ایرانسل بازنده اجرای طرح ترابردپذیری است

موبنا – مونا ارشادی فر در بخش گزارش ویژه شماره ۱۹ ماهنامه نسل چهارم نوشت: ترابردپذیری شماره تلفن همراه (Mobile Number Portability) ، قابلیتی است که به مشترکین تلفن همراه در کشور امکان تغییر اپراتور تلفن همراه خود بدون نیاز به تغییر شماره تلفن همراه را می دهد و این فناوری در جهان قدمتی حدود ۲۰ سال دارد و تا کنون بیش از ۸۰ کشور قبل از ایران این امکان را برای مشترکین تلفن همراه فراهم نموده اند.

زمزمه‌های آغاز این طرح از سال ۹۵ آغاز شد که پس از تامین زیرساخت‌های مورد نیاز و دریافت مجوزهای مورد نیاز برای هر سه اپراتور (همراه اول، ایرانسل و رایتل)، از ۲۰ تیرماه سال ۹۵ وارد فاز اجرایی و آغاز مرحله آزمایشی و از ۳۱ مرداد به صورت رسمی آغاز شد.

میدان رقابت اپراتورهای تلفن همراه با اجرای طرح ترابردپذیری

با اجرایی شدن طرح ترابردپذیری شماره تلفن همراه می‌توان گفت اختیار شماره تلفن همراه از اپراتور سلب می‌شود و در اختیار مالک سیم کارت قرار می‌گیرد. پیش از اجرای این طرح، تغییر شماره تلفن برای برخی افراد ناممکن بود، چرا که به کسب و کار آنها ضربه وارد می شد و ممکن بود بسیاری از ارتباطات خود را از دست دهند، اما اکنون استفاده از خدمات اپراتورهای دیگر با حفظ شماره شخصی امکان‌پذیر است. برای بسیاری از مشترکان تلفن همراه پیش می‌آید که با تغییر محل زندگی یا محل کار که زمان زیادی از روز را آنجا می‌گذرانند، با مشکل آنتن‌دهی روبه‌رو شوند. این طرح توانست این مشکل را تا حد زیادی رفع کند و امکان استفاده از اپراتور دیگری که در آن محل آنتن‌دهی بهتری دارد را فراهم نماید.

پیش‌بینی می‌شد که با ایجاد رقابت پس از اجرای طرح ترابردپذیری، اپراتورهای تلفن همراه به سمت ارائه خدمات متنوع و با کیفیت بالاتر حرکت کنند. رقابت اپراتورها برای کاهش تعرفه برخی سرویس‌ها و خدمات و البته ارائه سرویس های نسل بالا از جمله تغییراتی بود که پس از اجرای ترابردپذیری با آن روبه‌رو شدیم.

با امکان تغییر اپراتور، شماره‌های عادی تلفن همراه ارزش یکسانی پیدا می‌کنند و دیگر اختلاف قیمت مفهومی نخواهد داشت. بنا به پیش بینی کارشناسان این طرح ممکن است تهدیدی برای اپراتورهای پرمخاطب‌تر و فرصتی برای اپراتورهایی با تعداد مشترکان کمتر باشد. علاوه بر این شاید باعث ترجیح مشترکان به استفاده از یک سیم کارت با شماره و اپراتور دلخواه به جای استفاده از سیم کارت‌های متعدد شود.

سه هزار ترابرد موفق در دوره آزمایشی

دکتر علی اصغر عمیدیان در آیین افتتاح رسمی ترابردپذیری، با بیان مزایای MNP، گفت: رگولاتوری با رفع یکی از موانع رقابت به بهینه سازی تخصیص منابع شماره ها و حقوق مصرف کنندگان دست یافت.
وی با اشاره به رشد بازیگران عرصه به طوری که ضمن حفظ رقابت با هم همکاری نزدیک و کارآمد داشته باشند، ادامه داد: باید قدر این دستاورد را دانست.

به گفته رئیس سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی، به عنوان دستاورد جانبی این پروژه می توان به همکاری اپراتورها علی رغم رقابت، امادگی و تغییر روش مسیر یابی اپراتورها به ACQ، درگیری همه بخشهای اپراتورها، بازسازی پایگاه‌های داده اپراتورها و سازگاری با دیگر پروژه‌ها همچون رومینگ ملی، سامانه هویت و پیامک انبوه اشاره کرد.

