سایه اژدهای سرخ روی بازار مسکن ایران

اخبار بازار ایران؛ محمد سیاح – راه دیگر جذب سرمایه‌گذار خارجی است تا بتواند منابع لازم را در ساخت یک‌میلیون واحد تامین کند. از قضا «چین» برای این موضوع مناسب دیده شده است. نکته مهم درباره حضور چین و سرمایه‌گذاری آن در ایران این است که سوابق درخشانی از خود از به‌جای نگذاشته است!

نمونه آن مزارع بیت‌کوین یا خشک‌کردن هورالعظیم یا صیدترال در خلیج‌فارس است که خاطره خوبی در اذهان عمومی‌ مردم به‌جای نگذاشته است؛ از این‌رو بدبینی مردم به حضور چینی‌ها این بار در حوزه مسکن شدت یافته است. هر چند که مسئولان و نمایندگانی که این اتفاق را خبر داده‌اند در مواجهه با افکارعمومی‌ موضع خود را تغییر داده و از کذب‌بودن این موضوع سخن گفتند، اما با توجه به سوابق تاریخی زمانیکه مسئولان به تکذیب یک موضوع که در رسانه‌ها و افکارعمومی‌ به سرعت پخش شده و واکنش خوبی نداشته تکذیب را در پیش می‌گیرند!

چین شریک تجاری و سیاسی ایران است و در دوران تحریم هم ظاهرا بیشترین حمایت را از ایران با خرید نفت البته با تخفیف‌های میلیاردی داشته است؛ ضمن اینکه مقامات دولت قبلی با چین قراردادی 25 ساله تجاری، سیاسی، امنیتی و… بستند تا خیالشان از این بابت که چین را از دست نمی‌دهند؛ راحت باشد. هرچند که مفاد این قرارداد تا امروز افشانشده و بدبینی‌ها به این قرارداد با توجه به امتیازاتی که ایران برای حفظ چین در کنار خودش داده،‌ همچنان ادامه دارد؛ مطرح‌شدن حضور چینی‌ها در بازارمسکن و مشارکت در طرح جهش مسکن و ساخت یک‌میلیون واحد مسکونی در ایران با شبهات و نگرانی‌های زیادی همراه است.

این نگرانی به‌حق مردم از همین بی‌اعتمادی‌هایی که دولت با محرمانه‌کردن روابط خود با چین و نامحرم‌دانستن مردم و به‌خطر انداختن منافع ملی در مواردی که اشاره شد؛ نشات می‌گیرد و به‌نظر نمی‌رسد تا زمانیکه قرارداد رسمی‌ و شفافی با چین بر سر ساخت مسکن در ایران؛ ‌شکل بگیرد اعتمادی حاصل شود.

عطا آیت اللهی، کارشناس بازارمسکن با تاکید بر اینکه موضوع مهم در حوزه مسکن جذب سرمایه‌گذار است؛ در این باره به «آرمان‌ملی» گفت: اگر چینی‌ها به شکل سرمایه‌گذار وارد کار شوند طبیعی است که از این اتفاق استقبال هم می‌کنیم. سرمایه‌گذاری در حوزه مسکن در دنیا متداول است.

او ادامه داد: ولی شرایط این حضور و سرمایه‌گذاری مهم است. قراردادی که برای این سرمایه‌گذاری منعقد می‌شود مهم است. در بخش مسکن داخلی به لحاظ نیروی فنی و تجهیزات و مصالح و… ظرفیت‌های زیادی داریم و نباید به این شکل باشد که چین همه نیازمندی‌های ساخت مسکن حتی کارگر را از چین وارد کند.

آیت اللهی اضافه کرد: با اینکه ورود چین به بازارمسکن می‌تواند باعث رشد تولید و کاهش کمبود شود، اما اگر قرار باشد که تمام نیازمندی‌های ساخت از چین وارد شود در این صورت بازارکار، مصالح، تجهیزات و… آسیب جدی خواهد دید.

این کارشناس مسکن افزود: بنابراین باید در قرارداد لحاظ شود که استفاده از ظرفیت‌های داخلی جزو اولویت‌ها باشد مگر در شرایطی که ساخت اجازه نمی‌دهد یا در مواردی که شرایط آن وجود ندارد و این موضوع بسیار مهمی ‌است که باید در قرارداد لحاظ شود.

 شفافیت در قرارداد

آیت‌اللهی در پاسخ به این سوال که با توجه به عدم شفافیت قراردادهای بین‌المللی ایران و پرداخت‌های سنگین به طرف‌های خارجی به‌دلیل موانع و عدم توانایی مدیریتی ایران در این قراردادها؛ شبهاتی درباره حضور چین هم وجود دارد؛ به‌نظر شما چین می‌تواند شفاف عمل کند؛ توضیح داد: این بحثی است که تماما به نحوه بستن قرارداد و عملکرد شفاف مدیران بستگی دارد.

اصولا در همه کارها اصل بر شفافیت است. او در پاسخ به این سوال که آیا حضور چینی‌ها در حوزه کاری انبوه‌سازان مسکن تاثیری خواهد داشت؛ افزود: این موضوع هم بسته به قرارداد است؛ اگر سرمایه‌گذار چینی از طریق واردات مصالح، نیروی کار و تجهیزات باشد که هیچ سودی برای کشور ما در هیچ بخشی نخواهد داشت؛ اما اگر این سرمایه‌گذاری به‌صورت پول و استفاده از ظرفیت‌های داخلی ما در بخش‌های مختلف باشد می‌تواند اثرات خوبی به بازار بدهد.

این کارشناس مسکن با اشاره به نوع بهره‌برداری احتمالی چین از این سرمایه‌گذاری گفت: سرمایه‌گذاری در مقابل سود انجام می‌شود و قطعا چین قبل از حضور این سود را پیش‌بینی می‌کند. اگر چین بتواند به‌صورت رسمی‌ و شفاف در بازار مسکن ایران حضور یابد و فرض در ساخت یک‌میلیون واحد مسکن هم با سرمایه‌گذاری پولی مشارکت کند قطعا شاهد افزایش عرضه و پاسخ به تقاضا و طبیعتا در اقتصاد مسکن با افزایش تولید و عرضه با کاهش قیمت و حداقل تثبیت قیمت مواجه خواهیم شد.

به‌هرحال استفاده از ظرفیت سرمایه‌گذاری خارجی در توسعه امری ضروری است و به‌دلیل کسری بودجه دولت در اتمام پروژه‌های عمرانی این اتفاق قابل‌تقدیر هم هست، اما موضوع مهمتر این است که نباید بازارهای مالی، پولی و سرمایه‌ای کشور را دو دستی تقدیم چین کرد. همانگونه ترکیه در قبال فروش ملک به خارجی‌ها یا سرمایه‌گذاری سختگیری‌هایی به نفع مردم و منافع کشورش دارد ایران هم باید در قبال این سرمایه‌گذاری دقیق و حساس و شفاف عمل کند تا شاید در این صورت اعتماد مردم به حضور چین در کشور جلب شود.

 منبع: آرمان ملی