اختلالات زنجیره‌ای در کارگزاری‌های بورس
اخبار بازار؛ سوسن يحيي‌پور – با اين‌حال، جمعه‌شب بار ديگر ورود به اين سايت غيرممکن شد تا مشخص شود اختلالات به‌وجود آمده بيش از آن است که با يک پوزش حل شود. بر اين اساس، مشترياني که طي روزهاي چهارشنبه و شنبه (در روز شنبه بعد از پايان معاملات اختلال برطرف شد.) دچار زيان‌هاي احتمالي شدند، خواستار ورود پليس فتا و قوه قضائيه به اين ماجرا هستند. البته آن دسته از مشترياني هم که دچار زيان نشدند، به هر حال نتوانستند طبق تصميمات خود عمل کنند که اين امر حق مالکيت آنها بر سرمايه خود را از بين مي‌برد. در اين ميان، البته شايعاتي مبني بر هک‌شدن اين کارگزاري و يا خطاهاي انساني مطرح شده که به‌رغم اينکه کارگزاري مورد اشاره چنين شايعاتي را به جد رد مي‌کند، اما انتظار مي‌رود سازمان بورس با ورود خود به اين ماجرا مستندات خود را به صورت مستدل ارائه دهد. هرچند اگر ادعاي کارگزاري آگاه مبني بر اينکه اختلالات به دليل سوختگي يکي از سخت‌افزارها ايجاد شده است، ثابت شود، اين کارگزاري موظف است خسارات ناشي از اين اختلالات را جبران کند که ازجمله مي‌توان به بازماندن تعداد بسياري از کاربران آگاه از عرضه اوليه «وپويا» اشاره کرد. اين کارگزاري که خود را به‌عنوان بزرگترين و برترين کارگزاري‌هاي کشور معرفي مى‌کند و همواره در تبليغات خود به اين موضوع اشاره دارد، اکنون در حال از دست‌دادن مشتريان خود است. شايد بتوان اين ماجرا را آغازي براي سقوط آگاه تعبير کرد. البته نمي‌توان سازمان بورس را در اين قضيه بي‌تقصير دانست و تمام تقصير‌ها را بر گردن اين کارگزاري انداخت. چراکه آخرين مجوز تاسيس کارگزاري در سال 84 داده شده است و در 15 سال اخير شاهد يک انحصار در اين زمينه بوده‌ايم. اين موضوع تنها در خصوص کارگزاري آگاه مشاهده نشده و ديروز تعدادي از مشتريان کارگزاري مفيد هم در تماس با «آرمان‌ملي» از اختلال در سيستم اين کارگزاري خبر دادند. بر اين اساس، اگر مشکلات به‌وجود آمده طي چند روز اخير هم برطرف شود، سهامداران بورسي جايگزين بهتري از آگاه و مفيد ندارند و تضميني هم وجود ندارد که ديگر اين اتفاقات تکرار نشود. در نتيجه امروز بزرگترين خواسته معامله‌گران بورسي شکست انحصار، شفافيت و مصونيت سرمايه آنهاست.