وی با اشاره به روند اجرایی ترابردپذیری در دنیا، گفت: کشورهای مختلف دنیا در زمانهای مختلف به این امر اقدام کردند و ما با بررسی تجربیات دیگر کشورها در سال ۲۰۱۶ به این کار دست زدیم.

وی با بیان انجام برخی اقدامات مقدماتی در این زمینه در دوره آزمایشی این طرح، گفت: بدون هیچ گونه تبلیغی، در کل بیش از ۱۰ هزار درخواست در سیم کارت دائمی و اعتباری دریافت شد که سه هزار مورد درخواست موفق داشتیم.

هدف از ترابرد این است که اپراتورها نگران از دست دادن مشتری باشند

دکتر صادق عباسی، معاون بررسی‌های فنی و صدور پروانه سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی درباره تاثیر ترابردپذیری روی فعالیت اپراتورهای کشور، می‌گوید: هدف از ترابرد این است که اپراتورها نگران از دست دادن مشتری باشند، چون وقتی مشترک ببیند اپراتور دیگری خدمات بهتری ارائه می‌کند، تغییر اپراتور می‌دهد. تا پیش از این برای بعضی کاربران شماره تلفن مهم بود و امکان تعویض شماره را نداشتند، الان این مانع برداشته شده است و مشترکان در جابه‌جایی اپراتور آزاد می‌شوند.

معاون بررسی‌های فنی و صدور پروانه سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی تأکید می‌کند: اپراتورها باید تلاش کنند رابطه بهتری با مشترکان برقرار کنند، تعرفه‌ها و سرویس‌های بهتری ارائه کنند و کیفیت خدمات را ارتقا دهند. در عین حال بدون همکاری اپراتورها ترابردپذیری قابل انجام نبود.

وظایف اپراتور جدید در قبال مشترکان

در این طرح، وظایفی برای اپراتورها نیز در نظر گرفته شده تا حقی از مشترکان جدید و قدیم ضایع نشود. از جمله اینکه اپراتور پذیرا باید با رعایت اصل عدم تبعیض، تمامی خدمات ارایه شده در شبکه خود شامل مکالمات و خدمات ارزش افزوده را به مشترک ترابرد شده نیز ارایه کند که قاعدتا طبق اصول رقابتی همین طور و بیشتر نیز خواهد بود.

برای جلوگیری از رقابت ناسالم نیز اپراتور پذیرا از ارایه پیشنهاد خاص برای مشترک ترابرد شده برای جذب مشترکین اپراتورهای دیگر منع شده است و باید امکان استفاده از تمامی خدمات به صورت یکسان برای تمامی مشترکین اپراتور پذیرا فراهم باشد.

علاوه بر این، برای اجتناب از مشکلات فنی اپراتورهای مبدا و پذیرا موظف شده اند تمهیدات بیندیشند که علاوه بر مسیریابی صحیح، ارایه خدمات ارزش افزوده از قبیل خدمات پیامکی تراکنشی مربوط به شخص حقوقی ثالث برای مشترک ترابرد شده امکان پذیر شود.

وضعیت اپراتورهای تلفن همراه تا پایان پاییز ۹۵

با گذشت بیش از شش ماه از اجرای طرح ترابردپذیری، وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات در بهمن ماه ۹۵ با اتکاء به گزارش دفتر بررسی‌های فنی و اقتصادی معاونت برنامه‌ریزی و نظارت راهبری خود، آماری تحلیلی در خصوص وضعیت ارتباطات داخل کشور ارائه کرد.

 

 

 

بررسی اطلاعات ارائه شده در گزارش وزارت ارتباطات و مقایسه اعداد و ارقام موجود با گزارش آماری منتهی به سه ماهه اول سال ۹۵ (پیش از اجرای ترابردپذیری)، معیاری برای سنجش میزان موفقیت اپراتورها و در اجرای طرح ترابردپذیری تا آن بازه زمانی بود.

