خواب زمستانی بازار ارز
این افزایش قیمت در حالی رخ داد که میزان نوسانات دلار در دیماه به شدت کاهش یافته است. شاخص بازار ارز از دوم دیماه تا روز گذشته در بازه 3 هزار و 660 تا 3 هزار و 680 تومان حرکت کرد و بخش زیادی از این زمان را نیز در محدوده 3 هزار و 665 تا 3 هزار و 675 تومان سپری کرد که در آن، فاصله سقف و کف قیمت تنها 10 تومان بود. دلار در این محدوده زمانی کشش رشد یا کاهش قیمت زیادی را از خود نشان نداده تا بتوان گفت که این ارز به یک خواب زمستانی رفته است.
با این حال، آخر وقت دوشنبه نشانههایی از افزایش خرید در بازار مشهود بود که ممکن است دلار را از خواب یاد شده خارج کند.آخر وقت دوشنبه در بازار غیررسمی نرخهای بالاتر از 3 هزار و 680 تومان نیز ثبت شد. دوشنبه همسو با رشد دلار، قیمت سکه نیز با 4 هزار تومان رشد به قیمت 937 هزار تومان رسید. جدا از دلار، افزایش اونس در بازارهای جهانی دیگر عاملی بود که قیمت سکه تمام را تحریک کرد.
عوامل کاهش نوسان
شاخص بازار ارز در دیماه نه کشش افزایش قیمت را از خود نشان داده و نه کاهش قیمت. به گفته فعالان عوامل متعددی از جمله «کاهش تقاضا برای درهم»، «خارج شدن اثر ژانویه» و «برخوردهای انتظامی با بازیگران غیررسمی» به عدمنوسانات افزایشی دلار کمک کردهاند. بهطور سنتی معمولا هر چقدر از آذر ماه دور میشویم و به اواخر دیماه نزدیک میشویم، تقاضا برای ثبتسفارش و خرید ارز کاهش مییابد. در این شرایط، تقاضا برای خرید درهم نیز از سوی تاجران ایرانی کاهش پیدا میکند تا قیمت از این ناحیه کمتر تحریک شود. در کنار این، پایان تقاضای ارز برای سفر به کشورهای خارجی در تعطیلات ژانویه و کاهش تقاضای شرکتهای تجاری برای تسویه حسابهای دلاری دیگر عاملی است که نوسانات افزایشی را کاهش داده است.
عامل آخر اینکه برخورد انتظامی نیز فضا را برای بازیگران غیررسمی تنگتر کرده و موجب شده حجم معاملات کاهش یابد. نتیجه افت حجم معاملات در کاهش نوسانات منعکس شده است. اما چرا با وجود کاهش تقاضا، قیمت در بازار ارز گرفتار نوسانات کاهشی نشده است؟ کارشناسان در جواب این سوال سه نظر مختلف دارند. به گفته برخی، در شرایط فعلی عرضه خاصی در بازار وجود ندارد و این عامل از افت قیمتها جلوگیری کرده است. به این ترتیب نبود عرضه و تقاضای خاص موجب شده دلار در یک مدار بسته حرکت کند. انتظارات بازار دومین عاملی است که از نوسانات کاهشی جلوگیری کرده است.
به گفته فعالان، افت قیمت نفت موجب شده از نظر معاملهگران احتمال تضعیف عرضه ارز در آینده افزایش یابد. نکته سوم این که درست است که به زمان برداشته شدن تحریمها نزدیک شدهایم؛ اما گویا به عقیده برخی معاملهگران بازار حجم منابع آزاد شده به اندازهای نیست که ذهنیت روانی بازار را تغییر زیادی دهد. بنابراین به گفته برخی کارشناسان، در موقعیتی که بازار پتانسیل افزایش را دارد، قیمت کاهش پیدا نمیکند. البته عوامل یاد شده تنها از رخسار بازار مشخص بودند و ممکن است عوامل پنهانی نیز در تغییرات کنونی قیمت موثر باشند.
176/