رقابت دلالان با وزارت صمت

اخبار بازار ایران – در واقع فاطمی امین از ابتدای تصدی خود بر مسند وزارت صمت با تاکید بر اینکه خودرو مظهر صنعت کشور است از برنامه‌های خود برای افزایش تولید و کاهش قیمت‌ها خبر داده بود و بر اساس ۹ برنامه تحولی که دو بند آن به خودرو اختصاص داشت نه تنها قرار بود تا پایان امسال میزان تولید خودرو افزایش ۱۰۰ تا ۱۵۰ هزار دستگاهی را بیش از پیش بینی‌ها امسال تجربه کند، بلکه این سیاست پیش بینی کرده بود در سال آینده تولید خودرو به ۱. ۶ میلیون دستگاه در سال برسد و تا پایان عمر دولت سیزدهعم این میزان از ۳ میلیون دستگاه تجاوز کند که ۳۳ درصد ان راهی بازارهای صادراتی خواهد شد.

البته در این راستا فاطمی امین در مرحله نخست برنامه‌های خود با حذف شورای رقابت ازچرخه تصمیم گیری خودرو سعی کرد تا خواسته قدیمی خودروسازان و البته اکثر کارشناسان این حوزه را که شورای رقابت را یکی از عوامل اصلی در زیان انباشت و رونق دلالی از طریق ابداع سیستم قرعه کشی می‌دانستند جامه عمل بپوشاند و پس از ان با افزایش میانگین ۱۸ درصدی قیمت محصولات دو خودروساز بزرگ کشور سعی کرد تا با کاهش زیان و برنامه ریزی برای عرضه هفتگی طرح‌های فروش شکاف قیمتی را کاهش دهد موضوعی که اگرچه خودروسازان با عنوان اینکه این میزان رشد قیمت تنها نیمی از رشد هزینه‌های ناشی از تورم را می‌پوشاند زمزمه افزایش قیمت مجدد را سر داده‌اند اما با وجود تمامی این تمهیدات و اعلام افزایش تولید روزانه ۵۰۰ دستگاهی اما همچنان بازار بر پاشنه تصمیمات دلالان می‌چرخد. در این رابطه البته برخی معتقدند انباشت خودروهای ناقص در کف انبارها نشان دهنده دست داشتن خودروسازان در بازار بوده تا از حاشیه شکاف قیمتی زیان خود را جبران کنند و حتی در این زمینه‌سازمان بازرسی با احضار مدیران دو خودروساز بزرگ کشور اتهام احتکار را به آنها تفهیم کرد، اما خودروسازان معتقدند احتکار خودروهای ناقص صرفه اقتصادی نداشته و انباشت این خودروها به واسطه مشکل تامین قطعات‌های تک رقم خورده است. بنابراین به نظر می‌رسد در حالیکه تمامی شرایط برای تحقق افزایش عرضه خودروسازان فراهم است آنچه باعث شده تا وعده کاهش قیمتی تا پایان سال وزیر صمت در ابهام باقی بماند حضور قدرتمند دلالانی است که سالانه بیش از ۱۲۰ هزار میلیارد تومان از شکاف قیمتی به جیب می‌زنند و فاطمی امین باید همگام با برنامه‌های اصلاحی خود نیم نگاهی هم به ساماندهای و حذف این گروه از بازار خودرو داشته باشد.

 وزارت صمت برای آخر سال برنامه ریزی کند

 در رابطه با وضعیت بازار خودرو با نزدیک شدن به ایام پایانی سال حجت اله فیروزی عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس می‌گوید: با توجه به نزدیکی بازار شب عید و افزایش تقاضای خرید خودرو، وزارت صمت باید برای تامین نیاز مردم در پایان سال برنامه‌ریزی کند. وی در ادامه افزود: خودرو یکی از داغ‌ترین بحث‌های جامعه است، زیرا بر نظام اقتصادی و قیمت سایر کالاها اثرگذار بوده و یکی از کالاهای موردنیاز مردم در شرایط کنونی است یعنی به هر میزآنکه بتوان بازار خودرو را ساماندهی کرد، به همان میزان به جو روانی حاکم بر اقتصاد کمک خواهد شد. نماینده مردم فسا در مجلس شورای اسلامی با اشاره به ضرورت برنامه‌ریزی جامع و مدون برای تولید، توزیع، ارائه خدمات پس از فروش و تنظیم بازار خودرو، افزود: با توجه به نزدیکی به بازار شب عید و افزایش تقاضای خرید خودرو در این دوره، وزارت صمت باید برای تامین نیاز مردم در پایان سال برنامه‌ریزی کند تا از التهاب بازار خودرو که هر ساله در نزدیکی ایام نوروز تجربه می‌کنیم، جلوگیری کند البته باید به این نکته نیز توجه کرد که تامین نیاز بازار در پایان سال با توجه به نابسامانی کنونی این حوزه از اهمیت بیشتری نسبت به سال‌های گذشته برخوردار است.

