ناقلان خاموش ايدز در کوچه پس‌کوچه‌های شهر
موبنا – رشد ابتلا به بیماری ایدز، روندی جهانی است و فقط مختص به جامعه ایران نیست اما افزایش ابتلا به ایدز از طریق روابط جنسی، مسأله‌ای است که در بسیاری از کشورهای دنیا در حال کنترل و در ایران به شکل نگران‌کننده‌ای در حال پیشروی است؛ به‌طوری‌که بر‌اساس آخرین آمار وزارت بهداشت، علل ابتلا به اچ‌آی‌وی در بین کل مواردی که از سال 1365 تاکنون در کشور به ثبت رسیده‌اند به ترتیب، تزریق با وسایل مشترک در مصرف‌کنندگان مواد (68,6 درصد)، رابطه جنسی (12 درصد)، دریافت خون و فرآورده‌های خونی (یک درصد) و انتقال از مادر به کودک (1,1درصد) بوده است و راه انتقال در 17,3 درصد از این گروه نامشخص مانده است.
دو سالی است وزارت بهداشت به هر زبانی درباره گسترش موج سوم ایدز هشدار می‌دهد؛ موج جدیدی که افزایش روابط جنسی کنترل‌نشده علت اصلی آن است. به‌طوری‌که پیش از این، رئیس اداره کنترل ایدز وزارت بهداشت عنوان کرد: موج سوم ایدز از طریق روابط جنسی همچنان در حال گسترش است.
او همچنین تأکید کرد: ما توانستیم با همکاری سازمان‌های مختلف و برنامه کاهش آسیب، دچار اچ‌آی‌وی از طریق اعتیاد و تزریق را تا حد بسیاری کنترل و مهار کنیم ولی هم‌اکنون با موج سوم یعنی انتقال از طریق روابط جنسی محافظت‌نشده در جامعه روبه‌رو هستیم که به‌سرعت در حال گسترش است.
اظهارنظری که نشان می‌دهد، نگرانی‌ها برای افزایش میزان موج سوم ایدز در کشور پس از کارشناسان و مسئولان نهاد‌های غیردولتی به وزارت بهداشت نیز سرایت کرده و هشدار‌هایی که سال‌ها پیش از سوی آنان به وزارت بهداشت ارائه می‌شد، به‌تازگی به گوش مسئولان این وزارتخانه رسیده است.
گواه دیگر این ادعا، تأکید رئیس اداره کنترل ایدز وزارت بهداشت بر آمار تخمینی گسترش ایدز در کشور است؛ آماری که پیش از این از سوی مسئولان وزارت بهداشت به‌شدت تکذیب می‌شد. او در این رابطه عنوان کرد: تا پایان تابستان سال جاری، حدود 24 هزار مبتلا به اچ‌آی‌وی در کشور ثبت و گزارش شده است ولی بر‌اساس آمار تخمینی در کشور حدود 90 هزار مورد وجود‌دارد.
بااین‌حال، نکته نگران‌کننده دیگر، تعداد بالای کسانی است که از بیماری خود مطلع نیستند. در همین‌باره، رئیس اداره کنترل ایدز و بیماری‌های آمیزشی وزارت بهداشت با بیان اینکه تا ابتدای سال ۹۵ تعداد ۳۱هزار و ۹۵۰ نفر مبتلا به عفونت اچ‌آی‌وی در کشور شناسایی شده‌اند، گفت: بر‌اساس تخمین‌های آماری، موارد شناسایی‌شده حدود ۳۰ درصد موارد مبتلا را شامل می‌شود و ۷۰ درصد آنها شناسایی نشده و از ابتلای خود آگاهی ندارند.
دکتر کازرونی، رئیس اداره کنترل ایدز و بیماری‌های آمیزشی وزارت بهداشت، گفت: ما در زمانه‌ای زندگی می‌کنیم که آسیب‌های گوناگون روانی- اجتماعی نظیر خشونت، سوء‌مصرف مواد مخدر و محرک‌ها، مشروبات الکلی، رفتارهای جنسی غیرمتعارف و لگام‌گسیخته، بروز و شیوع بالایی پیدا کرده است.
وی افزود: بر‌این‌اساس، بدیهی است که یکی از پیامدهای این آسیب‌های گوناگون روانی – اجتماعی، همه‌گیری جهانی اچ‌آی‌وی/ایدز است. کشور ما نیز از این قاعده مستثنی نیست و ابتلا به عفونت اچ‌آی‌وی در جمعیتی که در فعال‌ترین دوران زندگی خود هستند، در حال گسترش بوده و ابعاد نگران‌کننده‌ای پیدا کرده است.
