فوتبال هراسان و بازار لرزان
محمد آقاييفرد/ شيوا نيك وظيفه
در دقیقه هفدهماين بازی نخستین انفجار رخ داد که استاد دوفرانس را لرزاند. خیلیها فکر کردند یک آتشبازی ساده است از آنهایی که هر هفته در بازیهای لیگ شاهدش هستند. دو دقیقه بعد انفجار دوم بود که استادیوم را غرق سکوت کرد. 22 بازیکن حاضر در میدان به کارشان ادامه میدادند بیخبر از آنچه بیرون استادیوم رخ میداد. کمکم همه در استاددوفرانس از وخامت اوضاع باخبر شدند. هیچ چیز از بلندگو اعلام نشد، فوتبال ادامه داشت و با هر کدام از گلهای فرانسه استادیوم منفجر شد. بین دو نیمه یک هلی کوپتر بالای زمین پرواز میکرد، تماسهای تلفنی و پیامهای کوتاه جای هیچ تردیدی را باقی نگذاشته بود، حالا دیگر فوتبال اهمیت زیادی نداشت.
خارج از ورزشگاه
گرد سکوت روی خاک پاریس ریخته شده، نویسنده لوپاریسین تلاش ميکند تلخی خیابانهای ساکت پایتخت فرانسه را با تلخی قهوه کافه ریکانو مقایسه کند امااين پاتوق ۷۸ساله در تاریخ خود هرگز نعش ۶ مشتری را روی سنگفرش خیابان لا کانتادرا ندیده بود.
جدال دو تیم ملی فوتبال فرانسه و آلمان اگر محور حوادث مربوط به جنایت پاریس نبود لااقل یکی از مراکز توجه خبری به شمار ميرفت، جایی که شاید قرار بود در کاسه سیمانی استادوفرانس آن، خونی غلیظ از فوتبال دوستان پر شود اما انفجار و گروگانگیری و کشتار و رگبار هرگز داخل مستطیل سبز راه پیدا نکرد. تنها ۵ نفر در کنار درب خروجیاين استادیوم بر اثر انفجار بمب کشف نشده، جان دادند و بیش از ۸۰ تماشاگر زخميشده و به بیمارستان مرکزی پاریس منتقل شدند.
اين اولین بار نیست
فرانسهاين روزها تلاش دارد تا به نوعی چهره امن و قابل اتکایی برای فوتبال داشته باشد،اين کشور در صورت پیروز شدناينفانتینو در انتخابات فیفا، از حضور پر رنگ پلاتینی و دار و دسته فرانسویاش در فیفا اطمینان پیدا خواهد کرد. از طرفی میزبانی جام ملتهای اروپا ۲۰۱۶ و تلاش برای برگزاری هر چه باشکوه تر المپیک اکنون با چنین اتفاقاتی زیر سوالی سنگین جای گرفته است . بسیاری از روزنامههای ورزشی اروپایی تنها ساعاتی پس از حادثه خونین منطقه سنت دنیس پاریس در وب سایتهای وابسته به خود از ناامنی در فرانسه نوشتند و عنوان کردند کهاين اولین باری نیست که شاهد ناامنی دراين کشور هستیم.
جزییات بیشتر
با گذشت حدود سه روز از فاجعه تروریستی بمبگذاری در پاریس، جزيیات بیشتری ازاين حادثه منتشر شده است. وال استریت ژورنال در گزارشی اختصاصی، از خنثی شدن یک فاجعه بزرگ در فوتبال جهان خبر داد. براساساين گزارش، حداقل یکی از تروریستها که ماسک سیاه روی صورت داشته تلاش کرده وارد ورزشگاه استادوفرانس، محل برگزاری بازی دوستانه تیمهای آلمان و فرانسه شود. wsj به نقل از منابعش در پلیس فرانسه نوشتاين تروریست که همراه خود مقدار زیادی مواد منفجره داشته، تلاش کرده خود را به منطقه شلوغ استادیوم 80 هزار نفری استادوفرانس برساند.