مديرعامل آگاه چه گفت؟
مديرعامل کارگزاري آگاه در مصاحبه چهارشنبه گذشته خود، ضمن تکذيب شايعه هک‌شدن سايت، مشکل را سوختگي يکي از سخت‌افزارهاي ذخيره‌سازي مرکز داده دانسته بود. محمدرضا سرافراز به تجارت‌نيوز گفته بود: سامانه در حال سرويس‌دهي است ولي اختلال داريم، تمام تلاش ما اين است که اختلالات را به حداقل برسانيم. او افزوده بود: همکاران من در بخش فني به صورت شبانه‌روزي کار کردند تا تحت هر شرايطي در بازار مشتريان بتوانند معاملات خود را انجام دهند، همچنين هر يک از مشتريان که با مشکل مواجه هستند مي‌توانند به دفاتر ما مراجعه کنند و سفارشات خود را حضوري دهند. سرافراز در واکنش به اين موضوع که برخي از مشتريان کارگزاري آگاه در حال تغيير کارگزاري هستند، عنوان کرده بود: سياست چندين ساله ما اين است که بتوانيم بهترين سرويس را به مشتريان بدهيم، سرمايه‌گذاري هنگفتي را در زيرساخت‌ها، نرم‌افزار و سخت‌افزار انجام داديم ولي واقعيت اين است که رشد بازار خيلي بيشتر از توسعه شرکت‌هاي کارگزاري است. مديرعامل کارگزاري آگاه تصريح کرده بود: ظرفيت ما در يکي دو سال اخير چند برابر شده، ولي بازار رشد زيادي کرده است، در عرضه اوليه مردم را علاقمند به حضور در بازار مي‌کند، از سوي ديگر سهام عدالت و صندوق‌هاي دولتي را داريم که همه اين موارد استقبال عجيب و غريبي را در بازار به وجود آورده و وظيفه ما اين است که در بازار سرويس‌دهي را بيشتر کنيم. او همچنين در پاسخ به اين پرسش که آيا اين مشکل براي کارگزاري‌هاي ديگر نيز رخ خواهد داد؟ گفته بود: به طور کلي استقبالي که از بازار شده خيلي بيشتر از توان بازار است، تمام ارکان بازار بيشتر از ظرفيت بازار کار مي‌کنند، خيلي از کارگزاري‌ها با اختلال و مشکل مواجه هستند اما من فکر مي‌کنم همکاران من در ديگر کارگزاري‌ها نيز مثل ما تلاششان اين است که سرويس‌دهي خوبي داشته باشند. او همچنين ديروز هم در گفت‌وگو با خبرگزاري صداوسيما اظهار کردکه مزايايي براي آسيب مالي مشترياني که موفق به خريد عرضه اوليه نشده‌اند، در نظر گرفته شده است.
دستور وزير اقتصاد براي رفع انحصار
ايجاد اختلال در کارگزاري‌هاي بورسي زخم کهنه‌اي است که لازم است دولت و سازمان بورس بيش از گذشته به چرايي آن بپردازند. در سال‌جاري دولت تلاش بسياري براي هدايت سرمايه‌هاي مردم به سمت بازار سرمايه انجام داده و تبليغات زيادي در اين زمينه صورت گرفته است، هرچند برخي بر اين باورند که اين تبليغات صرفا براي پوشش کسري بودجه دولت است که به دليل اعمال تحريم‌ها و البته شيوع ويروس کرونا تشديد شده است. البته تعدادي از کارشناسان بورسي مي‌گويند اگر دولت با همين هدف هم به سوي بازار سرمايه آمده باشد، اقدام مناسبي است چرا که تامين کسري بودجه از اين محل تورم‌زا نخواهد بود. با اين حال، اگر قرار باشد بار ديگر شاهد اختلال در کارگزاري‌هاي بورسي باشيم، ممکن است دولت رونق اين بازار را نيز از دست بدهد. البته، در واکنش به اظهارات مطرح‌شده در فضاي مجازي، رئيس مرکز ملي مطالعات پايش و بهبود محيط کسب و کار وزارت اقتصاد از دستور وزير اقتصاد براي بررسي انحصار مجوز کارگزاري‌هاي بورس به شوراي عالي بورس، رئيس سازمان بورس و هيات مقررات‌زدايي خبر داده است. علي فيروزي، در مورد بررسي مجوز کارگزاري‌هاي بورسي در هيات مقررات‌زدايي، اظهار کرد: اخيرا در فضاي مجازي موضوع انحصاري‌بودن مجوز کارگزاري بورسي مطرح شده و حتي قيمت‌هاي سرسام‌آوري براي خريد و فروش آن مطرح مي‌شود. او تصريح کرد: يکي از الزامات و ضروريات پرداختن به بررسي مجوز کارگزاري‌ها شبهه انحصار است که در اين زمينه در هيات مقررات‌زدايي هفته جاري ورود خواهد کرد و جلسات آن در کميته‌هاي تخصصي شروع مي‌شود. فيروزي تاکيد کرد: در نظام بانکي، بانک مرکزي تصميم مي‌گيرد که چه تعداد بانک و با چه سطحي از کيفيت و نظارت وجود داشته باشد، بنابراين ضرورت دارد درباره کارگزاري‌ها نظارت و کنترل وجود داشته باشد.
منبع: آرمان‌ملي
