تلفن های هوشمند گوگل چگونه بازار اندروید را تغییر می دهند؟

پیکسل اما مثل نکسوس نیست. گوگل این بار می خواهد مستقیم به سراغ اپل برود. سال های طولانی، خط تولید نکسوس به نوعی بیانگر توانایی های سیستم عامل اندروید بود و خالص ترین ورژن آن را در اختیار کاربران قرار می داد. پیکسل ولی قرار است همین مسئله را چند گام به پیش ببرد.

اول از همه، ادعای #MadeByGoogle که در همه تبلیغات گوگل دیده می شد بسیار مهم است. تلفن های نکسوس، همیشه توسط یک شرکت ثالثی طراحی و تولید می شدند و گوگل صرفا روی آن نظارت داشت. البته، پیکسل توسط HTC به تولید رسیده ولی هیچ برندی از اچ تی سی روی بدنه این موبایل دیده نمی شود.

به نظر می آید که پیکسل نه تنها تحت نظارت گوگل، بلکه با هدایت مستقیم گوگل ساخته شده. با این تفاسیر، پس ادعای #MadeByGoogle چندان بی راه نیست. برایان راکووسکی، معاونت مدیریت محصولات اندروید، تفاوت نکسوس و اندروید را این طور تشریح می کند: «ایده نکسوس این بود که به همه نشان دهیم چطور باید کار کنند. همه همکاران ما در فضای تولید تلفن همراه متوجهش شدند و محصولات فوق العاده ای مبنی بر آن ساختند. نکسوس در همین مقیاس کوچک به پیش رفت.»

اما پیکسل به هیچ وجه مقیاس کوچکی ندارد. در عوض، ریک اوسترلوه، مدیر بخش سخت افزار شرکت معتقد است که گوگل با پیکسل، سابقه اش را می فروشد. گرچه نمی دانیم گوگل تا چه حد سر این پروژه هزینه کرده، یکی از مدیران سابق کوالکام به نام جیسون برمنر در رابطه با گفته های اوسترلوه می گوید: «بخشی از فروش سابقه به معنی داشتن انبار و خطرات زنجیره تامین است. می دانید، صدها میلیون دلار هر روز روی خطوط تولید هستند که حالا همه شان برای گوگل است.»

دوم، قیمت بالاتر پیکسل نشان می دهد که گوگل قصد ورود به بازار اسمارت فون های ویژه را دارد. در مورد طراحی حرف زیاد است. همه راضی اند و در عین حال همه ناراضی به نظر می آیند. شباهت به برخی تلفن های همراه اندرویدی مورد سوال است و بعضی دیگر هم می گویند موبایل جدید گوگل، شباهتی انکار نشدنی به رقیب اصلی اش دارد. بگذارید تعارف را کنار بگذاریم، پیکسل کاملا شبیه آیفون است.

برای مدتی طولانی، نبرد فضای موبایل میان سامسونگ و اپل بود. اما سامسونگ به واسطه انتخاب سیستم عاملی که برای خودش نبود، دستش تا حد اندکی بسته به نظر می رسید. آن ها موبایلی طراحی می کنند تا سیستم عامل گوگل را اجرا کند و در واقع کل بخش نرم افزار به نحوی از دستشان خارج است. اما اپل روی تک تک جزئیات هم قابلیت کنترل را دارد. سخت افزار، طراحی، سیستم عامل و اپ استور. همه چیز با هم در هماهنگی کامل است.

از میان ارتش اندرویدی ها، تنها گوگل دستش تا این حد باز است و می تواند تغییراتی بی واسطه ایجاد کند. اما آن ها چندین سال است که از تبدیل شدن به شرکتی سخت افزاری واهمه داشتند و همیشه ماجرا را از سمت و سویی دیگر دنبال می کردند. با این تفاسیر، اگر گوگل بخواهد با تمامی قوای خود به عرصه رقابت پای بگذارد، اکوسیستم اندروید چه تغییراتی را شاهد خواهد بود؟

اگر پیکسل حقیقتا پاسخی به آیفون است، آن را نه تنها می توان تجربه واحدی از اندروید، بلکه تجربه ای یکپارچه از گوگل خواند.

جالب است، چرا که اپل و گوگل دو کمپانی کاملا متفاوت نسبت به یکدیگر هستند. گوگل یک شرکت نرم افزاری بوده که سرویس های متنوعی ارائه می دهد و به همین دلیل سال ها به دیگران اجازه دادند فضای سخت افزار را برای شان کنترل کنند تا آن ها از فروش اپلیکیشن، نرم افزار و سرویس ها سودی کلان به جیب زنند. اما زنده ماندن در فضای سخت افزاری به این سادگی ها نیست.

اپل کاملا از این مسئله آگاه بوده، چون اصولا بر پایه سخت افزار بنا شده اند و نرم افزار را به این دلیل طراحی می کنند که با محصولات شان بیشترین هماهنگی را داشته باشد. اپل تقریبا تمام و کمال بر مبنای فروش آیفون استوار مانده و فروش محصولات موبایل است که بخش اعظمی از درآمد آن ها را تشکیل می دهد. برای مثال، ۵۷ درصد از کل درآمد (در فصل دوم سال ۲۰۱۶)، رقم اندکی نیست که بخواهیم آن را به شوخی بگیریم.

