کشف صخره‌های یخی بزرگ روی سطح مریخ
موبنا – «کولین دونداس» از زمین‌شناسان برجسته «مرکز تحقیقات زمین‌شناسی فلاگستاف» در شهر آریزونای آمریکا به مدت بیش از یک دهه یک اتفاق مشخص را دنبال کرد: بررسی ده‌ها تصویر با وضوح بالا که هر روز ماهواره «مدار شناور مریخ» (MRO) به زمین مخابره می‌شود. چند سال قبل او حین تماشای این تصاویر بسیار شگفت‌زده شد و روی مریخ محوطه گسترده‌ای را شناسایی کرد که به رنگ آبی کمرنگ بود.
آنچه که آقای دونداس آن روزها دیده بود و سپس در هفت عکس دیگر هم توانست آن را به درستی تشخیص دهد، صخره‌های شیب‌داری بود که تا ۱۰۰ متر ارتفاع داشت بررسی‌های بیشتر روی آن نشان داد که این صخره‌ها تقریبا شبیه به آن چیزی هست که روی کره زمین با نام «یخ» می‌شناسیم. بر اساس کشف یاد شده این فرضیه مطرح شد که تنها یک یا دو متر زیر سطح مریخ ذخایر بزرگ یخ مدفون شده‌اند. دونداس در این خصوص گفت: «این نوع یخ بیش از آنچه که پیش‌تر مشاهده شده بود قابل رویت است و به خوبی می‌توان آن را تشخیص داد».
هر یک از صخره‌های بزرگ شناسایی شده در تصاویر به گونه‌ای است که چشم غیرمسلح آن را یک یخچال طبیعی بزرگ می‌بیند و همین مسئله باعث شده است دانشمندان به این نتیجه برسند که در گذشته مریخ آب و هوای کاملا متفاوت داشته است و هم اکنون روی این سیاره منابع زیاد حیاتی وجود دارد تا انسان در آینده بتواند روی آن ساکن شود.
کشف یخ روی سیاره مریخ اتفاق جدیدی نیست. پیش از این فرضیه‌هایی در مورد مناطق پوشیده شده از یخ در دو قطب مریخ مطرح شده بود و رادارهای ماهواره MRO هم تایید کردند که یک لایه یخ ضخیم در سراسر این سیاره وجود دارد. برخی محققان هم اکنون بر این باورند که این ذخایر ممکن است بقایای یخچال‌های طبیعی باشند که میلیون‌ها سال قبل، زمانی که محور چرخش سیاره و مدار آن کاملا متفاوت بود ایجاد شده است. با این وجود عمل یخ‌ها و اینکه آیا آنها لایه‌های نسبتا خالص یخ باشند یا به عنوان گرانول‌های یخ شده در سطح خاکی مریخ ایجاد شده‌اند، هنوز به اثبات نرسیده است.
یک دهه قبل محققان به کمک ماهواره MRO موفق شدند یافته‌های مشابهی را به دست آورند. آن زمان استخرهایی شناسایی شد که ظاهری شبیه یخ داشت. این استخرها در دهانه‌های کوچکی ایجاد شده بودند که بر اثر برخورد شهاب‌سنگ‌ها روی سطح مریخ ایجاد شده بود. اما با بررسی‌های بیشتر مشخص شد که این استخرهای یخ زده به یخچال‌های پنهانی متصل هستند و فقط یک تکه یخ کوچک نیستند.
دونداس در صخره‌های یخی که به تازگی کشف کرده است تحقیقات بیشتری را انجام می‌دهد و گروه ویژه در سازمان فضایی ناسا تشکیل داده است تا یخچال‌ها را به صورت مقطعی مشاهده کند و یافته‌های دقیق‌تری را در این زمینه به دست آورد.
