اقتصاد دیجیتال توسعه فعالیت استارتاپی کشور را هدف گرفت

مجله آنلاین موبنا – به گزارش موبنا از معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، بی‌توجهی به حوزه‌های نیازمحور و بهره‌ نگرفتن از توانمندی‌های فناورانه و آینده‌‌محور از جمله چالش‌های اکوسیستم نوآوری و استارتاپی کشور است که پس از آسیب‌شناسی‌های انجام گرفته، مشخص شد که این موضوع منجر به ایجاد چرخه‌های معیوب شده ‌است.
این درحالی است که اغلب ایده‌ها و فعالیت‌های اکوسیستم اکنون بر روی فعالیت‌های خدماتی مانند فروش، حمل‌ و نقل و غذا به ‌صورت آنلاین متمرکز شده‌‌اند و با توجه به موفقیت چند شرکت در این حوزه‌ها، اغلب افراد جدیدی که تمایل دارند وارد اکوسیستم استارتاپی شوند به همین حوزه‌ها ورود می‌کنند.
ترویج این موضوع باعث شده تا از یک‌سو نرخ شکست در این حوزه‌ها بالا رفته و از سوی دیگر منجر به سرخوردگی کارآفرینان شود و در کل، کاهش اثرات اقتصادی و ایجاد اشتغال در اکوسیستم را همراه داشته باشد.
در همین راستا ستاد توسعه فناوری‌های حوزه اقتصاد دیجیتال و هوشمندسازی با هدف توسعه اکوسیستم اقتصاد دیجیتال، با سه مأموریت اصلی شامل تقویت اکوسیستم موجود با رویکرد رگولاتوری، زیرساختی و میانجی‌گری، متنوع‌سازی اکوسیستم با رویکرد فناوری‌محور و آینده‌محور و متنوع‌سازی اکوسیستم با رویکرد نیازمحور و مسأله‌محور، فعالیت خود را آغاز کرد.
با توجه به گستردگی موضوعات قابل تعریف ذیل مفهوم کلی اقتصاد دیجیتال و همچنین محدودیت‌های اجرایی ستاد، به منظور تحقق مأموریت‌های تعریف شده، ستاد ناگزیر از تعریف اولویت‌هایی در هریک از این مأموریت‌ها بوده است. به همین دلیل حوزه‌های دارای اولویت مربوط به هر یک از مأموریتها تعیین شدند که در ادامه این گزارش به بررسی آنها پرداخته شده است.

** حوزه‌های متمرکز بر اکوسیستم موجود
در سال 1397 علاوه بر رویکرد توسعه‌محور، ستاد اقتصاد دیجیتال معاونت علمی از اکوسیستم موجود غافل نشده و تلاش کرد تا با بهره‌گیری از ابزارهای موجود، چالش‌ها و موانع پیشِ روی فعالان اکوسیستم موجود را مرتفع سازد.
حوزه‌هایی که در این بخش به عنوان اولویت ستاد شناخته می‌شود شامل مواردی چون کسب‌وکارهای الکترونیکی موجود، سخت‌افزارهای الکترونیک، میکرو الکترونیک و ارتباطات و فناوری اطلاعات و نرم‌افزار و امنیت فضای تبادل اطلاعات هستند.

** اولویت‌‌های فناوری‌محور و آینده‌محور
همچنین فناوری‌هایی که در این بخش به عنوان اولویت‌های ستاد انتخاب شده‌اند، فناوری‌های نوظهوری هستند که بر اساس پیش‌بینی مؤسسات بزرگ دنیا، در 5 سال آینده فراگیر می‌شوند. از میان خیل عظیم فناوری‌هایی که احتمالاً تا چند سال آینده شکل‌دهنده اصلی اکوسیستم‌های مختلف صنعتی و کارآفرینی خواهند بود، فناوری‌هایی شامل هوش مصنوعی، اینترنت اشیا، داده‌های بزرگ و پردازش ابری، زنجیره‌های بلوکی، فناوری‌های هوشمندسازی و نسل چهارم صنعتی و واقعیت افزوده و واقعیت مجازی، به عنوان اولویت‌ها و نقاط تمرکز ستاد، انتخاب شدند. به همین منظور ستاد در سال گذشته به این موضوع از ابعاد مختلف پرداخت.