روزنامه وال استریت فرانسه اعلام کرد که اگر هوشیاری یکی از نگهبانهای ورزشگاه پارک دوفرانس نبود تعداد کشتههای جمعه شب پاریس بسیار بیشتر ميشد.اين روزنامه فرانسوی نوشت که 15 دقیقه قبل از شروع بازی یک فرد انتحاری که بلیت هم در دست داشت ميخواست که وارد ورزشگاه شود اما یکی از نگهبانها که اسم او زهیر است و از اسمش پیداست که عرب و مسلمان است مانع از حضور او در ورزشگاه ميشود چرا که پی برده بود که او کمربند انتحاری به خود بسته است.
زهیر دراين باره ميگوید: آن فرد بسیار مشکوک بود. او ميخواست خود را داخل جمعیت انبوهی که وارد ورزشگاه ميشدند منفجر کند تا دیگر دوستانش به راحتی بتوانند از هرج و مرج به وجود آمده استفاده و نقشههای پلیدشان را اجرا کنند.اجازه ندادم که آن فرد وارد ورزشگاه شود. زهیر گفته که زیر لباس آن تروریست تعدادی پیچ و مهره هم دیده است. زهیر در ادامه ميگوید: تنها چند دقیقه بعد دو انفجار بزرگ در اطراف ورزشگاه رخ داد. از طریق بی سیم به من خبر دادند که رئیس جمهور در حال ترک ورزشگاه است اما به مردم چیزی نگفتند تا مبادا آنها وحشت زده شوند.
براساس اظهاراتاين مامور پلیس که به دلایل امنیتی جزيیات بیشتری از مشخصات او منتشر نشده،اين تروریست تلاش کرده بمب را زمانی منفجر کند که بازیکنان داخل تونل بودهاند اما در نهایت با دخالت ماموران موفق به انجاماين کار نشده است. یک افسر دیگر پلیس پاریس که نامش فاش نشده در گفتوگو با وال استریتژورنالاين اظهارات را تایید کرده و گفتهاين تروریست میخواسته بمب را بین تماشاگران منفجر کند.
براساساين گزارش سه دقیقه بعد از بازداشتاين تروریست، شخص دیگری هم بیرون از استادیوم با مواد منفجره بازداشت شده است. همزمان یک نفر دیگر در رستوران «مکدونالدو» نزدیک ورزشگاه بازداشت شده. پلیس تایید کردهاين شخص هم مواد منفجره بههمراه داشته است. زهیر ویدیویی را روی موبایل خود به خبرنگار وال استریت ژورنال نشان داده که در آن تروریست اول ناگهان فرار میکند. گفته میشود یکی ازاين افراد که از دست پلیس فرار کرده، بیرون استادوفرانس خودش را منفجر کرده. ماموران امنیتی تایید کردهاند، بیرون از ورزشگاه نفراتی براثر انفجار به قتل رسیدهاند.
واکنش روزنامههای ورزشی
روزنامه آس اسپانیا در مقالهای بلند بالا به ورود بدون کنترل پناهجویان آفریقایی و آسیایی به فرانسه نوشته و آورده است: سلاح سرد و گرم به راحتی وارد فرانسه شده و هیچ کنترلی در مرزهای فرانسه وجود ندارد. گروههای تروریستی به راحتی در مراکز مهم شهرهای لیون یا پاریس رفت و آمد داشته و حتی جلسات مهم خود را به صورت علنی در مراکز عموميبرگزار میکنند. تعداد افراط گرایان در فرانسه کم نیست و بسیاری از جوانان فرانسوی که والدین آنها غیر بوميو پناهنده بودهاند از نژادپرستی و تبعیض نژادی در فرانسه متنفر بوده و منتظر فرصتی برای گرفتن انتقام هستند.
