جذابیت بازار سرمایه ایران برای خارجی ها
نگاهی به تجارب کشورهایی همچون سنگاپور، مالزی، ترکیه، برزیل و… نشان میدهد که سرمایهگذاری خارجی بر متغیرهای کلان همچون نرخ بهره، نرخ ارز، رشد اقتصادی و… تأثیرات بسزایی خواهد داشت. ایران همواره بهدلیل برخورداری از منابع فراوان و زمینههای بکر سرمایهگذاری، همچنین وجود خلأ در بسیاری از صنایع موردتوجه سرمایهگذاران خارجی بوده و حال با دستیابی به توافق هستهای، شاهد گشودهشدن دروازههای کشور به روی سرمایههای خارجی خواهیم بود.
یکی از موانع اصلی سرمایهگذاری در سالهای اخیر، مشکل نقل و انتقال پول بوده که با توجه به توافقات و برداشتهشدن محدودیتهای سیستم بانکی و همچنین بهدنبال فعالیت بانکهای خارجی در کشور، این موانع برطرف میشود. دقت کنیم که این سرمایهگذاریها باید اصولی و در راستای برطرفکردن نیازهای کشور صورت گیرد و بیشترین نفع را برای کشور همراه داشته باشد. در همین حال بازار سرمایه هم مانند سایر بازارها در جذب سرمایهگذاری خارجی تاکنون ناکام بوده است.
بهگونهای که سهم سرمایهگذاری خارجی در بورس، تنها به شش تا هفتدهم درصد محدود است. درحالحاضر بیش از ۵٠٠ میلیون سرمایهگذار در اروپا وجود دارند و بسیاری از آنها علاقهمندند در سهام شرکتهایی که سودآور است، مشارکت کنند. سهم بازار سرمایه از این سرمایهگذاران خارجی چگونه است؟ آیا زیرساختهای بازار سرمایه برای پذیرش آنها آماده است؟ این سؤالات و سؤالات مشابه دیگر نشان میدهد جذب سرمایهگذاری خارجی یک سابقه کاملا حرفهای است که با مشارکت و همکاری بخش دولتی و خصوصی تحقق پیدا خواهد کرد. در مرحله بعد باید تصویری که از ایران در جهان هست، ارتقا یابد که خوشبختانه بعد از مذاکرات این تصویر ذهنی ارتقا یافت.
از سوی دیگر نبود بازارهای با پتانسیل رشد در دیگر نقاط دنیا هم کمک بزرگی به ایران است. یکی از بزرگترین مشکلات سرمایهگذاران بزرگ حقیقی و حقوقی خارجی که مانع سرمایهگذاری آنان در ایران میشود، عدم حضور Custodianهای بینالمللی در کشور ماست. در بازارهای دیگر دنیا بانکهای بینالمللی معتبری وجود دارند که نقش امین و ضامن را برای سهامداران اجرا میکنند؛ آنها وظایف مختلفی ازجمله نگهداری امانتی سهام، دریافت سود شرکتها، اطلاعرسانی در رابطه با سهام و… را برای سهامدار بر عهده دارند. از این رو ریسک سرمایهگذاری برای سرمایهگذارانی که با سپردهگذاریهای محلی آشنایی ندارند کاهش پیدا میکند البته با لغو تحریمها و حضور بانکهای بینالمللی در ایران میتوان با این نهادهای مالی در این زمینه قراردادهای مربوطه را بست تا مشکلات برطرف شود.