 

 

سهم بازار اپراتورهای تلفن همراه شش ماه پس از ترابردپذیری

آمارهای مربوط به حوزه ارتباطات همراه نشان می‌دهد اپراتور اول ارتباطی با داشتن ۴۷ میلیون و ۱۹۷ هزار و ۸۶۳ مشترک فعال، به ضریب نفوذ ۵۹.۲۳ درصدی رسیده که رشدی ۳.۲۱ درصدی به نسبت پیش از اجرای ترابردپذیری داشته است. این اپراتور از ۶۵ میلیون و ۸۶۵ هزار و ۶۹۷ شماره واگذار شده، توانسته ۱۵ میلیون و ۲۵۳ هزار و ۳۰۸ مشترک دائمی و ۳۱ میلیون و ۹۴۴ هزار و ۵۵۵ مشترک اعتباری را فعال کند.

اپراتور دوم ارتباطی هم با مجموع ۳۱ میلیون و ۴۳۶ هزار و ۲۹۸ شماره دایری توانسته به ضریب نفوذ ۳۹.۴۵ درصدی برسد که رشدی ۰.۶۱ درصدی به نسبت پیش از اجرای این طرح ملی داشته است. این اپراتور از ۷۸ میلیون و ۹۹۷ هزار و ۱۴۹ خطوط واگذار شده، توانسته تا پایان آذر ماه سال جاری ۳۱۴ هزار و ۳۶۳ مشترک دائمی و ۳۱ میلیون و ۱۲۱ هزار و ۹۳۹ مشترک اعتباری را فعال کند.

اپراتور سوم تلفن همراه نیز با مجموع یک میلیون و ۹۷۸ هزار و ۹۲۳ شماره دایری توانسته به ضریب نفوذ ۲.۴۸ درصدی برسد که برخلاف اپراتورهای دیگر افتی ۰.۲۵ درصدی را به نسبت پیش از اجرای ترابردپذیری داشته است.

این اپراتور از شش میلیون و ۸۱۹ هزار و ۳۱۲ خط واگذار شده، توانسته تا پایان آذر ماه سال جاری ۴۷ هزار و ۸۱ مشترک دائمی، یک میلیون و ۷۷۱ هزار و ۶۲۸ مشترک اعتباری و ۱۶۰ هزار و ۲۱۴ مشترک دیتا را فعال کند.

این گزارش نشان داد که اپراتورهای اول تا سوم به ترتیب پشت سر هم در بازار ارتباطی از منظر ضریب نفوذ قرار گرفته‌اند، اما سهم بازار همراه اول در بازه زمانی اجرای ترابردپذیری ارتقاء یافت.

همراه اول با رشد ۲ درصدی سهم بازارش در فاصله زمانی اجرای شش ماهه اول ترابردپذیری ۵۹ درصد سهم بازار ارتباطی ایران به دست آورد. ایرانسل با از دست دادن یک درصد سهم بازار به سهمی معادل ۳۹ درصد و رایتل نیز با سهم باختن یک درصدی به سهم بازار ۲ درصدی از بازار ارتباطی ایران رسیده‌اند.

افزایش قابل توجه آمار ترابرد موفق شماره‌های تلفن همراه

اما نیمه دوم اسفند ماه سال ۹۵، معاون نظارت و اعمال مقررات رگولاتوری، گفت: میزان ترابردهای تکمیل شده در فرایند ترابردپذیری شماره‌های تلفن همراه (MNP) در بهمن ماه بیش از ۶۳ درصد بوده است.

حسین فلاح جوشقانی، گفت: از زمان اجرای طرح ترابردپذیری شماره‌های تلفن همراه ۱۶۴ هزار و ۶۷۸ درخواست ترابرد از سوی مشترکین در سامانه مدیریت ترابردپذیری ثبت شده که از این تعداد ۸۰ هزار و ۱۴۵ ترابرد با موفقیت تکمیل شده است.

معاون نظارت و اعمال مقررات رگولاتوری افزود: در شهریور سال ۹۵ میزان درخواستهای ترابرد تکمیل شده ۳۳ درصد بود که در پایان بهمن ماه به ۶۳ درصد رسید. همچنین میزان درخواستهای ترابرد رد شده در شهریور ۲۴ درصد بوده که در پایان بهمن ماه به ۶.۴ درصد رسید.

