گزارش آژانس ثابت کرد ايران برنامه تسليحات هسته اي داشته است

به گزارش مونیتورینگ خبرگزاری صدا و سیما، مارتین مالین مدیر اجرایی طرح مدیریت اتم در مرکز علم و امور بین المللی بلفر گفت آژانس بین المللی انرژی اتمی در ارزیابی نهایی خود درباره عناصر مرتبط با تسلیحات درباره فعالیت های هسته ای گذشته ایران، نتیجه گیری های مهمی را ارائه کرده است. اولا، آژانس بین المللی انرژی اتمی نتیجه گیری کرده است ایران در واقع یک برنامه تسلیحات هسته ای داشته، مجموعه فعالیت های مرتبط با تولید یک وسیله انفجاری هسته ای در ایران و پیش از پایان سال دو هزار و سه به عنوان یک تلاش هماهنگ معرفی شده است و برخی از این فعالیت ها بعد از سال دو هزار و سه ادامه داشته است. جهان اکنون می تواند واژه «احتمالی» را از مباحث درباره ابعاد نظامی فعالیت های هسته ای ایران در گذشته بردارد. مجموعه این مدارک قانع کننده است. ایران چاشنی هایی تولید کرده، آنها را با فناوری انفجاری آزمایش کرده، در طراحی رایانه ای یک انفجار هسته ای مشارکت کرده و سازمان هایی دایر کرده است که به گفته آژانس بین المللی انرژی اتمی، همگی آنها مرتبط با تسلیحات است. ثانیا و مهمتر اینکه، این گزارش نتیجه گیری می کند این برنامه تسلیحاتی هرگز فراتر از مرحله اکتشافی پیش نرفته است. این گزارش هیچ مدرکی دال بر فعالیت مرتبط با تسلیحات بعد از سال دو هزار و نه ارائه نمی کند و برخی سوالات مرتبط با تسلیحات را به نفع ایران پاسخ می دهد. به طور مثال آژانس بین المللی انرژی اتمی هیچ نشانه ای دال بر وجود چرخه سوخت اعلام نشده در ایران یا مقادیر قابل توجه اورانیوم اعلام نشده در ایران ندارد.
ثالثا، این گزارش خاطر نشان می کند متاسفانه ایران اقداماتی را صورت داده است که بازگرداندن ایران به قبل از آنها دشوارتر است. در واقع ، مسئولیت ایران به سبب اقدامات این کشور افزایش یافته است. آژانس بین المللی انرژی اتمی به این نتیجه گیری رسیده است تلاش های ایران برای از بین بردن، برچیدن و اصلاح تاسیساتی که گمان می رود با آزمایش مواد تسلیحات هسته ای در ارتباط است، به شدت توانمندی آژانس را برای راستی آزمایی موثر تضعیف کرده است.
رابعا، این گزارش خاطر نشان می کند برخی از توضیحات ایران در ماههای اخیر قانع کننده نبوده است. به طور مثال آژانس بین المللی انرژی اتمی داستان ایران را باور نکرد که مکان مورد نظر آژانس در پارچین به عنوان انبار شیمیایی استفاده شده است و به تصاویر ماهواره ای و نمونه برداری به عنوان مدرکی برای رد توضیحات ایران استناد کرده است. ایران می گوید هدف از تلاش این کشور در زمینه چاشنی های انفجاری ارتقا ایمنی مواد انفجاری متعارف خاص بوده است. این کشور همچنین فرایند توسعه در این بخش را به صنعت هوا و فضای خود مرتبط کرده است. سپس ایران اعلام کرده است صنعت نفت و گاز این کشور به این چاشنی های انفجاری نیاز داشته است. آژانس این توضیحات را نامناسب یا بی ارتباط به سوالات مطرح شده از ایران تلقی کرده و به این نتیجه گیری رسیده است که این چاشنی ها ماهیت هایی مرتبط با یک وسیله انفجاری هسته ای داشته اند. اما ایران اذعان دارد فناوری چاشنی های انفجاری کاربرد غیرنظامی یا نظامی متعارف دارند.
علاوه بر این، به رغم درخواست های آژانس، ایران درباره چندین موضوع اطلاعات جدیدی ارائه نکرده است. آیا ایران تدارکات غیرقانونی در حمایت از برنامه تسلیحاتی اش تهیه کرده است؟ آیا ایران آزمایش هایی را در زمینه مولفه های یک وسیله انفجاری هسته ای انجام داده است؟ آیا ایران در زمینه فیوزگذاری، مسلح کردن و سامانه پرتاب موشک های هسته ای کاری صورت داده است؟ آژانس نشانه هایی قبل از سال دو هزار و یازده درباره فعالیت ایران در هر یک از این حوزه ها در اختیار داشته است. اما آژانس به سبب نبود اطلاعات اضافی و در مواجهه با انکارهای ایران به سادگی گزارش کرده است هیچ اطلاعات جدیدی در اختیار ندارد تا بگوید این موضوعات حل نشده باقی مانده است.
ایرانی ها احتمالا می گویند آژانس درباره چندین موضوع به نتیجه گیری های غلط رسیده است. فقط به این دلیل که برخی از اقدامات دولت ایران مرتبط با تلاش بر روی تسلیحات هسته ای بوده ، بدین معنی نیست که هدف آنها از این گونه فعالیت ها تولید تسلیحات هسته ای بوده است. اما اکنون که آژانس ارزیابی خود را ارائه کرده است، ضرورت هوشیاری بیشتر و نگرانی مستمر درباره نیات هسته ای ایران باید برای همه روشن باشد. این گزارش به معنای برائت ایران نیست. شورای حکام باید این گزارش را دریافت و از اجرای برجام حمایت کند اما همچنین باید یادآور شود، باتوجه به این که ایران فعالیت هایی را در ارتباط با توسعه تسلیحات هسته ای صورت داده است، آژانس باید همچنان به پیگیری پاسخ سوالاتی که هنوز موفق به رفع آن نشده است ادامه دهد.
184/