جان کری رکورد شکست
مذاکرات هسته ای وین به منظور نگارش متن توافق جامع در حالی وارد پنجمین روز تمدید پس از ۳۰ ژوئن شده، که هنوز هم بیم و امید برای حصول توافق باقی است و آنگونه که منابع نزدیک به تیم هسته ای کشورمان می گویند هنوز اختلافات در موضوعات مختلفی پابرجاست. اگرچه دیروز رسانه های غربی در موجی سنگین که از مرکزی واحد هماهنگ شده بود، تلاش کردند که القا کنند ایران و ۱+۵ در برخی موضوعات توافق کرده اند. به عنوان نمونه رویترز نوشت: «ایران و گروه ۱+۵ در وین، بر سر سازوکار رفع تحریم‌های آمریکا و اتحادیه اروپا به توافق اولیه دست یافته‌اند».
اما این خط خبری دروغین خیلی دوام نیاورد و منابع نزدیک به تیم مذاکره کننده کشورمان آنرا رد کردند:« مطالبی که مطرح می شود دال بر اینکه در بخش خاصی توافق شده است، با توجه به اصل اساسی هیچ چیز مورد توافق نیست تا زمانی که همه چیز مورد توافق قرار گیرد، از پایه نادرست است.»
وی تاکید کرد: «مشخصا در بحث تحریم ها برخی اختلافات مهم هنوز پابرجا و در دست مذاکره است.»
اما به راستی غربی ها و در راس آن رسانه های متعدد آمریکایی با ایجاد فشار خبری و تبلیغاتی مبنی بر حصول توافق به دنبال چه هستند؟ شاید این سوال بی راه نباشد که عجله آنها برای توافق کردن از چه روست؟ تعیین ضرب الاجل برای توافق کردن برای چه صورت می گیرد؟
تعیین ضرب الاجل درحالی صورت می گیرد که اعضای تیم ایران همواره تاکید کرده اند که آنچه برای شان مهم است توافق خوب است نه محدودیت زمانی.
دیروز یک منبع نزدیک به تیم مذاکره کننده هسته ای کشورمان در گفتگو با مهر تاکید کرد: جمهوری اسلامی ایران صرفا به دنبال یک توافق خوب است و ضرب الاجل زمانی موضوعیتی برای ما ندارد.
این منبع آگاه افزود: ضرب الاجل های تعیین شده از سوی کنگره آمریکا و اتحادیه اروپا موضوعیت و اصالتی برای تیم مذاکره کننده هسته ای ایران ندارد زیرا ما فارغ از ضرب الاجلهای تعیین شده زمان، به دنبال توافقی خوب و جامع هستیم. توافقی که در بردارنده منافع و اهداف ما در این مذاکرات است.
وی افزود: بدیهی است که علی رغم فشارهایی که از سوی واشنگتن و تروییکای اروپایی در خصوص پررنگ جلوه دادن ضرب الاجل یاد شده وجود دارد، تیم مذاکره کننده هسته ای تا زمان حصول اهداف خود به مذاکرات ادامه می دهد.
این منبع مطلع تاکید کرد: این رویکرد، موضع قطعی تمامی مقامات جمهوری اسلامی ایران در خصوص مذاکرات هسته ای بوده و طرف مقابل نیز از آن مطلع است.
فارغ از اینکه مقامات و رسانه های اروپایی و آمریکایی با ایجاد خط رسانه ای خاص به دنبال اثرگذاری های مطلوب خود هستند، اما دلیل دیگر چنین جوسازی هایی را باید در نیاز آنها به توافق جستجو کرد.
رهبر معظم انقلاب و سایر مقامات کشورمان از آغاز گفتگوهای هسته ای بارها تاکید کرده اند که آمریکا بیش از ایران نیازمند توافق است. موضوعی که شواهد برای اثبات آن کم نیست.
در آمریکا حدود ۱۵ ماه دیگر انتخابات ریاست جمهوری برگزار می شود و دموکرات ها اسب خود را زین کرده اند تا باردیگر بر خر مراد سوار شده و در کاخ سفید باقی بمانند.
اما آنها می دانند که برای تمدیدِ در اختیار داشتنِ کرسی ریاست جمهوری راه دشواری را پیش رو دارند. جمهوری خواهان پس از ۸ سال دوری از قدرت دولتی می خواهند رقیب کهنه کارشان را کنار بزنند و در این مسیر از هیچ اقدامی فروگذار نمی کنند.
اوباما و هم حزبی هایش تنها راه افزایش امکان موفقیت شان را در داشتن یک برگه برنده مهم جستجو می کنند و چه برگه ای مهمتر از توافق با کشور چون ایران و آنهم در موضوعی که سالهاست جهانیان را با آن مشغول کرده اند؛ پرونده هسته ای ایران.