روزنامه مارکا مادرید نیز در مقاله صبح خود آورده است: یورو 2016 به میزبانی فرانسه برگزار خواهد شد و سوالاين است آیا فرانسه از پساين میزبانی بزرگ برخواهد آمد؟ بعید است که فرانسه بتواند ضمانتی امنیتی به کشورهای راهیافته به یورو 2016 بدهد. نکته بسیار مهم دراين میاناين است که با وجود صدور بیانیه از سوی داعش، بدبینی بین مردم فرانسه نیز وجود دارد و مقامات امنیتی فرانسه هنوز نتوانسته اند راهی برای همراهی و هم داستانی با مردم فرانسه پیدا کنند، بسیاری از دانشجویان فرانسوی از خود و البته از جامعه خود ميپرسند که چرا باید چنین افرادی بااين حجم از سلاح سرد و گرم به راحت وارد شهر شده، به داخل سالن کنسرت بروند، وارد مراکز عموميبشوند و در کمال آرامش و خونسردی یک به یک شروع به کشتن شهروندان کنند و تیرهای خلاص را یکی پس از دیگری در جمجمه مردم بچکانند. آیا نیروهای امنیتی فوقسری فرانسه و گردانهای واکنش سریع اروپا فقط مخصوص فیلمهایهالیوودی است؟
با چنین تفسیرهایی، به نظر ميرسد مردم هرگز نتوانند مقامات حکومتی فرانسه را تبرئه کنند، از طرفی کدام شهروند آگاه و اهل مطالعه پاریس است که نداند،اين سلاحها که در دست تروریستها بوده و برای کشتن مردم فرانسه نیز استفاده شده، کجا تولید ميشوند و چگونه به آنها رسیده است؟ فرانسه، خود به عنوان حاميبزرگاين گروههای تروریستی اکنون جواب روشنی برای مردم کشورش ندارد.
روزنامهايتالیایی گازتا دلو اسپورت نوشت: قتل عام در پاریس، وحشت در ورزشگاه! گزارشگراناين نشریه به خاطر گستردگی فاجعه و کشته شدن انسانهای بی گناه از زوایای گوناگون آن را مورد تحلیل و ارزیابی قرارداده و در مطالب دیگریاين عناوین را انتخاب کرد: 6 حمله به نقاط مختلف شهر، حداقل 60 کشته، انفجار در نزدیکی استادو فرانس، هواداران گیر افتادند، شب جنگ در قلب اروپا. تروریستهای «کلاشينکف بهدست» دهها نفر از مردم را در سالن کنسرت گروگان گرفتند!
این نشریهايتالیایی همچنین به خوانندگان خود از طرف دولت هشدار داد که احتمال وقوع حادثه مشابهی در کشور خود وجود دارد. ازاين رو برایاين مورد چنین تیتری برگزید: درايتالیا هم آماده باش کامل اعلام شد!
روزنامه اکیپ فرانسه هم با تصویری سیاه در حالی که کلمه «ترس و وحشت» را به عنوان تیتر یک خود انتخاب کرد واکنش جالبی بهاين حملات تروریستی نشان داد.اين روزنامه براين باور بود که تروریستها فوتبال را هم زخميکردند اما مردم جهان برایاين زخمها همیشه مرهم دارند.
بیانیه فدراسیون آلمان
فدراسیون فوتبال آلمان با انتشار بیانیهای بهاين اتفاق تلخ واکنش نشان داد.
«ما به پاریس رفتیم تا کاری را انجام بدهیم که همه ما را به هم مرتبط ميکند؛ فوتبال بازی کردن در مقابل هم و در عین دوستی. ما شب لذتبخشی در کنار هم و هواداران داشتیم اما صدای انفجار همه چیز را تغییر داد. ما از خود ميپرسیم چرااين اتفاق باید رخ بدهد؟ چطور چنین کار غیرانسانیاي ممکن است؟ پاسخهای زیادی وجود دارد امااين حمله بزدلانه را توجیه نميکند. ما بازی را باختیم اما در حال حاضراين بیاهمیتترین مسئله ممکن است».
واکنش متفاوت
در حالیکه همه فرانسه در غم و ماتم جمعه شب خونین پاریس است، ژان تود، رئیسفدراسیون بینالمللی اتومبیلرانی که یک فرانسوی است واکنشی جنجال برانگیز و عجیب به انفجارهای برنامه ریزی شده پاریس داشت.