رئیس اداره ایدز وزارت بهداشت اظهار کرد: برای رسیدن به هدف جهانی مهار همه‌گیری ایدز تا سال ۲۰۳۰، همه کشورهای جهان از جمله جمهوری اسلامی ایران متعهد شده‌اند تا سال ۲۰۲۰، ۹۰ درصد موارد ابتلا را شناسایی کنند، ۹۰ درصد افراد شناسایی‌شده تحت درمان داروهای ضد رتروویروس قرار گیرند و ۹۰درصد افراد تحت درمان، بار ویروس در بدنشان به قدری کاهش یابد که قدرت انتقال به سایرین به حداقل ممکن برسد. همچنین دکتر قاسمی، مدیرعامل مؤسسه پیام‌آوران همیاری، انتقال از طریق تزریق مشترک را یکی از مهم‌ترین راه‌های انتقال ایدز در کشور دانست و گفت: درحال‌حاضر، این الگو در حال تغییر به رابطه جنسی است.
وی افزود: به‌ویژه اینکه جامعه ما، جامعه جوانی است و جوانان به‌دنبال کنجکاوی و ماجراجویی هستند و این را از گسترش انواع مواد مخدر جدید مانند شیشه، گل و… نیز می‌توان دریافت. باید توجه کرد که این موضوع در نهایت منجر به رفتارهای پرخطر می‌شود که می‌تواند منجر به ابتلا به اچ‌آی‌وی شود. از طرفی، سال‌های طولانی بود که از ایدز به‌عنوان بیماری قرن نام برده می‌شد؛ حال آنکه با وجود درمان‌های جدید، این امکان فراهم شده است که فرد مبتلا مانند افراد عادی جامعه سال‌ها (بیش از ۳۰ سال) به زندگی خود ادامه دهند یا با افراد اچ‌آی‌وی مثبت ازدواج کرده و نوزاد سالم به دنیا آورند. این درحالی است که هنوز باورهای مردم درباره این بیماری مانند گذشته است و انگ و تبعیض حاصل از آن، مبتلایان را از مراجعه برای آزمایش بازمی‌دارد.
قاسمی با بیان اینکه هدف سازمان ملل متحد تا سال ۲۰۳۰، حرکت سریع برای پایان‌دادن به ایدز است، ادامه داد: جمهوری اسلامی ایران نیز در‌این‌راستا فعالیت می‌کند زیرا بر این باور هستیم که این موضوع دیگر یک شعار نیست بلکه با عملکرد تک‌تک افراد جامعه می‌تواند محقق شود.
وی اظهار کرد: سازمان مردمی پیام‌آوران همیاری نیز به‌عنوان عضوی کوچک و بازویی مردمی برای جامعه بهداشتی و درمانی جمهوری اسلامی، تمام تلاش خود را برای محقق‌شدن این هدف انجام داده و در‌این‌راستا، برنامه‌های اجتماع‌محور متفاوتی را برنامه‌ریزی و با همکاری سازمان‌های ذی‌ربط آن را اجرا می‌کند. بر‌این‌اساس، برنامه اولین جشنواره بین‌المللی پوستر روبان قرمز، یکی از این برنامه‌هاست که با کمک هنرمندان کشورمان اجرائی شد.
قاسمی همچنین گفت: برای پایان ایدز، مسیری کم‌و‌بیش دشوار در پیش داریم که با افزایش آگاهی مردم، یادگیری مهارت‌های زندگی و روابط مؤثر همسرداری و زناشویی، عدم ترس از مراجعه به مشاوران و دست‌اندرکاران حوزه ایدز و کاهش انگ و تبعیض درباره این بیماری، هموار می‌شود.
در این مراسم، همچنین دکتر درودی، مدیر کشوری دفتر برنامه مشترک سازمان ملل در زمینه ایدز، گفت: متأسفانه عدم شناخت و درک درست درباره موضوع اچ‌آی‌وی و شاخه‌های وابسته به مباحث آن، در بسیاری موارد بحث و گفت‌وگو درباره این بیماری را مخدوش کرده و منجر به عدم ارائه اطلاعات دقیق در سطح جامعه و در نتیجه آسیب‌پذیری جامعه شده است.
او پیشگیری از اچ‌آی‌وی/ایدز را شامل پیشگیری از گسترش تصورات و عقاید نادرست که نهایتا منجر به عواقب آشکار اجتماعی چون انگ و تبعیض می‌شود، دانست و افزود: رسانه‌ها و هنر به گونه‌های متفاوتی می‌توانند در مهار همه‌گیری اچ‌آی‌وی و ایدز سهیم باشند و می‌توانند در این راه برای افزایش آگاهی و تغییر رفتار در حوزه کاهش آسیب‌پذیری آن اقدام و به عبارتی دیگر، فرد و جامعه را از سلامت بهره‌مند کنند.
منبع: روزنامه «وقایع اتفاقیه»