آتش‌بس در رمضان
مهدی دل روشن
اوضاع آشفته یمن اما آن‌قدر پیچیدگی دارد که نامعادله آن را حتی زیردست ترین ریاضیدان‌های تاریخ قادر به حل کردن نیستند. همین مسئله باعث شد تا سازمان‌ملل که میزبانی اجلاس ژنو را برعهده داشت، قبل از شروع چانه زنی‌ها در سوئیس، آب پاکی را روی دست همه بریزد و بگوید چشمش آب نمی خورد که از دل نشست ژنو، چیز به درد بخوری بیرون بیاید. کنفرانس که با یک روز تأخیر همراه بود با حضور نمایندگان برخی از گروه‌های مردمی در یمن و البته نمایندگان عبدربه منصور هادی، رئیس جمهور فراری یمن برگزار شد. بنابر اعلام سازمان ملل، کنفرانس ژنو احتمالا دو سه روز طول خواهد کشید و بان کی‌مون، دبیرکل سازمان ملل نیز در این نشست حضور دارد. او روز یکشنبه از نیویورک چمدانش را بست و خود را به یکی از مقرّهای سازمان ملل در اروپا رساند.
از سوی دیگر، اسماعیل ولد شیخ احمد، فرستاده ویژه سازمان ملل به یمن هم در آستانه برگزاری این کنفرانس هشدار داد که از این نشست نباید بیش از حد انتظار داشت. وی گفت: « در وهله نخست هدف آن است که پایه‌ای مناسب برای مذاکرات بعدی نهاده شود و طرفین درباره آتش‌بسی تازه بحث و گفت‌وگو کنند.»
در همین حال، ناظران سیاسی هم این گفت‌وگوها را دشوار ارزیابی کرده و از نبود چشم‌اندازی مشخص صحبت کرده اند. جالب اینجاست که عبدربه منصور هادی، رئیس‌جمهور یمن و دولت وی که از ماه مارس سال جاری به این طرف در عربستان در تبعید هستند، مذاکرات ژنو را کم‌اهمیت جلوه داده‌اند! آنها بر اجرای قطعنامه ۲۲۱۶ شورای امنیت اصرار می کنند؛ این قطعنامه از حوثی‌ها می‌خواهد که از شهرهای اشغالی عقب‌نشینی کنند و هادی را به عنوان رئیس‌جمهور به رسمیت بشناسند!
از پایان ماه مارس (آغاز حملات هوایی سعودی‌ها) تا حالا حدود ۲۳۰۰ نفر در یمن جان خود را از دست داده و دست‌کم نیم میلیون نفر نیز آواره شده‌اند. یمن فقیرترین کشور عربی محسوب می‌شود و شرایط زندگی مردم آن در پی بروز جنگ داخلی بدتر از پیش شده است. طبق اعلام سازمان‌های امدادی 80 درصد مردم این کشور از جنگ داخلی آسیب دیده‌اند و از گرسنگی، بی‌سرپناهی و کمبودهای دارویی و درمانی رنج می‌برند. این در حالی است که عربستان حتی راه‌های امداد به یمن را بسته تا کشورهایی مثل ایران نتوانند به مردم جنگ زده سرزمین سبأ، کمک رسانی کنند.
برگردیم به ژنو. انصارا… و گروه‌های همسویش در کنفرانس ژنو مطالبات مهمی را دنبال می کنند.مسائلی چون لزوم قرار گرفتن توقف تجاوزات نظامی عربستان به یمن در دستورکار مذاکرات ژنو – ضرورت پایان دادن عربستان به محاصره ظالمانه ملت یمن و تامین فوری نیازهای اساسی این ملت همچون نیازهای غذایی، دارویی، پزشکی، فرآورده‌های نفتی، آب، برق – لزوم تلاش برای احیای روند سیاسی و دستیابی به راه حل‌هایی برای بحران و مشکلات یمن بدون دخالت خارجی-کنفرانس ژنو، تریبون رسانه‌ای بین المللی برای نشان دادن حجم تجاوزات آل سعود و جنایات بی‌سابقه آنها علیه ملت یمن و افشای همدستی و توطئه منطقه‌ای و بین المللی علیه ملت یمن و تاکید بر آزاد کردن یمن از زنجیر قیمومیت و سلطه آل سعود و ساخت یمن بدون دخالت خارجی. با وجود پیگیری این مطالبات، در عین حال رسانه‌ها و کارشناسان منطقه ای ، امیدی به تحقق خواسته‌های گروه‌های یمنی وابسته به عربستان در کنفرانس ژنو ندارند. به عنوان مثال شبکه اسکای‌نیوز عربی وابسته به امارات در گزارشی به کاهش سقف انتظارات از نشست ژنو اذعان کرده است.
اما نکته مهمی که درباره کنفرانس ژنو وجود دارد این است که هر دو طرف، خواهان راهی برای خروج از وضع موجود و حل بحران از راه سیاسی هستند، هرچند عربستان که خود را قیم و ارباب عبدربه منصور هادی و گروه‌های همسو با خود می‌داند، هرگز دوست نداشت وضعیت به‌گونه‌ای پیش رود که امروز مجبور شود مهره‌های خود را به نشست ژنو اعزام کند. به هر حال آنها طبق برنامه‌ریزی‌های خود به دنبال این بودند که هر چه سریع تر، عبدربه منصور هادی را به کاخ ریاست جمهوری در صنعا باز گردانند و همه چیز به نقطه قبل از شروع بحران برگردد. به هر حال، این که بعد از سه روز چه نتیجه‌ای از دل کنفرانس ژنو بیرون می آید به جدیت طرفین برای حل بحران بستگی دارد. هر چند از گوشه و کنار خبر می رسد که سازمان ملل سعی دارد عربستان را وادار کند که در ماه مبارک رمضان دست از حملات هوایی بردارد تا مردم یمن بعد از چهار ماه، طعم صلحی نسبی را بچشند.