پیشنهاد راه‌اندازی منطقهٔ آزاد پزشکی
به گزارش سلامت خبرگزاری تسنیم، سردار محمدرضا نقدی، رئیس سازمان بسیج مستضعفین در گفت‌وگو با بسیج پزشکی دربارهٔ میزان اجرای اقتصاد مقاومتی در کشور، نقش بسیج جامعه پزشکی در تحقق این مهم، نقش آموزه‌های دینی و اجرای شعار پیشگیری در کم کردن بیماری‌ها، صادرات پزشکی و طرح تحول سلامت نظرات متفاوتی را ارائه کرد.
س: ارزیابی شما از اجرای اقتصاد مقاومتی، یکی از تاکیدات مقام معظم رهبری چیست؟
ما برای تحقق اقتصاد مقاومتی آن‌گونه که باید، نه طراحی، نه برنامه‌ریزی و نه حرکتی انجام نداده‌ایم و گلایهٔ رهبر معظم انقلاب هم این است که چرا اقتصاد مقاومتی بر اساس مدلی که مد نظر بوده پیش نرفته است؟!
س: سازمان بسیج جامعه پزشکی چه‌قدر ظرفیت اجرای این دستور را دارد؟
ما سه نقش اساسی می‌توانیم برای سازمان جامعه پزشکی در مبحث اقتصاد مقاومتی تعریف کنیم: کاهش هزینه‌ها و وابستگی‌های مالی؛ بومی‌سازی مواد، دارو و تجهیزات و ابزار پزشکی و استفاده از ظرفیت عظیم و مزیت پیشرفته بودن پزشکی کشور برای درآمدزایی و واردات ارز است که این سازمان می‌تواند این نقش‌ها را در کشور ایفا کند.
نقش اول بسیار تعیین کننده است که ما ضمن ارتقای سلامت و شتاب بیشتر، هزینه‌های بخش سلامت را کاهش دهیم و این حرکت یک شعار نیست و واقعاً در کشور اجرا شدنی است به این نحو که ما اهمیت جدی به نقش پیشگیری بدهیم. در حال حاضر کشور ما در حوزهٔ سلامت، درمان محور است و این برازندهٔ مملکت ما نیست.
س: با عمل کردن به آموزه‌های دینی تا چه حد می‌توان درمان محور بودن را در کشور کاهش داد؟
تمام آموزه‌های علمی و دینی به ما می‌گویند بهداشت را رعایت کنید و پیشگیری کنید؛ آموزه‌های دینی وارد جزیی‌ترین مطالب در نحوهٔ غذا خوردن، راه رفتن، خوابیدن و تمام بُعدهای دیگر شده است اما متاسفانه این آموزه‌ها بسیار بسیار کم وارد رفتار‌های اجتماعی ما شده‌اند.
سبک زندگی غربی در کشور ما بسیار نفوذ پیدا کرده و باید مسئلهٔ بهداشت و پیشگیری را از شعار به مدل تبدیل کنیم و برای آن تعریف عملیاتی داشته باشیم.
همیشه شعار می‌دهیم که پیشگیری بهتر از درمان است اما برای آن مدلی در نظر نگرفته‌ایم به طور مثال کرسی‌های دانشگاهی تا فلان درصد باید به مبحث بهداشت تعلق بگیرد یا فلان درصد از بودجه در بخش بهداشت صرف شود و یا این تعداد متخصص یا رسانه در زمینهٔ بهداشت فعال باشند.
برای پیشبرد این هدف ابتدا مدل‌سازی و بعد اجرای آن و بازخوردگیری و در ادامه مرتباً اصلاح شود، سپس باید شاخص برای آن تعیین کنیم که یکی از شاخص‌ها کاهش میزان بستری است، با این برنامه یعنی رعایت بهداشت را مقدمهٔ درمان می‌کنیم.
س: بهداشت باید جزو فرهنگِ درمانی کشور مدنظر بیشتری قرار گیرد و باید بسیار در این زمینه کار شود، شما نقش پزشکان را در اجرا نشدن پیشگیری از بیماری‌ها چگونه ارزیابی می‌کنید؟
رویه برخی پزشکان در زمینه درمان و بی‌توجهی به توصیه‌های بهداشتی به بیماران نادرست است؛ اگر در جامعه پیشگیری بر درمان مقدم شود باید میزان مصرف دارو هم کاهش یابد، متاسفانه وقتی به پزشک مراجعه می‌کنیم وی در اغلب موارد هیچ گونه توصیهٔ بهداشتی نمی‌کند و فقط نسخه‌پیچی می‌کند، به طور مثال وقتی به پزشک گوارش مراجعه می‌کنیم معمولاً دارو تجویز می‌کند و کمتر پیش می‌آید که رعایت نکتهٔ بهداشتی را متذکر شود، در حالیکه یک پزشک گوارش اول از همه باید بگوید چه چیزی مصرف کنیم یا نکنیم.
من طی جلسات متعددی که با بخش بهداشت و درمان ستاد کل حوزهٔ کاریِ خودمان داشتم و به این نتیجه رسیدم در نسخه‌هایی که مربوط به بیمه می‌شود جایی هم برای نگارش نکات بهداشتی در نظر گرفته شود تا پزشک ذیل نسخه این نکات را تجویز کند، اما وضعیت کنونی نشان می‌دهد ما به وضعیت بهداشت در حوزهٔ سلامت کم توجه‌ایم.
