تحلیل نمونه خونه انسان به کمک اسپینرهای چرخان (+عکس)
موبنا – گجت‌های کوچک و کاربردی با قابلیت‌های مختلف عرضه می‌شوند و شاید در این میان اسپینرها محبوب‌ترین گجت‌های دستی برای عموم کاربران در سراسر جهان بوده‌اند. گروهی از محققان دانشگاه ملی تایوان با انجام بررسی هایی که به تازگی انجام دادند متوجه شدند که اسپینرها می‌توانند برای تحلیل نمونه خون در مناطق فقیرنشین و دورافتاده مورد استفاده قرار گیرند.
اسپینرهای چرخان معمولا از سه لبه مجزا تشکیل شده‌اند که در قسمت مرکزی یک محور اصلی را شامل می‌شود و سه لبه مذکور حول این محور می‌چرخند. کاربران به منظور خنثی کردن انرژی‌های عصبی از جمله اضطراب و نگرانی‌های روزانه با دو انگشت قسمت مرکزی اسپینر را در دست خود نگه می‌دارند و سپس لبه‌های آن را با انگشتان دیگر می‌چرخانند.
در بخش دیگر، در آزمایشگاه‌های پزشکی از چرخش و سانتریفیوژ استفاده می‌کنند تا هنگام تحلیل آزمایش خون، نیروی سانتریفیوژی بخش پلاسما را از سلول‌های خونی جدا کند و از این طریق آزمایش با دقت بالا انجام شود. پلاسما بخشی از خون است که پروتئین‌ها، ویروس‌ها و دیگر مواد را در خود جا داده است و می‌تواند احتمال بروز بیماری در افراد را مشخص کند. سانتریفیوژها دستگاه‌هایی هستند که با هزینه بالا ارایه می‌شوند و استفاده از آنها نیازمند انرژی الکتریسیته است. این عوامل در مناطق فقیرنشین و دور افتاده در دسترس نیستند و کشورهای در حال توسعه که در مناطق روستایی خود به این منابع دسترسی ندارند، نمی‌توانند از دستگاه سانتریفیوژ برای تحلیل نمونه‌های خون مردم استفاده کنند.
با این توضیحات دو محقق به نام‌های «چیِن-فو چن» و «چیِن-چنگ چانگ» به کمک همکاران خود مطالعاتی را دنبال کردند تا به موجب آن بتوانند از اسپینرهای چرخان به جای دستگاه سانتریفیوژ استفاده کنند و بتوانند در نهایت هدف مشابه را برای تحلیل نمونه‌های خون دنبال کنند. آنها به منظور انجام بررسی‌های خود نمونه‌های خون گرفته شده از انسان‌ها را در لوله آزمایش قرار دادند و سپس آنها را به انتهای سه لبه اسپینر متصل کردند. این لوله‌های آزمایش در قسمت ابتدایی و انتهایی مهر و موم شدند تا نمونه خون از ظرف مربوطه خارج نشود.
محققان در پایان بررسی‌های خود دریافتند چرخاندن این گجت کوچک به کمک انگشت و چرخش آن برای سه تا پنج بار این امکان را فراهم می‌کند تا حدود 30 درصد از پلاسمای موجود در خون با خلوص 99 درصد از سلول‌های خونی جدا شود. این فرآیند در مجموع بین 4 تا 7 دقیقه طول می‌کشد و سپس پلاسمای جدا شده از طریق یک کاغذ مخصوص آزمایش در اختیار گرفته می‌شود تا احتمال وجود پروتئین HIV-1 و دیگر عوامل بیماری‌زا به راحتی مشخص شود.
نتایج حاصل از این مطالعات محققان تایوانی در قالب یک مقاله علمی در آخرین شماره از نشریه بین‌المللی «شیمی تحلیلی» منتشر شده است.
لازم به ذکر است چند سال قبل گروهی از دانشجویان دانشگاه رایس به این نتیجه رسیدند که همزمان‌های مخصوص آشپزخانه می‌توانند به عنوان یک ابزار ارزان قیمت مبتنی بر نیروی انسانی برای اعمال نیروی سانتریفیوژی و تجزیه نمونه خون مورد استفاده قرار گیرند.