او در گفت و گویی که با شبکه کانال پلاس فرانسه داشت، عنوان کرد: طبیعتا من هم از چنین حادثهاي ناراحت هستم و همدردی خود را با خانواده قربانیان اعلام ميکنم اما آیا ميدانید روزانه چه تعداد از مردم به خاطر حوادث جادهای کشته ميشوند؟ آیا ميدانید که تعداداين افراد بسیار بیشتر از انفجارهای پاریس است. قرار است که مسابقات جایزه بزرگ اتومبیلرانی یکشنبه هفته آینده در برزیل برگزار شود و نکته بسیار جالباينکه رئیس فدراسیون بین المللی اتومبیلرانی که فرانسوی است پیشنهاد یک دقیقه سکوت به احترام جان باختگان حوادث اخیر پاریس را رد کرد. ژان تود از کسانی است که بارها روی حفظ امنیت جادهها تاکید کرده است و جمعه شب خونین پاریس برای او بهترین فرصت بود تا رویاين موضوع تاکید کند. سخنان رئیس فدراسیون بین المللی اتومبیلرانی بازتاب زیادی در فرانسه و کشورهای اروپایی داشت و بسیار در صفحات اجتماعی به انتقاد از او پرداختند که چرا چنین حادثه بزرگ و خونیني را کم اهمیت جلوه ميدهد.
یورو 2016 لغو نميشود
جک لومبر، رئیس کمیته برگزاری یورو 2016 در گفت و گویی که با رادیو RTL فرانسه داشت تاکید کرد که تغییری در میزبانی یورو 2016 به وجود نخواهد آمد واين رقابتها در فرانسه برگزار خواهد شد. او گفت: ناآرامیها و حملات تروریستی در اروپا زیاد شده است. تصمیماتی را که لازم باشد اتخاذ خواهیم کرد تا یورو 2016 در نهایت امنیت برگزار شود و هیچ مشکلی به وجود نیاید. برقرار کردن امنیت در ورزشگاه کار سختی نیست و میتوانیم آن را برقرار کنیم اما در خیابان شرایط متفاوت است و کار سخت تری داریم. رئیس کمیته برگزاری یورو 2016، ادامه داد: بسیار تعجب میکنم از کسانی که خواستار لغو میزبانی یورو 2016 از فرانسه هستند. چنین چیزی بسیار نادرست است و باعث خوشحالی تروریستها خواهد شد. فرانسه میزبان یورو 2016 است و در هر حالتیاين رقابتها دراين کشور برگزار خواهد شد.
میزبانی گرفته ميشود؟
حمیدرضا آصفی، عضو پیشین هیات مدیره استقلال و سفیر اسبقايران در فرانسه دراينباره به خبرآنلاین گفت: پلیس فرانسه در زمین مسابقه و استراتژی ویژهاي که برای کنترل آن تعداد جمعیت داشت، عالی عمل کرد.اينکه بازی را تا پایان ادامه دادند ، یک تدبیر عالی بود. آنها تقریبا تا پایان مسابقه نگذاشتند افراد حاضر در استادیوم بدانند در ورزشگاه چه اتفاقی افتاده است. در پایان هم درحالی که خطوط مترو و تردد شهری بسته بودند ، جمعیت را کنترل و از دو خروجی و خیلی با احتیاط آنها را خارج کردند و نگذاشتند حادثه تلخی بر اثر فشار جمعیت و از وحشت رخ بدهد. یعنی اگر جمعیت دستپاچه ميشدند فاجعه ابعاد بزرگتری پیدا ميکرد.به نظرم اگراين بازی قطع ميشد ممکن بود هزاران کشته ، بر اثر فشار جمعیت ، روی دست دولت فرانسه بماند.آنها در شب بازی موفق شدند ورزشگاه را کنترل کنند ولی در یک تورنمنت طولانی مدت مثل یورو نميشوداين گونه عمل کرد و همه چیز را تحت کنترل داشت. به نظرم باید در 8 ماه آینده مشکل داعش را جامعه جهانی حل کند. با تهدیدهایی که داعش کرده، ترس و دلهره در دنیا فرگیر شده. نه فقط در فرانسه که حالا برای تمام اروپااين وحشت وجود دارد. درباره میزبانی هم باید بگویم که اگر میزبانی را بگیرند به چه کشوری بدهند؟اين اتفاق نميافتد و دلیلی هم ندارد کهاين کار را بيفتد. ولی شرایط خیلی سخت ميشود. مسابقات در فضای امنیتی کامل برگزار ميشود و در حضور تماشاگران و توریستها در حین مسابقات، حساسیتهای چندین برابری را خواهند داشت کهاين اتفاقات قطعا بر کیفیت بازیها و استقبال تماشاگران اثر ميگذارد.