** اولویت‌های نیازمحور
در سال‌های اخیر با توسعه اکوسیستم کارآفرینی شرکت‌های نوپا در ایران و افزایش تعداد این شرکت‌، زمینه ایجاد اشتغال و به ظهور رسیدن ایده‌های نوآورانه فراهم شده است. هم‌اکنون که این پارادایم جدید خلق ثروت در حال رشد است و از نوپایی خارج شده، نیازمند متنوع‌سازی و تمرکز بیشتر بر حوزه‌های جدید است این موضوع از جمله اولویت‌های نیازمحور ستاد توسعه فناوری‌های حوزه اقتصاد دیجیتال و هوشمندسازی در سال گذشته بود که به آن پرداخته شد.

** برنامه‌های ستاد توسعه فناوری‌های حوزه اقتصاد دیجیتال و هوشمندسازی
ستاد توسعه فناوری‌های حوزه اقتصاد دیجیتال و هوشمندسازی مبتنی‌بر اولویت‌های معرفی شده فوق، برنامه‌هایی را برای تحقق مأموریت‌های خود تدوین کرده است. با توجه به نیازسنجی‌های صورت گرفته و همچنین نظرات خبرگان، سه سطح اصلی برای شکل‌دهی به برنامه‌های ستاد در نظر گرفته شد.

** پرورش نیرو و استعداد انسانی مناسب جهت توسعه حوزه‌های اولویت‌دار
در سالی که گذشت پرورش نیرو و استعداد انسانی مناسب جهت توسعه حوزه‌های اولویت‌دار در حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات یکی دیگر از برنامه های این ستاد بود.

** حمایت از شکل‌گیری استارتاپ‌ها در حوزه‌های اولویت‌دار
یکی از مهم‌ترین دلایلی که امروزه استارت‌آپ‌های معدودی در حوزه‌های دوازده‌گانه مورد اشاره فوق وجود دارند، کمبود نهادهایی است که به صورت تخصصی در این حوزه‌ها ورود پیدا کرده باشند. بنابراین در این سطح، در سال گذشته توسط این ستاد برنامه‌هایی ارائه شده‌اند که چه از منظر علمی و دانشگاهی و چه از منظر بازار، شرایط را برای خلق استارت‌آپ‌ها فراهم خواهند کرد.

** کمک به رشد و بزرگ شدن استارتاپ‌ها
در سالی که گذشت با حمایت کارگروه سلامت الکترونیک ستاد توسعه فناوری اطلاعات ارتباطات و فضای مجازی معاونت علمی؛ رویداد ملی استارتاپ‌ ویکند سلامت الکترونیکی، به‌عنوان یک رویداد مهم نوآورانه و کارآفرینانه با محوریت فناوری اطلاعات در حوزه سلامت نخستین رویداد استارتاپ ویکند سلامت الکترونیکی به‌منظور ارائه خدمات سلامت در بستر فضای مجازی و فنّاوری‌های نوین برگزار می‌شود.

** زیست بوم حمایت از شرکت‌های خلاق حوزه ICT
این ستاد در سالی که گذشت از شرکت‌های خلاق و نوآوری فعال در حوزه ICT نیز حمایت کرد.

** حمایت از نخستین رویداد ملی استارتاپ ویکند سلامت الکترونیک
یکی از دیگر اقدامات این ستاد حمایت از برگزاری نخستین رویداد ملی استارت‌آپ ویکند سلامت الکترونیک بود که به‌عنوان یک رویداد تاثیرگذار نوآورانه و کارآفرینانه با محوریت فناوری اطلاعات در حوزه سلامت و به‌منظور ارائه خدمات سلامت در بستر فضای مجازی و فنّاوری‌های نوین در خرداد ماه سال گذشته برگزار شد.

** پویایی شرکت‌های ایرانی فعال در حوزه فناوری اطلاعات در کنیا
در سالی که گذشت یکی دیگر از اقدامات این ستاد پویایی شرکت‌های ایرانی فعال در حوزه فناوری اطلاعات در کنیا بود که شرکت‌های ایرانی توانستند در نشستی با شرکت‌ها، سازمان‌ها و نهاد‌های کنیایی محصولات خود را عرضه کردند و با استقبال چشمگیری از طرف‌های مقابل روبه‌رو شدند.
استقبال شرکت‌ها، سازمان‌ها و نهاد‌های کنیایی در این نشست از محصولات دانش‌بنیان ایرانی بسیار خوب بود و محصولات دارویی، کشاورزی و زیربنایی در این نشست توانستند مشتریان خاص خود را پیدا کنند.