اگر ما به سمت طب پیشگیری پیش برویم و به بهداشت اهمیت جدی بدهیم در کاهش هزینه‌های سلامت بسیار موثر است و این یکی از محور‌های اقتصاد مقاومتی است.
س: ارزیابی‌تان از وضعیت کنونی تجهیزات پزشکی، دارو و طرح تحول سلامت چیست؟
طرح تحول سلامت با هزینهٔ بسیار هنگفتی اجرا شد و مشخص شده نیست دولت بتواند ادامه دهد و حتی اگر از مسئولان وزارت و درمان بپرسیم صادقانه می‌گویند که ما بعید می‌دانیم دولت‌های بعدی بتوانند این طرح را ادامه دهند.
در بخش دارو و به خصوص تجهیزات پزشکی بسیار وابسته‌ایم در حالیکه با استفاده از ظرفیت بسیار بالایی که داریم می‌توانیم ۹۸ درصد دارو و تجهیزات پزشکی را خودمان تولید کنیم. چه در بخش داروسازی و چه علم شیمی رتبهٔ بیستم را در جهان داریم، در داروسازی تاریخ طویل و پشتوانهٔ قوی‌ای داشته‌ایم و در حال حاضر هم مراکز تحقیقات بسیار قوی داریم، در علم بیولوژی که از ارکان دارو محسوب می‌شود هم وضعیت خوبی داریم، اما همت لازمهٔ کار است و ما مواد اولیهٔ دارو را هم قادریم تولید کنیم.
در آزمایشگاه‌ها یا مرکزهای تحقیقاتی ابزارهایی داریم که در طول ماه ممکن است دو ساعت مورد استفاده قرار گیرد در حالیکه ۲۰۰ هزار دلار قیمت آن است، با شبکه‌ای کردن این مرکز‌ها می‌توانیم از این دستگاه‌ها استفاده کنیم تا هزینهٔ تولید را پایین بیاوریم، تحقق این مهم نیازمند مدیریت دلسوزانه و جهادی است.
س: سازمان بسیج جامعه پزشکی در حمایت از تولید تا چه حد می‌تواند انجام وظیفه کند؟
نقش سازمان بسیج جامعه پزشکی در حمایت و ارتباط تولیدکننده با مصرف‌کننده است، این سازمان از مدیران بخواهد که تولیدکنندگان داخلی را به مصرف‌کنندگان ارتباط دهد و در این مسیر اصرار بورزد و آبرو بگذارد تا به تولیدکننده منفعت برسد، تا فرهنگ‌سازی شود. حتما نباید برای ما منفعتی داشته باشد.
در کشور ما تولیدکنندگان و طراحان پشت درِ اتاق مسئول می‌نشینند و تقاضای همکاری می‌کنند در حالیکه نظر بنده برعکس است، مدیر ما باید به دنبال تولیدکننده و طراح بگردد و بگوید من شما را حمایت می‌کنم و با این حرکت آنها را تشویق کند و گاهی با اعطای وام از بانک‌ها به تولیدکننده سود و منفعت برساند تا در راستای اجرای طرح راحت‌تر فعالیت کند.
یکی از کمک‌هایی که اقتصاد مقاومتی می‌تواند به جامعه پزشکی کند توزیع عادلانهٔ توانمندی‌های پزشکی است. در حال حاضر فوق‌العاده تراکم مراکز درمانی در کلان شهر‌ها و احداث مرکزهای فوق‌تخصصی در تهران و سایر استانها داریم، همین روند باعث مهاجرت مردم می‌شود، بسیاری از مهاجرت‌ها به شهر‌های بزرگ به دلیل وجود بیمار و درمان طولانی مدت در کلان شهر‌هاست که به اقامت بیمار در همان شهر ختم می‌شود.
ما باید استانها را قطب‌بندی کنیم و هر استان را قطب تخصصی مثل چشم، عروق، گوش و حلق و بینی و دیگر تخصص‌ها کنیم و یا اینکه مرکزهای فوق تخصصی درمانی را در استانها بسازیم. با این اقدام تراکم را در شهر تهران به حداقل برسانیم و گامی در تحقق اقتصاد مقاومتی برداریم.
س: صادرات در بخش پزشکی را چگونه می‌توانیم در کشور پُررنگ‌تر اجرا کنیم؟
ما می‌توانیم و این امکان وجود دارد که مبحث سلامت و درمانمان را سودآور کنیم، که تحقق این امر در بخش دارو و تجهیزات پزشکی بسیار ملموس است. به اعتقاد من ارزش افزوده در این مبحث بسیار بالاست و با صنعت بومی کردن دارو می‌توانیم بسیار ارزآوری کنیم، ضمن اینکه از لحاظ جغرافیایی هم در مسیر خوبی قرار گرفته‌ایم و می‌توانیم فعالیت توریستی بالایی در این حوزه داشته باشیم.
پیشنهاد من این است که منطقهٔ آزاد پزشکی راه‌اندازی کنیم، به جای ایجاد کردن منطقهٔ آزاد کیش که واردات است، منطقهٔ آزاد پزشکی با هدف صادرات تجهیزات پزشکی داشته باشیم که درآمد خوبی هم برای پزشکان خواهد داشت.
یکی از معضلات تولیدکنندگان خانگی این است که در مبحث بهداشت گاهی سختگیریهای بی‌مورد می‌شود، بهتر است مسئولان به جای سختگیریهای بی‌مورد تولیدات بهداشتی و استاندارد در خانه را برای علاقه‌مندان تعریف و مهیا کنند.
184/