پایان
یورو ۲۰۱۶ برای فرانسه، حکم احیایی دوباره داشت اما اکنون به کابوسی تبدیل شده که شاید هرگز در پی خود، بیداری، امنیت و آرامش نداشته باشد.
بازار اروپا شوكه شد
بازتاب حمله تروريستي روي اقتصاد فرانسه
یکی از مرگبارترین حملات تروریستی در اروپا اتفاق افتاد. پاریس که هدف این حملات تروریستی بود با 127 کُشته و 200 نفر زخمی در صدر اخبار جهان قرار گرفت. گروه تروریستی داعش به صورت رسمی مسئولیت این حملات را به عهده گرفت است.
با حملات داعش به عراق و سوریه بخشی از فعالیتهای اقتصادی در این دو کشور بهویژه عراق دچار تغییر شد. این موضوع حاکی از آن است که حضور یک گروه تروریستی علاوه بر از بین بردن امنیت در کشورهایی همچون سوریه و عراق بر اقتصاد و تجارت این دو کشور نیز تاثیرگذار است. حال با رخ دادن اتفاقی دیگر، فرانسه نیز دچار مشکل میشود. پاریس دچار چنان وحشتی است که هرگز از زمان خروج نازیها در این شهر سابقه نداشته است. تمام خبرگزاریها آنچه از وضعیت اینروزهای شهر مینویسند به کلمههای وحشت و ترس ختم میشود.خبرنگاران حاضر در پاریس این شهر را خلوتتر از همیشه توصیف میکنند. به گفته آنها مردم کمتر در شهر تردد میکنند. از ورود خودروها به مناطق حادثه پاریس جلوگیری میشود و حتی ورود افراد پیاده هم محدود به افرادی است که در این مناطق سکونت دارند. فاجعه های تروریستی اخیر فرانسه یادآور رویدادهای ۱۱ سپتامبر، لندن، مادرید و شرم الشیخ است.
انفجار، گروگانگیری و تیراندازیهای مرگبار بامداد شنبه در پاریس، نه تنها فرانسه و اروپا را تحت تاثیر قرار خواهد داد بلکه تعاملات سیاسی و اقتصادی این کشور را با کشور های خارج از این قاره نیز دچار مشکل می نماید. بالاخص کشور فرانسه که جزو نخستین بنیانگذاران تشکیل اتحادیه اروپا بوده و در میان سایر کشورهای اروپایی یکی از کشورهايی است که نقش رهبری و موتور محرکه اتحادیه را بازی میکند. فرانسه بهعنوان یکی از چهار متحد بزرگ اروپایی نقش فعالی را در فضای همکاری با این اتحادیه دارد و بالتبع تاثیرات آن در اروپا بیشتر خواهد بود.
این ناامنی و وحشت فقط برای مردم فرانسه نیست. در بسیاری دیگر از کشورهای اروپايي مانند ایتالیا، هلند و روسیه هم تدابیر امنیتی افزایش پیدا کرده است. کارشناسان معتقدند اگر مشخص شود که داعش یا گروههای وابسته به آن مسئول سرنگونی هواپیمای روسی ایرباس ای 321 در صحرای سینا بودهاند، میتوان پی برد که استراتژی این گروه تغییر گسترده ای یافته و به خارج از مرزهای عراق و سوریه نفوذ کرده است.