** حضور و شرکت در نمایشگاه‌های مناسبتی، ملی و بین‌المللی
پکیج حمایت از حضور شرکت‌های دانش‌بنیان در پاویون ایران جیتکس 2018، برگزاری دومین نمایشگاه شرکت‌های دانش‌بنیان، خلاق و فناور، حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان در نمایشگاه ITU Telecom ، برگزاری پاویون برق، الکترونیک و فناوری اطلاعات در دومین نمایشگاه شرکت‌های دانش‌بنیان کشور و حضور و فعالیت در نمایشگاهی رسانه‌های دیجیتال، الکامپ، دومین نمایشگاه شرکت‌های دانش‌بنیان، خلاق از جمله اقدامات حمایتی این ستاد در نمایشگاه‌های مناسبتی در سال گذشته بود.

** گامی رو به جلو در جهت توسعه فعالیت‌های دانش‌بنیان
برگزاری سلسله نشست برای تعریف تعرفه‌های پیشنهادی و معقول کالاها و شرکت‌های دانش‌بنیان، فرصت حمایت از شرکت‌های فناور و دانش‌بنیان در دهمین نمایشگاه معرفی فرصت‌های سرمایه‌گذاری کشور، بازارسازی برای شرکت‌های دانش‌بنیان در نمایشگاه جی تکس از جمله اقدامات این ستاد در جهت توسعه فعالیت‌های دانش‌بنیان در سال گذشته بود .

** اولویت‌دهی تدوین استراتژی امنیت سایبری 
با توجه به فقدان یک نمونه استراتژی موفق در عرصه امنیت سایبری تدوین استراتژی امنیت سایبری یکی از اولویت‌های اساسی بود که در سال گذشته در این ستاد به آن پرداخته شد.

** تعامل با کارگروه‌های ستاد فناوری‌های اقتصاد دیجیتال و هوشمندسازی
این ستاد با کارگروه‌های زیر مجموعه خود تعاملاتی داشت در جهت پیشبرد اهداف ستاد این جلسه در مورد برنامه‌های جدید ستاد توسعه فناوری اطلاعات، ارتباطات و فضای مجازی و شیوه ارزیابی شرکت‌های خلاق و نحوه حمایت از این شرکتها گفت‌وگو، بحث و بررسی شد. همچنین در مورد شیوه فعالیت کارگروه‌ها در ادامه سال 97 نیز مباحثی مطرح شد، این ستاد از سال گذشته تغییراتی در شیوه حمایت‌های خود به وجود آورده و مباحث جدیدی در خصوص انعقاد تفاهم‌نامه‌های عملیاتی با مجموعه‌های مختلف در خصوص حمایت از شرکت‌های نوپا، شکل‌گیری شتابدهنده‌های مختلف با مشارکت بخش‌های دانشگاهی و خصوصی کشور، ایجاد صندوق‌های سرمایه‌گذاری خطرپذیر و تلاش برای رفع موانع در خصوص تسهیل فضای کسب‌وکارها را در دستور کار خود قرار داده است.

** امضای تفاهم‌نامه همکاری مشترک معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری و سازمان تامین اجتماعی
همچنین در تیر ماه سالی که گذشت با پیگیری‌های ستاد توسعه فناوری‌ اطلاعات، ارتباطات و فضای مجازی معاونت علمی، تفاهم‌نامه همکاری مشترک در خصوص توسعه کسب‌وکارهای مبتنی بر فن‌آوری اطلاعات در حوزه خدمات بیمه و سلامت کشور در نشستی مشترک به امضای معاون علمی و فناوری رییس جمهوری و مدیرعامل سازمان تامین اجتماعی رسید.

** حمایت از شرکت‌های فناور و دانش‌بنیان در دهمین نمایشگاه معرفی فرصت‌های سرمایه‌گذاری کشور
با حمایت و اقدامات و تمهیدات اتخاذ شده ستاد توسعه فناوری اطلاعات، ارتباطات و فضای مجازی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، فضای مناسبی جهت حضور شرکت‌های فناور در دهمین نمایشگاه معرفی فرصت‌های سرمایه‌گذاری کشور (Kiah Invex 2018) با هدف معرفی فرصت‌های سرمایه‌گذاری در بورس، امور بانکی، بیمه و خصوصی‌سازی و حمایت از شرکت‌های خلاق،‌ فناور و دانش‌بنیان در آبان ماه سال گذشته انجام گرفت.

