ممنوع التصویرها به فضای مجازی می روند
خبرهایی که این‌روزها از رسانه ملی به گوش می‌رسد برای دست‌اندرکاران این مدیوم خیلی خوشایند نیست. مدتی قبل علی ضیاء، یکی از مجریان مطرح صداوسیما، به‌دلیل خطایی که بیرون از صداوسیما مرتکب شده بود توبیخ شد و باوجود عذرخواهی‌هایی او، تا اطلاع ثانوی حق اجرای برنامه ندارد. به فاصله‌ای کوتاه از این اتفاق، فیتیله‌ای‌ها که سال‌هاست برای طیف وسیعی از کودکان و نوجوانان برنامه‌سازی می‌کنند و اتفاقا برنامه‌ای پرمخاطب را روی آنتن داشتند، به دلیل آنچه «توهین به اقوام آذری‌زبان» عنوان شده، برنامه‌شان متوقف شده است. اما نکته‌ای که در این دو مورد اخیر درباره فعالیت برنامه‌سازان و مجریان رسانه ملی چشمگیر است، برخورد قاطعانه مدیران رسانه ملی با آنهاست. محمد سرافراز، رئیس رسانه ملی، با ابراز تأسف از خطا و سهل‌انگاری غیرقابل‌گذشت در بخشی از برنامه «فیتیله‌ها» در روز جمعه ۱۵ آبان گفت: با مدیران و عناصر دخیل در این مسئله تأسف‌بار که موجب رنجش خاطر هم‌وطنان عزیز آذری‌زبان شده است برخورد جدی و رسیدگی کامل می‌شود.
سرافراز با اشاره به برکناری و توبیخ دو نفر از مدیران شبکه دو سیما و چند نفر از عناصر و عوامل تولید و نظارت این برنامه افزود: رسانه از خطای به‌وجودآمده پوزش می‌طلبد و در ایفای وظایف خود در تحکیم وحدت اقوام و انسجام ملی با همتی مضاعف تلاش خواهد کرد.
در دوران ریاست عزت‌الله ضرغامی در سازمان صداوسیما، او بارها در گفته‌هایش به این موضوع اشاره کرد که اساسا ممنوع‌التصویر نداریم و ممکن است در مقاطعی برخی پرکار و برخی دیگر کم‌کار شوند. این صحبت‌ها در حالی مطرح شد که بسیاری از چهره‌های سرشناس رسانه ملی در آن مقطع اجازه فعالیت نداشتند. بسیاری از چهره‌هایی که در رأس آنها مجریان قرار داشتند به دلایل مختلف از آنتن تلویزیون خداحافظی کردند و هر یک به کاری مشغول شدند.
این در حالی است که دغدغه بسیاری از مدیران و برنامه‌سازان رسانه ملی در سال‌های اخیر جلوگیری از قدرت شبکه‌های فارسی‌زبان در میان مخاطبان ایرانی است؛ خطری که بیش‌ازپیش رسانه ملی را به جهت ریزش مخاطب تهدید می‌کند. قطع برنامه‌های قدیمی تلویزیون که سال‌ها تلاش کردند تا مخاطبانشان را پیدا کنند از آن دست مواردی است که ریزش مخاطب را بیشتر می‌کند و مدتی قبل بود که برنامه «جمعه ایرانی» طبق گفته سعید توکل، سردبیر و تهیه‌کننده این برنامه، به دلیل ایرادهای حوزه نظارتی متوقف شد.
توکل در گفت‌وگویی با «مهر» اعلام کرد که بعد از سال‌ها کار در رسانه ملی چارچوب‌های نظام و صداوسیما را به‌خوبی می‌شناسد و با توجه به توقعی که شنوندگان دارند و مجموع عناصر برنامه که شامل طنزبودن، بانمک‌بودن، شوخی‌ها و… می‌شود این برنامه مورد پذیرش مردم بوده و از طرف دیگر در طی پخش این برنامه در طول این سال‌ها هیچ اتفاق وحشتناکی نیفتاده است و این برخوردها شایسته نیست.
او در بخش دیگری از صحبت‌هایش نیز گفت: ما باید حرف دل مردم را با توجه به نیازها و انتقاداتی که به مسئولان وارد است مطرح کنیم. اتفاقا کار طنز همین است که در یک لفافه شیرین و با استفاده از ابزار شیرین، تیزترین نکات و انتقادات اجتماعی را بیان کند طوری که برخورنده نباشد تا مردم ساعات اولیه روز جمعه‌شان را با شادی آغاز کنند. باوجود تمام این حرف‌ها و استدلال‌هایی که در این سال‌ها آورده‌ام، وقتی این تذکرات را می‌شنوم این احساس به من القا می‌شود که گویی طی این سال‌ها نمی‌دانستم چه‌کار می‌کنم.
مدت‌ها پس از این اتفاق، هنرمندان برنامه‌های طنز «جمعه ایرانی» پس از سه دهه فعالیت در رادیو تصمیم گرفته‌اند تا از طریق فضای مجازی با مخاطبانشان ارتباط دوباره‌ای داشته باشند.
رضا رشیدپور، از دیگر مجریان جنجالی رسانه ملی، نیز از دیگر چهره‌هایی است که بعد از غیبت در تلویزیون به فضای مجازی کوچ کرد و با تهیه‌کنندگی و اجرای یک برنامه ترکیبی در شبکه اجتماعی آپارات بار دیگر به خانه مردم برگشت. برنامه «دید در شب» برنامه‌ای است که با اجرای او و از طریق فضای مجازی با مردم در ارتباط است. نخستین قسمت این برنامه جمعه ٢٧ شهریور ساعت ١٧ روی سایت آپارات قرار گرفت. در این برنامه علی کفاشیان میهمان بود که گویا با استقبال مخاطبان نیز مواجه شده است.
به‌جز برنامه‌های ترکیبی، چندی قبل حسین مسافرآستانه، مدیر پیشین مؤسسه رسانه‌های تصویری، نیز اعلام کرد، بیش از ١٠ هزار فیلم سینمایی در فضای مجازی منتشر شده است. این در حالی است که در سینمای ایران به طور میانگین سالانه کمتر از صد فیلم تولید می‌شود و از این صد فیلم تعداد بسیار کمتری بخت اکران یا توزیع خانگی را دارند و تعداد قابل‌توجهی از این فیلم‌ها معمولا هرگز به دست مخاطب نمی‌رسد. تعداد پرشمار فیلم‌ها در فضای مجازی که طبیعتا متشکل از فیلم‌های ایرانی و غیرایرانی است، این امکان را برای مخاطب فراهم می‌کند تا در هر زمانی به آرشیوی بسیار گسترده از فیلم‌ها، اطلاعات آنها، نظرات مخاطبان و… دسترسی داشته باشد و انتخاب دلخواهش را انجام دهد.
نفوذ شبکه‌های مجازی در بین مخاطبان ایرانی روزبه‌روز بیشتر می‌شود و از طرف دیگر رویکرد و خطوط قرمز این شبکه‌ها با رسانه ملی متفاوت است. با توجه به اینکه حضور چهره‌های مطرح در این‌گونه شبکه‌ها هنوز به امر متداولی تبدیل نشده است اما به نظر می‌رسد کوچ چهره‌های مطرح رسانه ملی اتفاقی است که تلویزیون را بیش‌ازپیش تهدید می‌کند.
176/