در همین رابطه نخست وزیر هلند اعلام کرده دولت این کشور تدابیر امنیتی و نظارتی در مرزها را در واکنش به حملات تروریستی اخیر در پاریس افزایش داده است. نخست وزیر ایتالیا هم با ابراز تاسف و همدردی درباره حملات اخیر در فرانسه، گفته کنترلها در ایتالیا شدیدتر شده است. متئو رنتسی، نخست وزیر ایتالیا درباره حملات اخیر در فرانسه، از همه قدرتهای سیاسی خواستار بیشترین احساس مسئولیت شد. به گفته او زمان کنونی زمانی است که باید با یکدیگر متحد بود و با توجه به اینکه پلیس اعلام کرده گذرنامه سوری یکی از مهاجمان را یافته است شرایط بعد از این برای پناهندگان سوری سختتر خواهد شد. دستگاههای امنیتی اروپا هشدار دادهاند تعداد زیادی از تروریستها همراه با پناهنجویان سوری که قصد فرار از شرایط سخت سوریه را داشتند به جایجای اروپا رفتهاند. بر همین اساس احتمالا در آینده شرایط برای پذیرش سوریهای آواره در اروپا سختتر از پیش خواهد شد.
فرانسه که تحت تاثیر اجازه ورود مهاجران به کشورش بود حالا نتیجه مناسبی از این کمک نگرفته است. قبلا نیز اتحادیه اروپا طی اظهاراتی از تأثیر مثبت ورود مهاجران به اروپا بر رشد اقتصادی این قاره صحبت کرده بود و اعلام کرد بر خلاف آنچه اغلب گفته میشود، ورود مهاجران به اروپا بر رشد اقتصادي اروپائیان تأثیر نسبتا مثبتی دارد. اگرچه پذیرش هریک از این مهاجران هزینهبر خواهد بود، در عوض ورود آنها به بازار کار مؤثر خواهد بود اما حادثه اخیر در تصمیمات آنها تاثیر خواهد داشت.
از اثرات مهم تخریبی این حادثه افزایش هزینههای بیمهگذاران است. زیان ناشی از این اتفاق برای شرکتهای بیمه در مجموع بسیار بالاست چراکه سرمایه شرکتهای بیمهگذار شدیدا کاهش می یابد و در مقابل هزینه بیمه در مقابل ریسک افزایش خواهد یافت و این موضوع در افزایش شدید هزینهها و نرخهای بیمهگذاری جلوهگر می شود (با افزایش در نرخهای بیمه) که آسیب زیادی به شرکتها و به خصوص صنایع حملونقل، ساختوساز، گردشگری و تولید انرژی وارد می کند. البته فرانسه یکی از کشورهایی است که سیاستها و برنامههای بلندمدت بیمهای علیه تروریسم وضع کرده است. تخریب زیر ساخت ها و از دست رفتن جان مردم این کشور آثاری است که در نگاه اول از این حادثه دیده میشود و برای پاسخ به آن کمک ها و خدمات اورژانسی و بازسازی سیستم ها و زیرساخت ها مورد نیاز است اما عواقب و اثرات منفی با گذر زمان خود را نشان خواهد داد و محو کردن آن نیز نیازمند زمان و سیاست های درست است. اين حملات صدمات شدیدی به بدنه اقتصاد کشورها زده و آثار منفی بسیاری بهجا خواهد گذاشت. تبعات غیرمستقیم تروریسم اما میتواند به مراتب عظیمتر از اینها باشد چون در میان مدت با کاهش اعتماد مصرفکنندگان و سرمایهگذاران، اقتصاد را تحت تاثیر قرار میدهد. تروریسم همچنین از طریق کاهش بهرهوری که خود، ناشی از افزایش تدابیر امنیتی، افزایش حق بیمهها و افزایش هزینههای مقررات مالی و سایر مقررات ضدتروریستی است، هزینههای درازمدتی را بر جا میگذارد. سازمان ها و تشکل های اقتصادی ساکن در ساختمان هایی که معمولا در این حملات تروریستی مورد هدف بوده و تخریب می شوند، باید کارهای خود را متوقف کنند.