وی درباره وضعیت ترابردهای انجام شده در بهمن ماه سال گذشته هم گفت: میزان درخواستهای رد شده از سوی اپراتورها در بهمن ماه نسبت به ماه قبل از آن کاهش حدودی یک درصدی داشته است. میزان درخواستهای ترابرد تکمیل شده نیز از ۵۹ درصد در پایان دی ماه به ۶۵.۷ درصد در پایان بهمن ماه رسید که یکی از نشانه‌های بهبود عملکرد ترابردپذیری است.

فلاح جوشقانی افزود: ۳۰ درصد از درخواست‌های ترابرد ثبت شده از سوی متقاضیان لغو شد و ۱۶ درصد از درخواستها نیز به دلیل موارد ۱۲ گانه در قواعد تجاری مانند عدم احراز هویت، عدم پرداخت صورتحساب و عدم رعایت ترابرد نظیر به نظیر (اعتباری به اعتباری یا دائمی به دائمی) رد شد.

وی افزود: حدود ۲۳ درصد از درخواستهای ترابرد نیز به علت پاسخ ندادن مشترک به پیامک تائید ارسالی از سوی مرکز مدیریت Time out شد که البته به دلیل آشنائی نسبی مشترکین با مراحل ترابردپذیری این آمار نسبت به ماههای گذشته کاهش یافته است.

ایرانسل بازنده رقابت ترابردپذیری

جدیدترین گزارش دریافتی ماهنامه نسل چهارم تا ۲۵ فروردین ۹۶ حاکی از تغییرات ملموس در روند پیشبرد ترابردپذیری است.

آخرین گزارش تجمیعی ترابرد بین اپراتورهای تلفن همراه حاکی است؛ تعداد ترابرد از همراه اول به ایرانسل ۳۱۷۴۰ و از ایرانسل به همراه اول ۳۵۱۳۲ مشترک بوده است که در مجموع همراه اول با اختلاف ۳۳۹۲ مشترک ترابرد شده به سمت خود نسبت به ایرانسل، در رقابت ترابردپذیری با این اپراتور موفق تر بوده است.

همچنین تعداد ترابرد از رایتل به همراه اول ۷۴۶۷ و از همراه اول به رایتل ۷۷۷۴ بوده است که در مجموع رایتل با ۳۰۷ مشترک ترابرد شده بیشتر نسبت به همراه اول، در رقابت ترابردپذیری با این اپراتور پیشی گرفته است.

در نهایت تعداد مشترکان ترابرد شده از رایتل به ایرانسل ۹۹۹۴ و از ایرانسل به رایتل ۱۱۸۰۹ مشترک بوده است که در مجموع رایتل با اختلاف ۱۸۱۵ مشترک ترابرد شده به سمت خود، از ایرانسل موفق تر بوده است.

مجموع گزارش تجمیعی ترابردپذیری اپراتورهای تلفن همراه حاکی از اختلاف ترابرد ۳۰۸۵+ برای همراه اول، ۵۲۰۷- برای ایرانسل و ۲۱۲۲+ برای رایتل است.

در نهایت می توان گفت اگرچه تعداد مجموع ترابرد بین اپراتورهای تلفن همراه چندان قابل توجه نیست، ولی در میدان رقابت اپراتورهای تلفن همراه برای جذب مشترک بیشتر از بین رقبا، علی رغم صرف هزینه های تبلیغاتی چند ده میلیاردی ایرانسل در رسانه های گروهی برای ایجاد تمایل بین مشترکان سایر اپراتورها برای ترابرد به سمت این اپراتور، ایرانسل بازنده میدان ترابردپذیری بوده است. جالب آنکه علی رغم نظرسنجی های اولیه توسط برخی رسانه ها مبنی بر پیشی گرفتن ایرانسل در ترابردپذیری و البته موفقیت ایرانسل در ماه های نخستین اجرای این طرح، جدیدترین آمار گویای آن است که ایرانسل بازنده میدان رقابت در ترابردپذیری بوده است و حتی برخی مشترکان ترابرد کرده از اپراتورهای دیگر به سمت ایرانسل پس از تست شبکه اپراتور دوم مجددا به اپراتور اصلی خود بازگشته اند؛ در این میان توسعه شبکه نسل چهارم همراه اول و رایتل و اقبال عمومی به سمت این شبکه نسل نوین نیز از جمله کلیدهای موفقیت دو اپراتور دیگر در ترابردپذیری بوده است.

 منبع: سیتنا