اکید من این است که این هویت را برای خودش حفظ و حتی بیشتر كند؛ به طوری که ما در تیتر اول ها و بقیه تیترها این تفکیک را ببينیم؛وقتی ۲۰ شماره از روزنامه را کنار هم قرار می دهیم یک روال و خط منطقی مشخص بین سوژه های اقتصادی، در تیتر یک ها و یا سوژه های اجتماعی در تیتر یک ها بیش از تیترهای فرهنگی، هنری و سیاسی باز هم ببنیم، پيوسته تر و منطقی تر ديده شود.
*نکته آخر اینکه برای آقای شاکری به عنوان یک روزنامه نگار حرفه ای- هم در عرصه وب، هم عرصه آژانس (خبرگزاری) و هم در عرصه مطبوعات -كه به عنوان یک گنجینه محسوب مي شود؛آرزوی توفیق می کنم و توصیه ام اين است كه دست اندرکاران محترم روزنامه با یک پوست اندازی بیشتر در دنیایی که تکنولوژی ارتباطی، مطبوعات را بيشتر به حاشیه می راند؛ به سمت روزنامه نگاری تحلیلی تمركز کنند.
به ديگر سخن، روزنامه نگاری تخصصی، وجه کارشناسی و پیگیری سوژه ها را بیشتر در روزنامه تقويت کنند. همچنين جنبه فرمی را بیش از گذشته اهمیت بدهند؛یعنی گرافیک، رنگ، عکس، فونت در روزنامه امروز، مي تواند بیش از گذشته اهمیت پیدا کند. به این مساله می توان بيشتر توجه کرد، لوگو را طوری جانمایی کرد که خیلی ارتفاع صفحه اول را نگیرد و جا برای تیتر یک و عکس و کارهایی که می توان کرد؛ بیشتر باشد.
اینها به نظرم خیلی مهم است.
روزنامه در این صورت، ناگزير بايد در فضای وب -مستقلا هم اینستا هم در فضاهای تصویری- بيشتر ديده شود.
حتما باید روزنامه “امروز” به اين مساله ورود کند.
ما وارد وب ۳ شده ایم، باید يك استوديوي کوچک-در حد یک اتاق- روزنامه هاي ما داشته باشند که مطالب شان را کوتاه شده-در حد ۳ یا ۴ دقیقه- به صورت تصویری همزمان با روزنامه، باز نشر کنند که در یوتیوب، آپارات یا جاهای مختلف و شبکه های اجتماعی، دیده شود. این چیزی است که به همه روزنامه ها چند سالی است عرض کرده ام؛ از ۲۰۱۴ تکرار کرده ام که از ۲۰۲۰ -و ورود به وب ۳ – باید به این سمت برویم و الان ۲۰۲۲ است و همه چیز هم براي ورود به وب سه تا ۲۰۲۳ كامل مي شود که بايد از هم اكنون آماده بود.