کشورهایی که مورد حملات تروریستی قرار گرفتهاند تا مدتها انتخاب اول گردشگران بین المللی نبوده و توریست ها مقصدهای دیگری را انتخاب می کنند که باعث جذب سرمایه های خارجی شده و این کاهش سرمایه ها و ورود سرمایه گذاران خارجی منجر به خسارات مادی بلند مدت در اقتصاد کشورهای مورد حملات تروریستی می شود سرمایهگذاران داخلی هم با این حملات مورد تهدید واقع شده و سرمایهگذاری بلند مدت در این کشورها آسیب فراوانی میبیند و ارزش سهام کاهش پیدا می کند. اگر بخواهیم با توجه به حملات تروریستی قبلی این مسئله را بررسی کنیم و به وضعیت اخیر کشور فرانسه تعمیم دهیم، شاخص بورس این کشور ها تا مدت زمان تقریبی یک هفته پس از حملات روند نزولی را طی کرده اند اما پس از مدتی دوباره احیا شدند و به افزایشی قابل توجه بازگشته اند . نتیجهای که میتوان از عملکرد این شاخصها در طول سال حملات تروریستی گرفت، این است که سرمایهگذاران عمدتا این حملات را بهعنوان پدیدهای موقتی تلقی میکنند و به همین دلیل اثرات آنها بر بورس نیز موقتی است. در یک نظرسنجی از حوادث تروریستی قبلی مشخص می شود که میزان وحشت شهروندان از وقوع یک حمله تروریستی دوباره در بالاترین حد خود قرار دارد. با اینحال تحلیلگران احتمال وقوع آن را بسیار ضعیف برآورد کردند. البته وقوع یک حمله تروریستی دیگر اثرات فراوانی در ابعاد گستردهتر در پی خواهد داشت. رعب و وحشت، کارگران زیادی را از ترس جان بیکار می کند و مخارج مصرفی به شدت کاهش مییابد. این درحالیاست که اقتصاد کشور متاثر از مخارج مصرفی است و کاهش آن به شدت به اقتصاد ضربه میزند و بیشترین آسیب به بخشهای حملونقل، رستورانها، سرگرمیها و خردهفروشها تحمیل میشود. با این حال، کالاهای اساسی و داروخانهها رونق میگیرد. بخشهای دفاع ملی و شرکتهای مرتبط با امنیت و دفاع، کسبوکارشان رونق میگیرد. بلافاصله با کاهش ارزش سهام و به ویژه در بخش بانکداری و بیمهگذاران مواجه میشود. کاهش ارزش سهام بانکها به دلیل افق منفی بازار و بیمه به دلیل هزینههای سنگین و احتمالی ناشی از ادعاهای خسارت دیدگان و نیز احتمال ورشکستگی شرکتهای بیمهگذار. اگر انتظار برود که طلا همچنان دارایی امنی باشد، سرمایهها را به سمت خود جذب میکند و احتمالا ارزش و قیمت آن افزایش ناگهانی داشته باشد. قیمت دلار افزایش مییابد و همچنین قیمت دیگر ارزهای قابل اعتماد مانند فرانک سوئیس. قیمت کالاها نیز به سبب افق منفی بازار و نیز احتمال وقوع رکود در اقتصاد آمریکا و اقتصاد جهانی، کاهش شدید خواهد داشت.
با توجه به این تاثیرات وسیع باید بدانیم که در بخشهای اقتصادی کشورها هنوز هم باید بودجههایی برای افزایش امنیت (امنیت در مقابل تروریستها و امنیتهای هوشمند) در نظر گفته شود. چرا که این ناامنی باعث کاهش شتاب در تجارت بین المللی و سقوط درآمد شرکت های مستقر در منطقه آسیبدیده می شود.
179/