کشمکش‌های طرح ترافیک پایتخت
اخبار بازار؛ زهرا داستانی – اگرچه پس از اجرای 3 دهه‌ای طرح ترافیک در تهران هنوز درباره کارکرد آن در کاهش آلودگی هوا و ترافیک تهران بحث‌ها و نقدهای فراوانی وجود دارد اما این روزها که اهالی پایتخت به زندگی با یک بیماری همه‌گیر خو گرفته‌اند و برای تردد در شهر بیشتر ترجیح می‌دهند تا علیرغم افزایش قیمت بنزین، افزایش هزینه‌های روزمره ناشی از تورم و کاهش درآمدشان خودرو شخصی را انتخاب کنند، اجرای طرح کاهش ترافیک و آلودگی در تهران بیش از گذشته مورد توجه قرار گرفته است. طرحی که از زمان شیوع بیماری کرونا در ایران و همزمانی آن با تعطیلات نوروزی به حالت تعلیق در آمده است. از سوی دیگر کمبود فضا و ازدحام جمعیت در وسایل حمل و نقل شهری در تهران که احتمال دچار شدن به بیماری کرونا را افزایش می‌دهد، سبب شده تا پس از انتشار تصاویری از نقض فاصله‌گذاری اجتماعی در این وسایل حمل و نقل عمومی مسئولان به فکر اتخاذ تدابیری از جمله اجباری کردن استفاده از ماسک در مترو یا اجبار به سوار کردن تنها 2 مسافر در صندلی عقب تاکسی‌ها روی آورند. با این حال این تدابیر هم به طور 100 درصدی در تهران اجرایی نشده است. فرنوش نوبخت، مدیرعامل شرکت بهره‌برداری متروی تهران که پیشتر از افزایش شمار مسافران مترو در تهران پس از آغاز اولین بازگشایی‌ها خبر داده بود، به تازگی و پس از اجباری شدن استفاده از ماسک در مترو با اشاره به عدم استفاده برخی شهروندان از ماسک در شبکه متروی تهران گفته است: «درصورتی که شرایط به اینگونه پیش برود و شهروندان الزام استفاده از ماسک را رعایت نکنند از ورود افراد بدون ماسک به شبکه مترو جلوگیری می‌کنیم.»
عدم رعایت فاصله‌گذاری اجتماعی و استفاده از ماسک در مترو در تهران حکایت از آن دارد که شهروندان تهرانی هوشیاری خود را نسبت به بیماری کرونا از دست داده‌اند و عمر این بیماری را در تهران تمام شده می‌دانند. شهری که به گفته مسئولان وزارت بهداشت علیرغم کاهش تعداد بیماران مراجعه‌کننده به بیمارستان‌ها در برابر کرونا بسیار شکننده است. اگرچه تهرانی‌ها حالا دیگر کمتر: ماسک به صورت می‌زنند، فاصله‌گذاری را رعایت می‌کنند و در خانه می‌مانند و اغلب کسب و کارهای پرخطر به ویژه رستوران‌ها به دستور ستاد ملی مبارزه با کرونا به فعالیت خود بازگشته‌اند اما اجرای طرح ترافیک که به افزایش شمار مسافران وسایل حمل و نقل عمومی می‌انجامد، همچنان به عنوان یکی از طرح‌هایی که می‌تواند تهران را به وضعیت قرمز از نظر تعداد مبتلایان و جانباختگان بازگرداند، از سوی وزارت بهداشت شناخته می‌شود. همین امر سبب شده که نزدیک به 7 بار پس از اتمام تعطیلات و از 20 فروردین ماه مسئولان شهری تصمیم به اجرای دوباره طرح ترافیک بگیرند و وزارت بهداشت آن را به طور ناگهانی لغو کند.
عدم اجرای طرح‌های ترافیکی اعم از طرح کاهش آلودگی هوا و طرح ترافیک در محدوده مرکزی شهر سبب شد از یک سو استقبال مردم به استفاده از خودروی شخصی برای حفظ سلامتی خود و از سوی دیگر ترافیک شدید در معابر تهران به خصوص در منطقه مرکزی شهر را شاهد باشیم، به گونه‌ای که مناف هاشمی، معاون حمل و نقل و ترافیک شهرداری تهران اعلام کرد: «با لغو اجرای طرح ترافیک شاهد افزایش بار در حوزه مرکزی بودیم به طوری‌که ترافیک از ۴۲ تا ۱۶۷ درصد در برخی روزها در هسته مرکزی شهر افزایش یافت.» ترافیک شدید معابر تهران آن هم در همه ساعات و تشدید مشکلات ناشی از حضور حداکثری خودرو همچون کمبود جای پارک، توقف دوبله و … کم کم موجب شد که اجرای مجدد طرح ترافیک با سبک و سیاق جدید مطرح شود و درنهایت نیز ستاد ملی کرونا تصمیم‌گیری درمورد نحوه و زمان اجرای طرح‌های ترافیکی را بر عهده شورای ترافیک هر کلانشهر قرار داد و اینگونه شد که شورای ترافیک تهران با ریاست حناچی شهردار پایتخت تشکیل جلسه داد.
آنگونه که افندی‌زاده، مشاور معاون حمل و نقل و ترافیک گفته است: برابر پنجاه و نهمین مصوبه شورای ترافیک شهر تهران که با حضور شهردار تهران، رئیس شورای شهر، رئیس کمیسیون عمران و حمل و نقل و فرمانده ستاد مقابله با کرونای استان تهران برگزار شد، تصمیم گرفته شد که از روز دوشنبه (۲۹ اردیبهشت ماه) مرحله اول محدودیت‌های طرح ترافیک و طرح کنترل آلودگی هوا اجرا شود. اما هنوز دقایقی از این خبر نگذشته بود که استاندار تهران اعلام کرد که طرح ترافیک اجرا نمی‌شود و در نهایت نیز غلامحسین محمدی، رئیس مرکز ارتباطات شهرداری تهران در توئیتی اعلام کرد که بنا به دستور شهردار تهران طرح ترافیک از بعد تعطیلات عید فطر اجرایی می‌شود .
