خرید حقابه «دریاچه ارومیه» را نجات میدهد؟
روند کاهش ارتفاع آب دریاچه ارومیه از 20 سال گذشته آغاز شده و به دلایل اختصاص 90 درصدی منابع آبی منطقه به کشاورزی، برداشتهای غیرمجاز از آبهای زیرزمینی و تبخیر بالا در اثر گرم شدن هوا ، این دریاچه در معرض خطر خشکی کامل قرار گرفته است.
به گزارش ايسنا علیرغم این که سازمان حفاظت محیط زیست در سال 1375 در مورد بحران خشکی دریاچه ارومیه هشدار داده بود و دریاچه حدود 30 میلیارد مترمکعب آب خود را در این سال از دست داد و تنها دو میلیارد مترمکعب آب آن باقی ماند، اقدام جدیای طی این سالها برای جلوگیری از روند خشکی دریاچه و احیای آن صورت نگرفت؛ به طوری که در دولت دهم نیز ، بنا بر ادعای سخنگوی فراکسیون محیط زیست مجلس هشتم، از اعتبار یک میلیارد دلاری تصویب شده برای رسیدگی به وضعیت دریاچه ارومیه و آلودگی هوا حتی یک ریال هم به این امر اختصاص نیافت.
مصوبه اولین جلسه دولت را به تشکیل کمیته احیای دریاچه ارومیه و احیای شورای عالی محیط زیست اختصاص داد و نجات دریاچه ارومیه از بحران خشکی، مورد تاکید جدی دولت قرار گرفت. بنا بر گفته عیسی کلانتری دبیر اجرایی ستاد احیای دریاچه ارومیه، اجرای طرح خرید حقابه طی پنج سال آینده و بدون لطمه به کشاورزی منطقه صورت خواهد پذیرفت و به منظور بررسی و اطلاعرسانی به شهروندان در مورد اجرای این، جلسات متعددی طی یک سال گذشته از سوی استانداری آذربایجان غربی برگزار شده است.
همچنین از آن جا که بنا بر اظهارات دبیر اجرایی و اعضای ستاد احیای دریاچه ارومیه، برنامهها و تصمیمهای مربوط به احیای این دریاچه، بدون انجام مطالعات و پژوهشهای لازم وارد فاز عملیاتی نمیشود، طی این گزارش به ارائه نقدهای کارشناسانه در مورد میزان امکانپذیری این طرح و چالشهای اجتماعی و اقتصادی احتمالی ناشی از خرید حقابه پرداخته شده است.
اکنون با توجه به اینکه ستاد احیای دریاچه ارومیه هنوز نظام و سیاست جایگزینی در قبال خرید سهم آب کشاورزان اتخاذ نکرده، نگرانیهای کارشناسان در مورد بحرانهای اجتماعی و اقتصادی ناشی از اجرای این طرح کماکان به قوت خود باقی است و در شرایطی که ممکن است اختصاص حقابه بیشتر برای دریاچه ارومیه از طریق خرید حقابه، کشاورزان منطقه، استان آذربایجان غربی و حتی کل کشور را متحمل هزینه و آسیب جدید و جدیتری کند، این پرسش باقی است که آیا خرید حقابه کشاورزان، «دریاچه ارومیه» را نجات میدهد؟