گوگل قصد دارد بیشتر شبیه اپل بشود. اما در حال حاضر، جایگاه آن ها مناسب تر است. پولی که گوگل به جیب می زند از جای دیگری می آید و هیچ اتکایی به پیکسل ندارند و ساکنان مانتین ویو سال ها ثابت کردند هیچ ترسی از کار روی پروژه هایی که ضرر خالص می دهند ندارند.

با این حال پیکسل، گوگل را به رقیب سامسونگ تبدیل می کند. در حقیقت، نه فقط سامسونگ، بلکه همه کسانی که به اندروید اتکا کرده اند. دشوار است بدانیم که واکنش طولانی مدت سامسونگ و دیگران به ماجرای تغییر موقعیت گوگل چیست. حالا به جای یک رقیب، سامسونگ دو رقیب بزرگ دارد که دستی بازتر در کنترل سخت افزار و نرم افزار دارند.

به عنوان یک علاقه مند دنیای تکنولوژی، باید از افزایش تنوع خوشحال باشیم، اما از نگاه عمده مصرف کنندگان، تلفن یعنی «آیفون»، «گلکسی» و «اندروید». با ساختن یک تلفن همراه کاملا جدید، گوگل باید مسیری طولانی در اثبات خود بپیماید.

عمده ایرادی که به دو مورد آخر می توان گرفت، ارائه دیرهنگام و پر از باگ رابط کاربری برای موبایلی است که صدها دلار بابت آن پول پرداخت شده. با برطرف کردن این مشکل دائمی، گوگل شاید بتواند تا حدودی نظر دیگران را به خود جلب کند. اینکه زمانی دنیای موبایل به نبرد تلفن گوگل و آیفون خلاصه شود را هنوز نمی توان پیش بینی کرد.

عرضه تلفن مخصوص گوگل، برای دیگر تولیدکننده های اندرویدی پیامدهای مهمی در پی خواهد داشت و ورژن آتی سیستم عامل اندروید نیز بدون شک تحت بررسی های دقیق و موشکافانه ای قرار خواهد گرفت. باید مشخص شود که گوگل می خواهد برای خودش برتری خاصی قائل شود یا خیر، چون در این زمینه سابقه درخشانی ندارد.

گوگل یک برتری واضح (و البته احتمالا غیر منصفانه) نسبت به باقی دارد: آن ها پیش از هر کس دیگری به کدهای اندروید جدید دسترسی دارند، در واقع چون آن را خودشان می نویسند.

از آنجایی که گوگل روی سخت افزار و نرم افزار کنترل کامل دارد و می تواند به هر نحوی که مایل است اندروید را تغییر دهد، یک گام از همه جلوتر است (تاچ ویز سامسونگ یا اچ تی سی سنس را تصور کنید، بدتر از همه رابط کاربری سونی). گوگل در این زمینه مثل اپل خواهد بود.

سوالی که پیش می آید این است: کاربران تلفن های گوگل را ترجیح می دهند یا تلفن های اندرویدی را؟ نتیجه این خواهد شد که تنوع را همه جا خواهیم دید. المانی که کاربران آیفون و اپل از آن بی بهره هستند در جای جای اکوسیستم اندروید دیده می شود، یعنی انتخاب از میان ده ها تلفن همراه متنوع.

خریدن تلفن های گوگل به معنای دریافت آپدیت ها در سریع ترین زمان ممکن است، به معنای تجربه یکپارچه اندروید خواهد بود.

یک امکان دیگر هم وجود دارد. گوگل شاید به جای بهره بردن از مزیتی که در اختیار دارد، کدهای اندروید جدید را زودتر در اختیار توسعه دهندگان قرار دهد و کمی دیرتر تلفن هایش را آپدیت کند. به هر حال، گوگل باید ده ها شرکت بزرگ را هم راضی نگه دارد.

چنین امکانی هم البته به دور از واقع نیست. بلومبرگ در گزارشی نوشته: «هیروشی لاکهایمر، کسی که واحد اندروید را اداره می کند و دوست قدیمی اوسترلوه هست، می گوید که تیم سخت افزاری گوگل را مثل دیگر مشتریان خود می بیند. او می گوید ‘سامسونگ همکار بسیار مهمی است، همانطور ال جی، هوآوی و دیگران. ریک هم مشتری مهمی است. سامسونگ در مورد خطوط تولید محصولات شان اطلاعات محرمانه ای می دهد، نقشه های شان را می گویند. ما این اطلاعات را به ال جی نمی دهیم. عکس این مسئله هم صادق است. با همه به شکلی برابر برخورد می شود، تیم ریک هم مستثنی نیست.’»

بنابراین کسی چیزی نمی داند. از آن موقعیت هایی است که باید منتظر ماند و نتیجه اش را دید و شگفت زده شد. شاید هم همه اتفاقات به روال سابق پیش برود.