سال 2021؛ پايان ركود اقتصاد ايران
اخبار بازار؛ امير داداشي – بانک جهاني و صندوق بين‌المللي پول در ميانه سال گذشته رشد اقتصادي صفر درصدي را براي اقتصاد ايران در سال 99 پيش‌بيني کرده بودند. اين دو نهاد بر اين عقيده استوار بودند که در اين سال اثرات تحريم‌ها خنثي مي‌شود و شاخص‌هاي اقتصادي به کف خود مي‌رسند؛ بر اين اساس شاخص رشد اقتصادي رو به صعود مي‌گذارد. البته اقتصاد ايران هم در همين مسير پيش رفت و در 9ماهه ابتدايي سال 98 به رشد اقتصادي صفر درصد رسيد. با اين حال شيوع کرونا تمام معادلات را بر هم ريخت و تمام پيش‌بيني‌هاي صندوق بين‌المللي پول و بانک جهاني را نقش بر آب کرد. بر همين اساس بانک جهاني اخيرا پيش‌بيني کرده است که اقتصاد ايران تحت تاثير پاندمي کرونا و تعطيلي کسب‌وکارها در سال جاري ميلادي 3/5 درصد کوچک شود. نکته اميدوارکننده در گزارش جديد بانک جهاني اما اين است که پس از سه سال رشد اقتصادي منفي سرانجام در سال 2021 اين شاخص به 1/2 درصد مي‌رسد و در بازه مثبت سال را به پايان مي‌رساند.
اقتصاد ايران پس از ثبت رشد اقتصادي 8/3 درصدي در سال 2017، دو سال پياپي رشد اقتصادي منفي را پشت‌سر گذاشت. طي سال 2018، يعني اولين سال بازگشت تحريم‌هاي آمريکا عليه ايران، اين شاخص در ايران روي رقم منفي 7/4 درصد ايستاد. در سال 2018 و با عمق‌گرفتن تحريم‌ها شرايط به‌مراتب بدتر هم شد و نرخ رشد اقتصادي با احتساب نفت تا منفي 2/8 درصد هم پس رفت. به نظر مي‌رسد اقتصاد ايران در اين دو سال به کف خود رسيد و ديگر کشش سقوط بيش از اين را ندارد. زيرا در ثبت اين رقم براي شاخص رشد اقتصادي صادرات نفت صفر محاسبه شده است. طبيعتا ديگر رقمي پايين‌تر از صفر براي فروش يک محصول نمي‌توان در نظر گرفت که انتظار شرايط بدتري را براي توليد ناخالص داخلي و يا رشد اقتصادي در نظر بگيريم. بر اين اساس مي‌توان بر پيش‌بيني صندوق بين‌المللي پول و بانک جهاني که سال گذشته مبني بر صفرشدن رشد اقتصادي ايران ارائه دادند، صحه گذاشت. زيرا سناريوي ديگري را براي اين روند نمي‌توان در نظر گرفت. البته بايد به اين نکته هم توجه داشت که داده‌هاي اوليه اين دو نهاد توسط دولت‌ها تهيه و ارسال مي‌شود، از اين رو گزارش‌هاي آنها را بايد گزارش‌هاي دولتي و به‌عبارت بهتر خوش‌بينانه تلقي کرد. با اين حال با شيوع جهاني کرونا بانک جهاني گزارش جديدي را از شاخص رشد اقتصادي و توليد ناخالص داخلي جهان به تفکيک کشورها منتشر کرده است. اين بانک پيش‌بيني مي‌کند که در سال جاري اقتصاد جهان 2/5 درصد کوچک شود. گزارشي که نشان از فراگيرترين رکود اقتصادي جهان پس از جنگ دوم جهاني طي سال‌‌هاي 1939 تا 1945 ميلادي دارد. اين عمق رکود براي کشورهاي پيشرفته و توسعه‌يافته بدتر هم خواهد بود. ايران نيز شرايط چندان مناسبي در سال جاري ميلادي نخواهد داشت. طبق پيش‌بيني بانک جهاني نرخ رشد اقتصادي در ايران امسال هم چندان جذاب نخواهد بود؛ چنان‌که در اين سال بايد منتظر ثبت رشد اقتصادي منفي 3/5 درصد باشيم. با اين حال با فروکش‌کردن پاندمي کرونا، سال 2021 شرايط بهتري بر اقتصادي جهان حاکم مي‌شود. چنان‌که بانک جهاني مي‌گويد سال آينده رشد اقتصادي جهان به 2/4 درصد مي‌رسد و اين شاخص در ايران 1/2 درصد خواهد بود.
منبع: آرمان