 عقب ماندگی جاده مخصوصی‌ها

آمار تولید خودروسازان خصوصی تا پایان پاییز ۱۴۰۰ چنین نشان می‌دهد که از ۱۵ خودروساز خصوصی کشورمان، تنها ۱۰ خودروساز فعال بوده‌اند و مابقی آنها، تولیدی را رقم نزده‌اند. در ۹ ماهه سال ۱۴۰۰ حدود ۶۷۵ هزار خودرو تولید شده‌اند که سهم خودروسازان خصوصی، ۳۹ هزار دستگاه بوده است. به عبارت دیگر، خصوصی‌ها تنها ۵ درصد از کل تولید خودرو، سهم داشته‌اند که هرچند رقم اندکی است اما در مقایسه با مدت مشابه سال ۱۳۹۹، افزایش ۱۵ درصدی را به همراه داشته. از سوی دیگر بررسی آمار منتشر شده در سامانه کدال نشان می‌دهد سه خودرو ساز ایران خودرو، سایپا و پارس خودرو در ۹ ماهه امسال تعداد ۶۶۹ هزار و ۳۲۰ دستگاه خودرو تولید کردند که نسبت به سال گذشته، با تعداد ۶۵۳ هزار و ۷۶۱ دستگاه، رشد ۲. ۳۷ درصدی را داشته است که از این تعداد ایران‌خودرو ۳۲۵ هزار و ۵۵۷ دستگاه خودرو را تا آذرماه تولید کرد و توانست عنوان بزرگ‌ترین خودروساز کشور را، همانند ماه‌های گذشته، کسب کند که با توجه به تعداد ۳۴۶ هزار و ۴۸۶ خودرویی که در مدت مشابه سال قبل تولید کرده افت ۶ درصدی را در کارنامه کاری خود ثبت کرده است همچنین گروه خودروسازی سایپا که عنوان دومین خودروساز بزرگ کشور را یدک می‌کشد نیز در ۹ ماه امسال تعداد ۲۵۳ هزار و ۵۸۴ دستگاه خودرو تولید کرده که نسبت به مدت مشابه سال قبل رشد ۸. ۱۴ درصدی را تجربه کرده است همچنین پارس خودرو و رتبه سوم بزرگ‌ترین خودروساز در نه ماهه امسال تعداد ۹۰ هزار و ۱۷۹ دستگاه خودرو را تولید کند، که شامل ۴۷ هزار و ۱۲۸ دستگاه تولید کرده که با رشد ۲۳. ۸ درصدی حدود ۱۱. ۵ هزار دستگاه خودرو بیشتر تولید کرده است در این رابطه باید توجه داشت که وزارت صمت برای سال ۱۴۰۰ تولید ۱. ۲ میلیون دستگاه خودرو را پیش بینی کرده که باید رشد حدود ۲۲ درصدی را نسبت به سال ۹۹ در پی داشته باشد اما روند تولید سه خودرو ساز کشور نشان می‌دهد به غیر از پارس خودرو دو خودروساز اصلی کشور موفق به رسیدن به این آمار نشده‌اند و به نظر می‌رسد در این مدت نیز امکان جبران عقب ماندگی تولید فراهم نباشد.

 افزایش ۵ درصدی ارزش افزوده در هر سال

البته در کنار عقب‌ماندگی که خودروسازان از جریان تولید داشته‌اند وزارت صمت بر اساس برنامه ۹ محوری خود که دو بند آن به خودرو سازی تعلق دارد قصد دارد تا از سال ۱۴۰۱ تا ۱۴۰۱ سالانه ۵ درصد به ارزش افزوده صنعت خودرو اضافه شود که براساس ان تا پایان این مدت حداقل ۱۰ محصول جدید به سبد محصولاتی خودروسازان اضافه شود. علاوه بر آن، صادرات ۹۰۰ هزار دستگاه خودرو تا سال ۱۴۰۴ نیز در دستور کار قرار گرفته است. در این رابطه مهدی صادقی نیارکی، معاون امور صنایع وزارت صمت با عنوان اینکه برنامه رشد ۵۰ درصدی تولید خودرو، عملی خواهد شد. می‌گوید: بیش‌ترین آمار تولید خودرو در کشور، با میزان یک میلیون و ۴۴۰ هزار دستگاه، مربوط به سال ۱۳۹۶ است؛ در سال ۱۳۹۰ نیز تعداد یک میلیون و ۴۲۰ هزار دستگاه خودرو سواری (به غیر از وانت‌ها) تولید شد. صادقی نیارکی افزود که سالانه حدود یک میلیون و ۵۰۰ هزار دستگاه تقاضای موثر در کشور وجود دارد که برای امسال حدود یک میلیون دستگاه برنامه تولید دارند و سال آینده نیز رشد ۵۰ درصدی تولید خودرو پیش‌بینی می‌شود. از سوی دیگر سید رضا فاطمی امین وزیر صنعت، معدن و تجارت نیز اخیرا در بازدید از خط تولید خودروی تارای اتوماتیک گفته بود:تا پایان سال بالغ بر ۱۰۰ هزار دستگاه خودرو بیش از برنامه پیش بینی شده تولید خواهد شد ضمن اینکه سال آینده تولید خودرو توسط خودروسازان به بیش از یک میلیون و ششصد هزار دستگاه خواهد رسید که در آن مقطع دیگر قرعه کشی برای خودرو نخواهیم داشت و قیمت‌ها نیز کاهش می‌یابد. وی افزود: در قالب یک برنامه ویژه، ۹ طرح برای صنعت خودرو طراحی شده است که بخشی از اجرای این برنامه به عهده وزارت صمت و بخشی دیگر به عهده خودروسازان است. وزیر صمت افزود: خودرو به نوعی مظهر صنعت ایران است و خودروسازان برنامه منظم خود را در همه حوزه‌ها اعم از تولید مونتاژ و قدرت‌سازی صورت هفتگی ارائه می‌دهند و مورد رصد قرار می‌گیرند.

 منبع: آرمان ملی