** بررسی زمینه های همکاری در حوزه تبادل اطلاعات
در سالی که گذشت کارگروه امنیت فضای تبادل اطلاعات ستاد فناوری اطلاعات، ‌ارتباطات و فضای مجازی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری و منطقه ویژه اقتصادی شرکت خدمات هوایی و منطقه ویژه اقتصادی پیام، با هدف بررسی فرصت‌های همکاری و تعامل دو و چند جانبه در حوزه فضای تبادل اطلاعات در محل فرودگاه و منطقه ویژه پیام برگزار شد.

** ضریب نفوذ سلامت دیجیتال فراتر از ضریب فروش شرکت‌های فناوری
در سالی که گذشت تفاهم‌نامه‌ای میان معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری و وزارت بهداشت منعقد شد تا زمینه توسعه شرکت‌های دانش‌بنیان استارتاپ‌های سلامت دیجیتال را در کشور فراهم کند.

** توسعه بازار داخلی محصولات دانش‌بنیان
در سالی که گذشت این ستاد تفاهم‌نامه مشترکی با دانشگاه علوم پزشکی ایران منعقد کرد تا در جهت ارتقای توانمندی‌های تولید، صادرات و توسعه بازار داخلی محصولات و خدمات در کسب‌وکارهای مبتنی ‌بر فناوری اطلاعات در بخش سلامت گام بردارد.

** همکاری‌های چند جانبه برای حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان خلاق و فناور
در سالی که گذشت این ستاد در قالب همکاری سه جانبه تفاهم‌نامه همکاری را با شرکت هاب و سازمان فناوری اطلاعات در جهت حمایت از فعالیت شرکت‌های دانش‌بنیان خلاق و نوآور منعقد کرد.

** تضمین سلامت دیجیتال در شرق کشور
همچنین در روزهای پایانی بهمن سال گذشته این ستاد با دانشگاه علوم پزشکی مشهد به منظور تحقق سیاست‌های کلان جمهوری اسلامی ایران در حوزه علم و فناوری و تحقق حمایت از کالاها و خدمات ملی و دانش‌بنیان در حوزه سلامت دیجیتال در شرق کشور تفاهم‌نامه‌ای منعقد کردند.

** برگزاری نخستین رویداد استارتاپ ویکند سلامت روان الکترونیک
برگزاری نخستین رویداد استارتاپ ویکند سلامت روان الکترونیک یکی دیگر از برنامه‌هایی بود که با حمایت ستاد توسعه فناوری‌های حوزه اقتصاد دیجیتال و هوشمندسازی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری در سال 97 برگزار شد.

** اعلام فراخوان تولید محتوای الکترونیکی
با حمایت ستاد توسعه فناوری‌های حوزه اقتصاد دیجیتال و هوشمندسازی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری و همکاری دانشگاه علوم پزشکی مجازی و در راستای تولید محتوای الکترونیکی فراخوانی در این حوزه اعلام شد.

** برگزاری نخستین رویداد نوروز نوآوری و اختتامیه ششمین جایزه ملی مدیریت فناوری و نوآوری
در واپسین روزهای سالی که گذشت نخستین رویداد نوروز نوآوری با حمایت این ستاد و ستاد فرهنگسازی اقتصاد دانش‌بنیان با هدف آگاهی بخشی عمومی در زمینه اقتصاد دیجیتال و با موضوع محوری متنوع‌سازی اکوسیستم استارت‌آپی و نوآوری کشور همزمان با مراسم اختتامیه ششمین دوره جایزه ملی مدیریت فناوری و نوآوری در سالن همایش‌های شهید قندی وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات برگزار شد.

** سال جدید، گامی در جهت ارتقای سطح علمی
ستاد توسعه فناوری‌های حوزه اقتصاد دیجیتال و هوشمندسازی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری در سال 1397 تلاش کرد تا با تولید محتوای علمی در قالب گزارش‌های و یادداشت‌هایی با موضوعات متنوع در راستای اهداف و ماموریت‌های تدوین شده، گامی در جهت ارتقای سطح علمی و معلوماتی و اطلاع رسانی به جامعه در حوزه عملکردی خود بردارد امید است تا این روند در سال 98 همچنان و با توان بیشتری ادامه یابد.