بعد از پایان تعطیلات عید فطر اما دوباره این داستان تکرار شد و برغم اعلام اجرای طرح‌های ترافیکی با شیوه جدید (8 تا 14) از صبح روز سه شنبه در تهران ، این بار شبانه خبر آمد که طرح ترافیک لغو شده است.
این بار نیز غلامحسین محمدی رئیس مرکز ارتباطات شهرداری تهران با انتشار توییتی که در ضمیمه آن صورتجلسه شورای ترافیک بود اعلام کرد: «طبق صورتجلسه شورای ترافیک تهران که توسط شهرداری، شورا، وزارت کشور، راهور و رئیس ستاد مقابله با کرونای تهران امضا شده است؛ مقرر بود از 29 اردیبهشت طرح ترافیک اجرایی شود که بنا به ملاحظات بهداشتی، پس از یک هفته تاخیر از روز سه‌شنبه 6 خرداد قطعا اجرا خواهد شد.»
خبرگزاری ایسنا دراینباره نوشته است: «با اینکه مدیر روابط عمومی شهرداری تهران با این توئیت خود تقریبا همه را قانع کرد که طرح ترافیک اجرا می‌شود اما ساعتی بعد در توئیت دیگری اعلام کرد: «بنا به نظر غیررسمی وزیر بهداشت و به منظور رفع نگرانی درباره افزایش شیوع ویروس کرونا و حفاظت از سلامت شهروندان، با وجود مصوبات مشترک شورای ترافیک و مسئولان سلامت شهر تهران، طرح‌های ترافیکی که قرار بود از ۶ خرداد ماه مجدداً اجرا شود، تا بررسی در اولین جلسه ستاد ملی کرونا اجرا نخواهد شد.» و بعد از آن نیز روابط عمومی معاونت حمل ونقل شهرداری در اطلاعیه ای اعلام کرد: «در حالی که برابر پنجاه و نهمین مصوبه شورای حمل ونقل و ترافیک شهر تهران که با حضور شهردار تهران، رئیس شورای اسلامی شهر، رئیس کمیسیون عمران و حمل و نقل شورای شهر، فرمانده پلیس راهور فاتب، فرمانده ستاد مقابله با کرونای استان تهران و نمایندگان وزارت کشور و استانداری تهران برگزار شد، اجرای مجددا طرح ترافیک از روز 6 خرداد ماه در دستور کار قرار داشت، اما با عنایت به تماس تلفنی وزیر بهداشت و درمان با شهردار تهران و درخواست وی مبنی بر توقف اجرای طرح ترافیک، مقرر شد اجرای مجدد طرح‌های ترافیکی، شنبه (١٠ خرداد ماه) در ستاد ملی کرونا مطرح و درخصوص آن تصمیم‌گیری شود.»
اگرچه هنوز معلوم نیست که طرح ترافیکی که به گفته روابط عمومی معاونت حملونقل شهرداری قرار است 10 خرداد اجرایی شود، باز هم به دستور وزیر ابطال و لغو شود یا خیر، اما این کشمکش میان دو ارگان دولتی یعنی یکی شهرداری و دیگری وزارت بهداشت درمورد اجرای طرح ترافیک انتقادها را به سوی این دو ارگان روانه کرده است. علی اعطا، سخنگوی شورای شهر تهران گفته است که «باید از تصمیم‌گیری‌های خلق الساعه مرتبط با شهروندان اجتناب کرد و به نظر می‌رسد نظام توزیع اختیارات در بحث کرونا به درستی تعیین و تکلیف نشده است.» یعقوب آزاده‌دل، مدیر واحد توسعه سیستم‌های حمل و نقل پاک شهرداری نیز با اشاره به لغو هفتباره طرح ترافیک توسط وزیر بهداشت، به طعنه گفته است که «بهتر بود وزیر بهداشت که با شهردار تهران تماس می‌گیرد و می‌خواهد برای هفتمین بار طرح ترافیک لغو شود یک بار هم به مردم بگوید دوچرخه در ایام کرونا بهترین وسیله نقلیه است.» او ادامه داده: «آقای وزیر دوچرخه خوب است حتی برای جنگ با کرونا، لطفا آن را به شهروندان تجویز کنید.»
تصمیمات مسئولان درباره طرح ترافیک و مبارزه با کرونا که یکی دیگری را نقض می‌کند، در حالی است که نتایج آخرین نظر سنجی شهرداری تهران با کمک ایسپا (مرکز افکارسنجی جهاد دانشگاهی) نشان می‌دهد که نیمی از شهروندان موافق تصمیم ستاد کرونا برای اجرا نشدن طرح ترافیک و کمتر از یک‌سوم مخالف آن هستند. موافقت نیمی از مردمی که بخشی از روز خود را پشت ترافیک سر می‌کنند، با عدم اجرای طرح ترافیک در تهران در حالی است که مسئولان هر کدام به دلایلی یکی شاید برای افزایش درآمد شهر و دیگری شاید برای کاهش هزینه‌های درمان برای «طرح ترافیک تهران» تصمیم می‌گیرند. حالا اما باید دید که تکلیف این طرح چه خواهد شد؟
منبع: ابتکار
