ایسلندیها، تنها ساکنان زمین که هیچ شباهتی به اجداد خود ندارند!
موبنا – بر اساس یک مطالعه جدید مشخص شد اگر ایسلندیهای مدرن با پدران و اجداد خود روبرو شوند، به سختی میتوانند مشابهتهای ظاهری بین خود و آنها راپیدا کنند. این مسئله به آن دلیل است که ایسلندیهای امروزی بیش از اقوام دورافتاده خود ژنهای اسکاندیناویایی را شامل میشوند و این مسئله نشان میدهد که ساکنان جزیره شمالی ایسلند طی هزاران سال گذشته با تغییرات ژنتیکی فراوان مواجه شدهاند.
مطالعات قبلی نشان داده بود که در ایسلند بیش از دیگر نقاط کره خاکی تفاوت ژنتیکی بین ساکنان کنونی و ساکنان قدیمی آن وجود دارد. «جاناتان پیچارد» یکی از پروفسورهای حوزه جمعیت شناسی ژنتیکی در دانشگاه استنفورد در کالیفرنیا توضیح داد که یافتههای جدید برای نخستین بار ثابت میکند با گذشت هزاران سال سیستم ژنتیکی ساکنان ایسلند به طور کامل تغییر کرده است. او گفت: «فکر نمیکنم پیش از این یافتههای مشابه در مورد هیچ یک از ساکنان کره زمین به دست آمده باشد».
تاریخ به جا مانده از قرون وسطی نشان میدهد که ایسلند برای نخستین بار بین سالهای ۸۷۰ تا ۹۳۰ پیش از میلاد مسیح توسط وایکینگهای دریانورد کشف شد و افرادی که پیشتر در این جزیره بزرگ ساکن بودند به بردگی گرفته شدند و همین مسئله باعث شد ژنهای آنها هم اکنون در نروژ و جزایر بریتانیا هم دیده شود. برای هزاران سال پس از اتفاق مذکور جمعیت ایسلند بسیار کم بود و این کشور دور افتاده چندان مورد توجه قرار نگرفت؛ چنانکه در برخی متون گفته شد ساکنان ایسلند بین ۱۰ تا ۵۰ هزار نفر بودهاند. بررسی سوابق سلسله شناسی بینقص و نمونهبرداریهای ژنتیکی گسترده در ۳۳۰ هزار نفر به دانشمندان کمک کرد یک مدل جمعیتشناسی ژنتیکی را برای ایسلندیها به دست آورند و بتوانند نقاط ژنی و صفات مشترک میان آنها را کشف کنند.
یک گروه تحقیقات به سرپرستی «سونا ابنِسدوتیر» از دانشگاه ایسلند و شرکت بیوفارماسی decode هم اکنون به صورت دقیق ژنوم ۲۷ ایسلندی باستانی که اسکلتهای آنها در تحقیقات جدید کشف شده است را مورد تحلیل قرار میدهند. تحلیلهای باستان شناسی و بررسیهای رادیوکربنی نشان داد این اسکلتها مربوط به افرادی میشود که حدود ۱۰۰۰ سال قبل میزیستهاند و آنها به نسلهای اولیه مهاجران تعلق داشتهاند.
بررسی توالی نسل نشان داد مهاجران منطقهای موسوم به «نورس» که هم اکنون کشورهای نروژ و سوئد را تشکیل میدهد و منطقه «گائلیک» که ایرلند و اسکاتلند کنونی است ژنهای مشابه داشته اند. با اینوجود زمانی که محققان ژنومهای باستانی را با ژنهای هزاران نفر از ساکنان مدرن ایسلند و سایر کشورهای اروپایی مقایسه کردند، دریافتند که ایسلندیهای معاصر به طور متوسط ۷۰ درصد ژنهای خاندان نروژی خود را شامل میشوند. محققان بر اساس یافتههای خود اعلام کردند حدود ۱۱۰۰ سال قبل، ساکنان ایسلند و مناطق حومه تغییرات ژنتیکی بسیار گستردهای داشتهاند که این تغییرات در هیچ نقطه دیگر از کره خاکی دیده نمیشود.
محققان با استفاده از سیستمهای شبیهسازی رایانهای و مدلسازی گسترش ژنهای انسان در طول تاریخ یک توضیح نسبتا واضح برای این تغییرات سریع ارایه کردند: نوسانات تصادفی در فرکانسهای ژنی شناخته شده و به وجود آمدن فرآیندی به نام رانش ژنتیکی که اغلب در گروههای حیوانی نیز به همین شکل دیده میشود و این نخستین باری است که فرآیند مشابه در انسانها هم دیده شده است.
گزارش نهایی مربوط به این تحقیق یادآوری میکند که مهاجرت مهمترین عامل در تغییر ژنتیکی اسکاندیناویاییها بوده است و به ویژه آنهایی که از دانمارک وارد ایسلند شدند، بیشترین تاثیر را در این زمینه برجا گذاشتند. یکی دیگر از احتمالات مطرح شده این است که ایسلندیهای باستانی دارای نژاد خویشاوندی بیشتری بودن و نسبت به ساکنان منطقه گائلیک موفقیتهای باروری بیشتری داشتهاند. همین مسئله باعث شده است ژن آنها غالب باشد.