واگذاری شرکتهای دولتی در سال ۹۸ چقدر محقق شد؟
وزارت اقتصاد خصوصی‌سازی را به عنوان یکی از راه‌حل‌های کاهش دخالت دولت در اقتصاد و بهبود عملکرد شرکتهای دولتی در ایران در چارچوب سیاستهای کلی اصل ۴۴ قانون اساسی مورد توجه و پیگیری جدی قرار داده است.
اهم محورهای اقدامات و عملکرد مجموعه وزارت امور اقتصادی و دارایی در حوزه واگذاری شرکتهای دولتی در سال ۱۳۹۸ را در شش محور «فروش سهام شرکتهای دولتی»، «واگذاری سهام به عموم مردم»، «اهلیت خریداران شرکتهای دولتی»، «قیمت‌گذاری در سهام و دارایی‌ها»، «اصلاح روش های واگذاری» و «تشکیل کارگروه بررسی واگذاری ها» در ادامه می‌خوانید:
الف) فروش سهام شرکتهای دولتی
در نیمه اول سال ۱۳۹۸ با تصویب هیات واگذاری، باقی مانده سهام دولت در تعدادی از شرکت‌ها از جمله پالایش نفت شیراز و پالایش نفت لاوان عرضه و در مجموع حدود ۲۹۹۸ میلیارد تومان از سهام شرکتهای دولتی به بخش غیردولتی واگذار شده است.
طبق اعلام وزارت اقتصاد، عملکرد واگذاری‌ها از منظر میزان واریزی به خزانه نشان می‌دهد، با توجه به حجم واگذاری‌ها در سال ۱۳۹۸ و سال های گذشته، در مجموع بیش از ۶۰۰۰ میلیارد تومان به خزانه واریز شد (در حالی که مصوب قانون بودجه ۵۰۷۵ میلیارد تومان بوده است) که این میزان با توجه به رقم مصوب بودجه، نشان دهنده ۱۱۸ درصد تحقق منابع در این بخش است.
لازم به ذکر است که میانگین تحقق این بخش از درآمدها نسبت به مصوب قوانین بودجه سنواتی طی سال های ۱۳۸۰ تا ۱۳۹۷ حدود ۷۱ درصد بوده است.
ب) واگذاری سهام به عموم مردم
در راستای ترغیب و تشویق عموم به مشارکت در فعالیت‌های اقتصادی، هیات واگذاری در چارچوب مجوزهای قانونی و مقررات مربوط، مقرر کرد باقیمانده سهام متعلق به دولت در ۱۸ شرکت بورسی (۲۰ درصد سهم دولت) با ارزش بیش از ۵۲ هزار میلیارد تومان به صورت نقد عرضه و در صورت عدم موفقیت در عرضه، در قالب صندوق‌های ETF به عموم مردم واگذار شود. بر همین اساس نیز ساز و کار اجرایی واگذاری برخی شرکت‌ها در قالب صندوق ETF در وزارت امور اقتصادی و دارایی تهیه و حسب مورد به تصویب هیات واگذاری و شورای عالی بورس رسید.
ج) اهلیت خریداران شرکتهای دولتی
با توجه به اهمیت موضوع اهلیت خریداران، دستورالعمل روش انتخاب مشتریان راهبردی (استراتژیک) و متقاضی خرید سهام کنترلی و مدیریتی، مورد بازنگری و اصلاح قرار گرفت و به موجب اصلاحیه، سازمان خصوصی سازی مکلف شد که اهلیت خریداران را با رعایت مقررات دستورالعمل مذکور بررسی کند تا از بروز مشکلات احتمالی اجتناب شود.
د) قیمت‌گذاری در سهام و دارایی‌ها
بازنگری در قیمت‌گذاری سهام و دارایی‌ها یکی دیگر از اقداماتی است که در راستای رفع آسیب‌های شناسایی شده در سال ۱۳۹۸ در دستور کار این وزارتخانه قرار گرفت. مقررات و روش‌های قیمت‌گذاری از جمله آیین‌نامه اجرایی شیوه‌های قیمت‌گذاری بنگاه‌ها و نحوه اعمال شیوه‌های مذکور در چارچوب موضوع جزء ۳ بند الف ماده ۴۰ قانون، برای رفع اشکالات شناسایی شده، لغو یا اصلاح شد.
هـ) اصلاح روش‌های واگذاری
به منظور استفاده کامل از ظرفیت‌های ماده (۱۹) قانون اجرای سیاستهای کلی اصل (۴۴) قانون اساسی، به‌ویژه در ارتباط با استفاده از روش واگذاری به شیوه پیمان مدیریت، مقرر شد سازمان خصوصی‌سازی پیش‌نویس اصلاحی دستورالعمل واگذاری شرکتهای دولتی به شیوه پیمان مدیریت را جهت بررسی و تصویب به هیات واگذاری ارائه کند.
و) تشکیل کارگروه بررسی واگذاری‌ها
با عنایت به اهمیت و همچنین تعهدات و مسئولیت‌های گسترده هیات واگذاری در قانون اجرای سیاستهای کلی اصل (۴۴) قانون اساسی از یک سو و تعدد موضوعات ارجاعی به هیات واگذاری و محدودیت مدت زمان رسیدگی به پیشنهادات واصله از سوی دیگر، به موجب مصوبه هیات واگذاری مقرر شد کارگروهی متشکل از رئیس سازمان خصوصی‌سازی (رئیس کارگروه)، معاونین یا نمایندگان اعضای هیات و دستگاه‌های اجرایی ذی‌ربط، به عنوان مرجع مشورتی نسبت به ارائه نظرات، پیش از طرح موضوعات در هیات فوق اقدام کند.
به گزارش ایسنا، رئیس جمهور روز سه‌شنبه در تماس تلفنی با وزیر امور اقتصادی و دارایی، با اشاره به استقبال مردم از بازار سرمایه، بر تسریع در واگذاری شرکت‌ها و دارایی‌های دولت و همچنین فروش اموال مازاد بانک‌ها، با استفاده از ظرفیت این بازار در سال جهش تولید تأکید کرده بود.
وی همچنین در این تماس تلفنی ضرورت همکاری جدی دستگاه‌های ذی‌مدخل در تسهیل و تسریع انجام امور گمرکی به‌ویژه در بنادر کشور را مورد تأکید قرار داده، تدوین برنامه عملیاتی در این زمینه را خواستار شده بود.