این موضوع، مسئله ای است که رسانه های غربی هم به آن اذعان دارند، آنگونه که بی بی سی دیروز نوشت: «حالا، یک سال و نیم مانده به پایان ریاست‌جمهوری باراک اوباما، رسیدن به توافق هسته‌ای با ایران به یکی از اولویت‌های سیاست خارجی باراک اوباما و جان کری تبدیل شده و علاوه بر رقم زدن عاقبتی مسالمت‌آمیز برای بیست سال بحران هسته‌ای ایران، می‌‌تواند میراثی از دولت اوباما شود. »
شبکه سی ان ان آمریکا هم هفته گذشته در تحلیلی به ارائه دلایل خود مبنی بر مفید بودن توافق هسته ای با ایران پرداخت و مدعی شد که «دستیابی به توافق هسته ای با ایران موجب خواهد شد تا جنگ با داعش برای آمریکا و متحدانش تسهیل شود و بهتر پیش برود».
همچنین نامه ها و پیام های محرمانه رئیس جمهور آمریکا خطاب به مقامات عالی رتبه کشورمان که در دوران ریاست جمهوری اوباما چندباری تکرار شده و البته برخی از آنها با پاسخ طرف ایرانی هم هم روبرو شده است، تایید دیگری بر همین نیازمندی است. پیام هایی که رهبر انقلاب هم به انها اشاراتی داشته اند؛ در آخرین نمونه ایشان در دیدار اخیرشان با کارگزاران نظام با اشاره به نیاز آمریکا به توافق به چگونگی آغاز مذاکرات با آمریکا بر سر موضوع هسته‌ای اشاره کردند و گفتند: «در دولت سابق، یک نفر از محترمین منطقه به‌عنوان واسطه به دیدارما آمد و به صراحت گفت رئیس‌جمهور آمریکا از او خواهش کرده که به تهران بیاید و درخواست آمریکایی‌ها برای مذاکره را مطرح کند. آمریکایی‌ها به این واسطه گفته بودند می‌خواهیم ضمن شناخت ایران به‌عنوان قدرت هسته‌ای، مسئله هسته‌ای را حل و فصل کنیم و تحریم‌ها را ظرف ۶ماه برداریم البته ما به آن واسطه گفتیم به آمریکایی‌ها و حرف‌هایشان اطمینانی نداریم، اما با اصرار آن واسطه، قبول کردیم که این مسئله را یک‌بار دیگر امتحان کنیم و مذاکرات شروع شد.»
تلاش اوباما و همکارانش برای اقناع فضای داخلی آمریکا و مدیریت مخالفان هم از همین رو صورت می گیرد. انها تلاش می کنند توافق با ایران را اقدامی خارق العاده و بسیار مهم جلوه دهند که تنها تیم خودشان قادر به تحقق آن بوده و روسای جمهور قبلی هیچگاه نتوانسته اند به آن نزدیک شوند.
دموکرات ها به خوبی می دانند دست شان برای تبلیغات انتخاباتی خالی است و دو دوره ریاست جمهوری اوباما دستاورد ویژه ای برای آمریکایی ها نداشته است پس باید برگ برنده شان را رو کنند و آن توافقی است که به باور خودشان نتیجه اش مهار ایران است.
به همین خاطر است که وزیرخارجه آمریکا لنگان لنگان خود را به وین می رساند و عصا زنان پای میز مذاکره با همتای ایرانی خود می رود بلکه بتواند دوران حکومت شان بر کاخ سفید را تمدید کنند.
جان کری با همین وضعیت و در همین ایام مقابل هتل کوبورگ آمد و خواست شوی تبلیغاتی دیگر را برگزار کند، آنجا که گفت ما با کوبا هم مشکلات مان را حل کردیم و این امر شدنی است اگر رهبران سیاسی – بخوانید اوباما- بخواهند.
جان کری در فرودین امسال ۸ روز در لوزان سوئیس اقامت گزید و گاهی حتی ۹ ساعته با ظریف سر میز مذاکره نشست تا به خواسته اش برسد. جالب آنکه در همان لوزان هم به ظریف گفته بود چنین حضوور طولانی مدتی برای وزیرخارجه امریکا در طول تاریخ بی سابقه است و تنها یک نمونه مشابه دارد.
اما این بار پیرمرد دیپلمات، رکورد خود را هم شکست و امروز یکشنبه در حالی بر سر میز مذاکره با همتای ایرانی خود در هتل کوبورگ نشست که حضورش در وین وارد دهمین روز خود شده و البته هنوز هم به پایان کار نرسیده است.
تردیدی نیست، که دموکرات های آمریکایی از «تمدید» ماهانه و هفتگی مذاکرات با ایران تنها یک خواسته دارند و آن هم تمدید «حضورشان» در «کاخ سفید» است.